Монография оқытушы-ұстаздарға, студенттер, магистранттар, докторанттар мен ғылыми зерттеушілерге, тәрбиешілерге, спорт жаттықтырушыларына және жалпы ұлттық халық ойындары мен спорты туралы білгісі келетін көпшілікке арналған



бет132/151
Дата21.02.2022
өлшемі481.78 Kb.
#455585
түріМонография
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   151
ҚАЗАҚТЫҢ ҰЛТТЫҚ ойындары

267. Қызыл жалау
Ойнаушылар екі топқа бөлінеді. Топтың әрқайсысында ұлдар мен қыздар саны бірдей, жас мөлшерлері қарайлас болғаны дұрыс.
Ойынға төреші сайланады. Ойынға ұзындығы 50-100 м, ені де 50-100 метр келетін алаң таңдап алынады. Алаңның ұзындығының екі басына екі қызыл жалау қадалады. Ойын мақсаты бойынша бір топтың ойыншылары екінші топтың ойыншылары қорғаған қызыл жалауды жұлып алып алаңның екінші басындағы өз жалаушалары тігілген жаққа әкелу. Жалаушалар диаметрі 2-3 метр шеңбер ішіне тігіледі. Жалаушаны қорғаушылар шеңбер ішіне енулеріне болмайды. Төрешінің ойынды бастауға рұқсатынан кейін әр топ ойыншылары өздерін ұстатпай қарсы жақтағы қызыл жалау тігілген жерге жүгіріп жетуге тырысады. Ұстағанда ойыншының денесіне қуушының қолы тисе болды, қашушы ойыншы сол орында тұрып қалуы тиісті. Яғни ол қолға түсті деп есептеледі. Енді қолға түскен ойыншыны қолға түспеген өз тобының ойыншысы босатып алуына болады. Босату үшін ол өз жағы ойыншысы тұрған жерге келіп денесіне қолының ұшын тигізуі қажет, бірақ өзін қарсы жақ ойыншылары ұстап алмайтындай сақтық жасауы тиіс. Ойынды уақыт мөлшерінде ойнауға болады, мұндай жағдайда екі топқа теңдей уақыт беріледі де, сол уақытта қай команда ойыншылары қызыл жалауды өз жағына көп рет әкеледі сол жақ жеңген болып есептеледі.
268. «Шыжылдауық»
«Шыжылдауық» ойынын балалар көбіне жаз кезінде ойнайды. Ойнау үшін темірден жасалған шеңбер дөңгелектер қолданылады және дөңгелекті итеріп жүгіретін темірден жасалған көсеуге ұқсаған құралы болады. Ойнаған кезде бірнеше балалар жарыса жүгіреді, осы кезде әр баланың дөңгелегінен «шыжылдаған» әртүрлі дыбыстар шығады. Ойыншы мақсаты өз дөңгелегін итере жүгіріп, неғұрлым көп уақыт дөңгелекті құлатпай жүгіру.
269. «Атпен қуу ойыны»
Ойнаушылар екі топқа бөлінеді. Ойын жүргізуші тағайындалады. Ойнайтын алаңға қашықтығы 200-500 метр аралығындағы жерден екі көмбе белгіленеді. Көмбенің біреуіне таяқ шаншып басына алыстан көрінетін зат іледі, кигізеді де, екінші таяқшаның жанына ойынды жүргізуші өзі тұрады. Ойынға қатысатындардың әрбірінде шыбықтан мінген өз «аттары» болады. Екі топтан екі адамды сөреге шақырып, біреуінің қолына белбеу (немесе түйілген орамал) береді. Ойын жүргізушінің белгісі бойынша ойыншылар көмбеге қарай жүгіріп шабады. Белбеу алған ойыншы екіншісін көмбеге жеткізбей қуып жетіп, ұруы керек. Қуған ойыншы қашқан ойыншыны көмбеге дейін ұрып келуіне болады. Енді ойынға келесі екі атты шақырылады. Қай топтың ойыншысы көбірек қуып жетіп ұрса, сол топ жеңген болып есептелінеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   151




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет