Монография посвящена 0-летнему юбилею Рыспековой Мадины Оразовны Астана, 2017 (035. 3)
жүктеу/скачать 3.87 Mb. Pdf көрінісі
|
| Ескерту – ҚР Ұлттық экономика министрлігі статистика комитетінің мәліметтері
негізінде құрастырылған. Ұлыбританияда білім беру жүйесі мемлекеттік саясатта ең маңызды бағыттарынын бірі болып табылады. Орталық үкіметтің негізгі қызметтеріне: 1) білім саласындағы саясатты және белгілі бір мақсаттарды анықтау; 2) ЖОО-ды қаржыландыру; 3)жоғары білімнің сапасын бақылау [6, 10-44 б. ]. Елде ведомстволық ЖОО жоқ, барлық ЖОО қаражатты жоғары оқу орындарын қаржыландыру кеңесінің бюджетінен алады. Жоғары оқу орындарын қаржыландыру кеңесі Білім және жұмысбастылық министрлігінен бөлінген және мемлекеттің үкіметіне бағынады. Жоғары оқу орындарын қаржыландыру кеңесімен тек профессорлар мен оқытушылар құрамының еңбекақы қоры анықталады. Ал нақты профессорлар мен оқытушылар құрамының саны ЖОО анықталады. АҚШ үкіметінің білім саласына қатысу моделінің ерекшеліктері бар [6, 81-90 б.; 8, 93-104 б.]. Жоғары білім федералды үкіметтің емес штаттардың Кесте 2 Білім жүйесін қаржыландырудың шетелді тәжірибесі 35053 34165 32168 31700 30000 31000 32000 33000 34000 35000 36000 2013 2014 2015 2016 Мемлекеттік гранттар саны 236 Елдер Мақсаты Қолданылатын құралдар Ұлыбритания Қол жетімді білім арқылы өнеркәсіптік өндірістің өсуіне жағдай жасау 1) Барлық ЖОО 50-60% –ға мемлекеттік бюджеттен (қаржыландыру нормативтері негізінде) қаржыландырылады. 2) Бюджеттен тыс қаражаттар 40-50% табысты құрайды (зерттеулер жүргізу,қайта дайындау,кәсіпті деңгейін жоғарылату) 3) 1999 жылдан бастап өзінің студенттері үшін оқудын ақысын төлеу енгізілген 4) Оқудын мемлекеттік пайызсыз несие ЖОО бітіргенде өтеледі. АҚШ Қол жетімді білім арқылы өнеркәсіптік өндірістің өсуіне жағдай жасау 1) Жоғаы білім субфедералды үкіметтің құзыретінде 2) 57% ЖОО жеке меншікте 3) Федералды үкімет студенттік қарыздар мен зерттеу қорларын құру арқылы білім жүйесіне қатысады Норвегия Қол жетімді білім арқылы өнеркәсіптік өндірістің өсуіне жағдай жасау 1) Мемлекеттік қаржыландыру әрбір ЖОО-на жалпы мемлекеттік гранттар есебінен парламентпен беріледі. 2) Грант бірыңғай бюджеттік схема арқылы беріледі. Әрбір ЖОО-на бюджет парламентпен мақұлданған мемлекеттік бюджеттің бөлігі ретінде құрылады және студенттер санымен анықталады. 3) Мемлекет оқудын ақысын төлейді, қалған шығындар студентпен қаржыландырылады. Олар қаржылық көмекке құқылы болып табылады. 4) Күрделі қаржы шығындары ЖОО бюджетінде көрініс таппайды. Жалпы қажеттіліктерге мемлекеттік шығындар есебінен төленеді. 5) Зерттеу шығындары қорлардағы гранттар арқылы қаржыландырылады. Жаңа Зеландия Қол жетімді білім арқылы өнеркәсіптік өндірістің өсуіне жағдай жасау 1) Қаржылық автономия және жаһандық қаржыландыру: мемлекет тек күндізгі уақытта оқитын студенттердің оқуын төлейді, олардың саны тек мемлекетпен белгіленеді. 2) Төлем жүйесі: ЖОО 1 студенттің құнын өздері белгілейді, төлемнің 75%-н мемлекет тікелей қаржыландырады. Егер, студент күндізгі уақытта оқитын болмаса немесе қаражатты қажет ететін болса, онда ол мемлекеттік несиеге құқылы болып табылады. Жапония Қол жетімді білім арқылы өнеркәсіптік өндірістің өсуіне жағдай жасау 1) ЖОО-да жеке сектордың басым болуы 2) Мемлекеттік сектордың төмен қаржыландырылуы жүктеу/скачать 3.87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|