Монография посвящена 0-летнему юбилею Рыспековой Мадины Оразовны Астана, 2017 (035. 3)



Pdf көрінісі
бет40/91
Дата28.11.2022
өлшемі3.87 Mb.
#465923
түріМонография
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   91
29-12-2017-monografiya-60-m-o-ryspekova

economy) корпорациялардың саны ұлғаюда. Үздік 100 ТҰК-лар құрамында ірі 
АҚШ-тық 
бағдарламалық 
қамтамасыз 
етулерді 
әзірлеушілер 
мен 
құрылғыларды өндіруші азиялық компаниялардың басшылығымен осы 
саладағы ТҰК-лардың саны өсіп жатыр. 
Сонымен қатар, қазіргі таңда сандық экономика саласындағы (Digital-
economy) корпорациялардың саны ұлғаюда. Үздік 100 ТҰК-лар құрамында ірі 
АҚШ-тық 
бағдарламалық 
қамтамасыз 
етулерді 
әзірлеушілер 
мен 
құрылғыларды өндіруші азиялық компаниялардың басшылығымен осы 
саладағы ТҰК-лардың саны өсіп жатыр. 
Сандық экономиканың әсер етуінің өсуі инновациялармен жетектелуімен, 
тұтынушылардың үнемі өмір сүруге қажетті жаңа құрылғыларды күтуімен және 
компаниялардың жаңа технологияларды жылдам енгізуімен байланысты.
Оның айғақ мысалы, әлемдік 10 сандық экономика саласындағы ТҰК-
лардың (құрамында 2 дамушы елден) шетелдік активтер бойынша үздік 100 
ТҰК-лардың тізімінде болуы және 2006 жылға қарағанда 2 есе өсуі (4-сурет). 
Ал шетелдік сату үлесі бойынша 100 ТҰК ішінде сандық экономикасындағы 
компаниялардың саны 14-ке жетті, олардың ішінде Alphabet (АҚШ) және 
Amazon (АҚШ) сияқты технология алыптары бар. Сонымен қатар, дамушы 
және ӨЭЕ-ден 5 үздік ТҰК-лар құрамында Samsung Electronics (Кореясы 
Республика), Hon Hai Precision (Тайвань) и Huawei Technologies (Қытай) 
корпорациялары орын алды. 
Сурет 4 – Шетелдік активтері мен сату үлесі бойынша үздік 100 ТҰК-дың 
құрамындағы сандық экономика саласындағы корпорациялар саны, 2006 және 
2015 жж. 
 
Қорытынды. Осы трансұлттық құрылымдардан қазіргі заманға сай 
бірнеше негізгі тенденцияны атап өту керек. Ең алдымен әлемдік экономикада 
ТҰК мен құрылымдардың сандары мен активтерінің қарқынды өсуі жаһандық 
өндірістің трансұлттану үрдісін әлдеқайда жылдамдатты. Сонымен бірге 
дамушы және өтпелі кезеңдегі экономика елдері қатарынан әлемдік алпауыт 
ТҰК туындау тенденциясы әсіресе осы мемлекеттерде ұлттық компаниялардың 


116 
трансұлттық құрылымдардың туындауына қолдаулар жасау ерекшеліктері орын 
алуда. 
Болжам бойынша, ТҰК-ды өз еліне қабылдаушы үш мемлекеттің ішінде – 
Қытай, Үндістан және АҚШ алдығы бірнеше жыл бойынша тұрақты болып 
қалады деп ойлаймыз. Біздің болжамымыз UNCTAD жүргізген сауалнамаға 
негізделінеді. Сонымен қатар, 2017-2019 жж. жаһандық ойыншылардың 
келесідей елдерде өз қызметін белсенді жүргізілетіндігін айта кетейік: 
Ұлыбритания, Германия, Жапония, Бразилия, Мексика, Индонезия, Малайзия, 
Филиппин, Франция, Аустралия, Мьянмар және Вьетнам. 
Қолданылған әдебиеттер: 
1. UNCTAD деректер базасы: www.unctad.org/fdistatistics. 
2. Хусаинов Б. Д. Глобализация, Транснационализация, Интеграция /отв. ред. 
профессор экономики Оксфордского университета П. Оппенгеймер. – Алматы: 
ТОО «Дом печати Эдельвейс», 2012. – 312 с. 
3. Fortune Global 500 Ranking. http://fortune.com/global500. 21.02.2016. 
4. Додонов 
В. Иностранные инвестиции как фактор потенциальной 
дестабилизации платежного баланса и макроэкономической ситуации // 
Analytic. – 2011. – №1. – С. 70-78. 
5. Дадалко С. ТНК: Влияние на экономику стран с переходной экономикой в 
условиях глобализации : [транснациональные корпорации] / С. В. Дадалко, З. Н. 
Козловская // Банкаўскi веснiк. – 2013. – № 1. – С. 26-32. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   91




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет