Н. Ю. Зуева (жауапты хатшы), О. Б. Алтынбекова, Г. Б. Мәдиева


Эпос как источник изучения этногенеза и музыки тюркских народов



Pdf көрінісі
бет70/193
Дата27.03.2024
өлшемі4.5 Mb.
#496632
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   193
 
Эпос как источник изучения этногенеза и музыки тюркских народов 
 
В статье поднимаются проблемы коплексного изучения эпоса и эпических традиций тюркских народов. Как
художественное творение эпос есть система, в которой поэзия и музыка (вокально-инструментальная) пред-
ставлены в неразрывном единстве; в плане содержания эпос – это история, идеология, мировоззрение и 
духовная традиция народов. Автор на примере исследований С. Кондыбая демонстрирует, как эпос (в 
частности, ногайлинский цикл героического эпоса) становится одним из серьезных источников изучения 
этногенеза казахского народа. Имея в виду разнообразные национальные версии тюркского эпоса (начиная с 
эпоса «Алпамыс»), автор считает важным сравнительно-историческое его изучение не только в области 
филологии, но и музыки. В частности, в статье обращается внимание на «гортанный» стиль эпического 
исполнительства (кармакчинский стиль пения у казахов, эпические образцы каракалпаков и туркмен и др.), 
которое восходит к горловому пению древних тюрков. 
Ключевые слова: эпос, сравнительно-историческое изучение, этногенез, музыка тюркского эпоса, гортан-
ный стиль пения. 
Г. Н. Омарова 
Эпос – түркі халықтардың этногенезін жəне музыкасын зерттеу қайнары 
Мақалада түркі халықтарының эпосын жəне эпикалық дəстүрін зерттеу мəселелері көтеріледі. Көркем 
шығарма ретінде эпос өзінің поэзиялық-музыкалық (вокалды-аспаптық) тұтастығымен бір жүйені құрайды; 
мазмұн жағынан эпос – əр халықтың тарихы, идеологиясы, дүниетанымы жəне рухани дəстүрі. Автор
С. Қондыбай зерттеулерінің үлгісінде эпоста (дəл айтқанда, батырлар жырларының ноғайлы циклінде) қазақ 
халқы этногенезінің кейбір салмақты негіздері табылатынын көрсетеді. Түркі эпосының түрлі ұлттық нұс-
қаларын («Алпамыстан» бастап) еске алғанда, тек филологияда емес, музыкатануда да салыстырмалы-тарихи 
зерттеудің маңыздылығы зор. Мақалада автор көне түркілердің көмеймен айту дəстүрінен бастау алған 
эпикалық орындаушылықтағы «көмекей» стиліне (Қармақшы өңірінің қазақтарында, қарақалпақтарда, түрік-
мендерде, т.б. халықтарда) ерекше көңіл аударады. 
Түйін сөздер: эпос, салыстырмалы-тарихи зерттеу, этногенез, түркі эпосының музыкасы, «көмекей» орын-
даушылық стилі. 
G. N. Omarova 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   193




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет