Норбоев Абдулла Ориф ўғли
Operatsion xarajatlar o‘sish riski: foiz xarajatlarining o‘sishi riski; foizsiz xarajatlarning o‘sish riski. 2
жүктеу/скачать 0.9 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1. Operatsion xarajatlar o‘sish riski:
foiz xarajatlarining o‘sishi riski; foizsiz xarajatlarning o‘sish riski. 2. Nooperatsion xarajatlar o‘sish riski. 3. Passiv operatsiyalardan keladigan daromadlarning qisqarishi riski. 4. Aktiv operatsiyalardan keladigan daromadlarning qisqarishi: operatsion daromadlar (foizli va foizsiz) ning qisqarishi riski; nooperatsion daromadlarning kamayish riski. 5. Aktivlar qadrsizlanishi va yo‘qolishi riski. 6. Boy berilgan foyda riski. 7. Daromadlarning qisqarishi (olinmagan) riski. 8. Zararlarning ko‘payishi riski. 9. Kapitalning xavfli darajasiga tushish riski. 10. To‘lovga layoqatsiz riski. Bank xarajatlarini o‘sishini ko‘rsatuvchi moliyaviy risklar quyidagicha tasniflanadi: operatsion xarajatlarning (bank faoliyatining ta’minlovchi xarajatlar) o‘sishi; foiz xarajatlarining o‘sish riski, ya’ni jalb qilingan mablag‘lar (olingan kreditlar, qarzlar, qo‘yilmalar, depozitlar) bo‘yicha to‘lanadigan foizlar; foizsiz xarajatlarning o‘sish riski, ya’ni xodimlarga moddiy va ish haqi xarajatlari, boshqaruv apparatini saqlash xarajatlari, komission to‘lovlar, to‘langan dividendlar, kreditlar va boshqa operatsiyalar bo‘yicha zararlarni qoplash maqsadida yaratiladigan zaxiralar bilan bog‘liq xarajatlar; kooperatsion xarajatlarning o‘sish riski, jumladan: 21 O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining “Tijorat banklarining bank tavakkalchiliklarini boshqarishiga nisbatan qo‘yiladigan talablar to‘g‘risida”gi №740 sonli nizomi 23 soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlarning ortiqcha to‘lashdagi yo‘qotishlar riski; penya va jarimalarni to‘lashdagi zararlar riski; mulkni sotishdangi zararlar riski; bankning ayrim turdagi aktivlarini qayta baholash jarayonida salbiy kurs farqidan keladigan zararlar riski. Daromadlarni qisqartirishni ko‘rsatuvchi moliyaviy risklar bankning to‘lov qobiliyatiga, foydaliligiga, kapitaliga va likvidlik darajasiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi, ular quyidagicha tasniflanadi: passiv operatsiyalar bo‘yicha keladigan daromadlarning qisqarish riski, jumladan hisobraqamlarni yopish, yuritish, ochish, naqd pullarni berish, mijoz hisobvarag‘idan ko‘chirmalar berishda oladigan komission daromadlar; aktiv operatsiyalar bo‘yicha keladigan daromadlarning qisqarishi: operatsion daromadlarning qisqarish riski, xususan, foizli daromadlarning, jumladan berilgan kreditlar va qarzlar, boshqa banklarga depozit qo‘yilmalar, lizing va qarz qimmatli qog‘ozlar bo‘yicha; foizsiz daromadlar qisqarish riski, jumladan, bank tomonidan olingan valyuta ayirboshlash operatsiyalaridan, trast operatsiyalaridan, yuridik shaxslar faoliyatida qatnashishdan daromadlar; nooperatsion daromadlar qisqarish riski, jumladan, ko‘rsatilgan axborot va maslahat xizmatlaridan, mulkni sotishdan, garovni sotishdan va qimmatli qog‘ozlarni qayta baholash jarayonida ijobiy kurslardan keladigan daromadlar. Moliyaviy risklar quyidagi tarzda aniqlanadi: banklar, shu jumladan qo‘shma banklar jalb qilingan mablag‘lari qanchalik yuqori bo‘lsa, aksiyadorlar va muassislar uchun shunchalik risk darajasi yuqori bo‘ladi. Ayni paytda jalb qilingan mablag‘lar moliyalashtirishning muhim va foydali manbaidir, chunki u bankning qimmatli qog‘ozlarini qo‘shimcha tirajlarini chiqarish va sotishdan ko‘ra kamroq 24 xarajat qilishga olib keladi. Qarz oluvchilar uchun belgilangan me’yorlarga binoan, o‘z mablag‘lari va jalb qilingan mablag‘lar o‘rtasidagi nisbat, ya’ni qarzdorlik koeffitsienti (Qk) 0,2-0,3 doirasida tebranib turadi. жүктеу/скачать 0.9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|