Жасы үлкен кісілер ханға арыз айтқанда , қазақшылықтағы қандай әдетке сүйенді?
А. жасы үлкенге түлкіні байлау
В. Ізбасты түлкіні бермеді
С. Түлкіге Ізбасты қуып жетті
Д. Түлкіні жабыла қудық
№9
Мәтінді мұқият оқып, мазмұны бойынша берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз
Ізбасты.
Ы. Алтынсарин
Қыпшақ Ізбасты би, он жасар күніңде көш үстінде көп адаммен бір түлкі қуысып, бәрінен бұрын жетіп түлкіні соғып алды. Артынан келген жасы үлкен кісілер түлкіңді бізге байла дейді. Ізбасты бермейді. Қазақшылық әдетте жасы үлкенге мұндай соғып алған түлкіні байлаушы еді. Мынау бала бізге байламайды деп,заманындағыханына арызға келіпті. Сонда Ізбасты ханға былай дейді:
Ойдан қашты бір түлкі,
Тауға қарап демалмай
Жабыла қудық көп кісі,
Бәрі де қалды ере алмай;
Сол түлкіні кім алар,
Жалғыз жеткен мен алмай;
Ағайыннан дұшпан жауым жоқ,
Алдына салып айдап жүр,
Алтайы түлкі көре алмай;
Ұялып, тақсыр, жүрмеңіз,
Мұның төресін оңдап бере алмай.
Мәтін мазмұнына сай келетін қорытынды ойды тап.
А. халық қаласа хан түйесін сояды
В. Тура биде туған жоқ
С. Шаршы топта сөз бастауы қиын
Д. Сөз тапқанға қолға жоқ
№10
Мәтінді мұқият оқып, мазмұны бойынша берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз
Ізбасты.
Ы. Алтынсарин
Қыпшақ Ізбасты би, он жасар күніңде көш үстінде көп адаммен бір түлкі қуысып, бәрінен бұрын жетіп түлкіні соғып алды. Артынан келген жасы үлкен кісілер түлкіңді бізге байла дейді. Ізбасты бермейді. Қазақшылық әдетте жасы үлкенге мұндай соғып алған түлкіні байлаушы еді. Мынау бала бізге байламайды деп,заманындағыханына арызға келіпті. Сонда Ізбасты ханға былай дейді:
Ойдан қашты бір түлкі,
Тауға қарап демалмай
Жабыла қудық көп кісі,
Бәрі де қалды ере алмай;
Сол түлкіні кім алар,
Жалғыз жеткен мен алмай;
Ағайыннан дұшпан жауым жоқ,
Алдына салып айдап жүр,
Алтайы түлкі көре алмай;
Ұялып, тақсыр, жүрмеңіз,
Мұның төресін оңдап бере алмай.
Достарыңызбен бөлісу: |
