Ө. Жәнібеков атындағы Оңтүстік Қазақстан

1 сурет. 
Электр сызбасы: 1 – арнайы пішіндегі кернеу генераторы; 2 – мультиметр 
(режім А ⸟ 200 мА, кірістер СОМ, А); 3 – «Кедергі» блогы, 4 – мультиметр 
( режім V ⸟ 2 V, кірістер COM, VΏ), 5 – бірінші N
1 
және екінші N
2
 Реттік 
орамдары бар соленоид, 6 – «Ферромагнетик» блогы; келтірілген.  
Зерттелетін ферромагнетик материалдан жасалған 5 сақина пішіндегі 
өзекшеге N
1 
өткізгіш орамдар оралған. 200 Гц жиілікте айнымалы ток өтетін 
бұл орам мегнетиктің магниттелуін туғызады және оның параметрлері 
бойынша Н магниттеуші өрістің кернеулігін анықтайды. І арнайы пішіндегі 
сигналдар арқылы генераторы U кернеудің мәнін өзгертуге болады, олай 
болса тороид орамдарындағы І ток та өзгереді. Бұл шамаларды 4 
вольтметрмен және 2 миллиампермен өлшейді. 
2 сурет. Монтаж сызбасы. 2,3,4,6-1 суретті қара. 
Жұмыстың орындалу тәртібі 
Өлшеулерді жүргізу 

1. Қондырғының және зерттелетін үлгінің параметрлерін кестеге жазыңыз:
N – тороид орамының саны; 
l – өзекшенің орта ось сызығының ұзындығы;
S – өзекшенің көлденең қимасының ауданы. 
2. 2-суретте көрсетілген монтаж сызбасы бойынша электр тізбегін жинаңыз. 
3. «Сеть» батырмасымен кернеу генераторлары блогы мен мультиметрлер 
блогын қосыңыз. «Исходная установка» батырмасын басыңыз (реті 19, 6 бет 
, 1 суретті қара). 
4. «0,2-20 кГц» жиіліктегі қондырғы батырмалары арқылы 200 Гц жиілікті 
қойыңыз (реті 11,6 бет, 1 суретті қара). 
Кесте 
Қондырғының 
параметрлері 
U, B 
I, мА 
Н, А/м 
μ
r 
 
В, мТл 
N=100 
5
l= 37,7 мм 
S=25 мм2 
Ꞷ

400

с–1 
…
K=…А/В 
55
5. Арнайы пішіндегі сигналдар генераторының «0-15 В» деңгейінде 
қондырғы батырмалары арқылы тороид орамдарындағы І 

5 мА токты 
орнатыңыз. 
6. Тороид орамдарынан өтетін ток күшін 

5 мА қадаммен 55мА-ге дейін 
өзгертіп, кернеуді өлшеңіз. Кестеде ток пен кернеудің мәндерін жазып 
алыңыз. 
7. «Сеть» батырмалары арқылы кернеу генераторлары блогы мен 
мультиметрлер блогын өшіріңіз.
Өлшеу нәтижелерін өңдеу 

1. (5) формулаға сәйкес 𝐾 =
𝑙
𝜔𝜇𝑜𝑁
2
𝑆
=… A/B қондырғының тұрақтысың 
есепте. Есептеу нәтижесін кестеге жазыңыз. 
2. Токтың әрбір мәніне сәйкес Н, μr  және В шамаларын (6), (5) және (7) 
формулалар бойынша есептеңіз. Есептеу нәтижелерін кестеге 
жазыңыз. 
3. Кестедегі мәліметтер бойынша негізгі магниттелу қисығы B = ʄ(H) 
мен 
μ
r 
 = ʄ(H) тәуелділік графигін тұрғызыңыз. 
4. Қорытынды жасау үшін тәжірибеде алынған қисықтардың 
пішіндерінің ерекшелігін түсіндірініз: 
а) Магниттелу қисығының 
μ
r 
 = ʄ(H) графигінде максимуммен сәйкес 
нүктесін; 
б) Теориялық және тәжірибеде алынған осы қисықтарды 
салыстырыңыз. 

жүктеу/скачать 2.36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: