Омарова А. Т., Мамытканов Д. К. ӘЛеуметтік жұмыстың этикалық негіздері алматы 2018
жүктеу/скачать 0.76 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТКЕРДІҢ КӘСІБИ-ЭТИКАЛЫҚ КОДЕКСІ
| Бақылау сұрақтар мен тапсырмалар.
1. Кәсіби-этикалық жүйені қалыптастыру әсер ететін негізгі факторларды қарастырыңыз. 2. Әлеуметтік жұмыс этикасының негізгі нормалары мен принциптерін сипаттаңыз. 3. Әлеуметтік қызметкердің кәсібилігіне қойылатын этикалық талаптарды анықтаңыз. ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТКЕРДІҢ КӘСІБИ-ЭТИКАЛЫҚ КОДЕКСІ Этиканың бізге белгілі аса танымал декарациясы барлық қазіргі әлеуметтік қызметкерлер басшылыққа алатын «Әлеуметтік қызметкерлардың Ұлттық Ассоцациясының этика кодексі» АҚШ-та 1997 жылы қабылданған. Әлеуметтік қызметтердің барлық түріне ұқсас болып келетін әлеуметтік жұмыс барлық аспектілерінде әлеуметтік заңнамамен, әлеуметтік қызметтер туралы ережемен, қызметкерлердің лауазымдық нұсқауларымен және қызметті заңдастыратын басқа да құжаттармен шектеледі. Бұл, әрине, практикалық әлеуметтік қызметкерлердің кәсіптік қызметі этикалық нормалардан тыс екенін білдірмейді; бұл олардың сыртқы кодификациясының жоқтығы ғана білдіреді. Кəсіби қызметті бағалауды этикалық нормалар тұрғысынан бағалау үрдісінің көрінісі - ғалымдар мен практиктердің ұмтылысы мен еліміздегі халықты әлеуметтік қорғау саласында жұмыс істейтін, өз қызметін реттейтін өзінің кәсіби және этикалық кодексін әзірлеу, мінез-құлық және кәсіптік мораль тұрғысынан маманның тұлғасын қалыптастыруға ықпал етеді. Әлеуметтік қызметкердің кәсіптік және этикалық кодексін жалпы және жеке түрде анықтауға, реттеуге және бағалауға мүмкіндік беретін шешуші фактор ретінде дамытуға және енгізуге мұқтаж жеке және ерекше жағдайларда әлеуметтік қызметкердің мінез-құлқы мен іс-әрекеттерін реттеу қажеттілігі, кәсіби қызметке этикалық-аксиологиялық көзқарастың әмбебаптығы болып табылады. Бұл бағыттағы ғылыми ойлардың бағыты осы кодекстің даму фактісінен кем емес мәнге ие. Әлеуметтік жұмыста этикалық кодекстің пайда болуы мамандардың шешім қабылдау және олардың этикалық нормалары негізінде әрекет ету ұмтылысын білдіреді. Мысалы, американдық әлеуметтік қызметкерлердің этикалық кодексті әзірлеуі және қабылдауы кәсіпқой топ мүшелерінің күнделікті тәжірибеде этикалық нормаларды сақтауы үшін маңызды шарт болды.Қоғам дамуының белгілі бір кезеңінде қоғамдық моральға сүйену әлеуметтік жұмыста қолайсыз болғандықтан жоғарыда айтылғандай өзін ақтаудың қажеті жоқ. Әлеуметтік жұмыс этикасы ғылым мен білім саласы ретінде табысты дамып келеді; әлеуметтік жұмыс жөніндегі мамандардың жұмысын этно-құндылықты реттеу мәселелері бойынша оқу-әдістемелік және басқа да оқу және ғылыми әдебиеттер жарияланды. Әлеуметтік жұмыстың проблемаларына арналған этикалық-аксиологиялық әдебиеттерді зерттеу сияқты механизмдер бірқатар жағдайларда жеткіліксіз болуы мүмкін. Мысалы, әлеуметтік жұмысқа басқа кәсіби қызмет сферасынан келген әр практик-маман оқулық қарап əлеуметтік жұмыстың кəсіби жəне этикалық негіздерін өз бетімен зерттеуге кіріседі деп айту қиын. Сонымен қатар, кез келген басқа саладағы сияқты осы салада да маманның жетекшілігімен оқып үйрену қажет мәселелер бар.Кәсіптік білім беру жүйесі болғанымен, өкінішке орай, барлық әлеуметтік қызметкерлер қамтылмаған. Сондықтан, кәсіптік-этикалық жүйедегі мамандардың мінез-құлқы мен іс-әрекеттерін қамтамасыз ету үшін белгілі бір жүйеге енгізу, кәсіби әлеуметтік жұмыс этико-аксиологиялық доктринасын жеңілдету қажет, бұл өз бетінше оқу мен түсіну үшін ыңғайлы және қолдануда қолайлы болып табылады. Кәсіби-этикалық жүйенің мұндай схемалық көрінісі кәсіби-этикалық кодекс болып табылады. жүктеу/скачать 0.76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|