Онтуганова шынар шералиевна


«Оқушылардың ақыл-ой дамуын анықтау» тесті (ШТУР бойынша)



Pdf көрінісі
бет65/94
Дата13.04.2024
өлшемі6.99 Mb.
#498564
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   94
11.04.2023.disser

«Оқушылардың ақыл-ой дамуын анықтау» тесті (ШТУР бойынша) 
бастауыш мектеп оқушыларында талдау, жіктеу, салыстыру, айырмашылығын 
табу және жалпылау сияқты логикалық ойлау амалдары шамалас екенін және 
ортадан төмен деңгейде қалыптасқанына көз жеткізуге мүмкіндік берді. 
6. Бастауыш мектеп оқушыларының логикалық ойлауын, кеңістіктік 
қиялдың негіздерін меңгеруін және математикалық сөйлеуін, қажетті есептеу 
дағдыларын қалыптасу деңгейін анықтау мақсатында алынған «Логикалық 
заңдылықтарды анықтау» тесті (Мэтью Липман бойынша) осы айтылған 
дағдылардың оқушыларда төмен деңгейде қалыптасқанын көрсетті. Бұл 
көрсеткіш: «Бастауыш мектеп оқушылары сәйкестердірулерді орындай алу
логикалық заңдылықтарды анықтай алу, пайымдау арқылы дұрыс тұжырым 
жасай алу деңгейлері төмен қалыптасқан» деген қорытынды жасауға негіз 
болды. 
7. Бастауыш мектеп оқушыларында: жағдайды математикалық түрде 
тұжырымдау, математикалық ұғымдарды, фактілерді, логикалық амал-
тәсілдерді қолдану, математикалық нәтижелерді түсіндіру, қолдану және бағалау 
дағдыларының қалыптасу деңгейін анықтау мақсатында арнайы құрастырылған 
логикалық тапсырмалар оқушыларда айнымалыларды анықтау, мәселені шешуге 
жақындататын жағдайлар мен болжамдарды түсіну, әр түрлі пішінде ұсынылған 
ақпараттарды талдау (мәтін, кесте, сызба, диаграмма, сурет және т.б.), логикалық 
заңдылықтарды анықтау, салыстыру секілді логикалық ойлау амалдарының 
шамалас екенін және ортадан төменгі деңгейде қалыптасқанын көрсетті. 
Осы орайда, анықтаушы эксперименттің рефлексивтік-бағалау компонентін 
диагностикалау мақсатында логикалық амал-тәсілдер арқылы бастауыш мектеп 
оқушыларының ойы мен тілін дамыта оқыту тәсілдерін бақылау мақсатында 
арнайы әдістемелер арқылы логикалық амал-тәсілдер арқылы ұғымдарды тану 
тәсілдерін анықтау керектігі туындады. Логикалық амал-тәсілдер арқылы 
бастауыш мектеп оқушыларының ойы мен тілін дамыта оқыту деңгейін анықтау 
үшін оқушыларға жиі қолданылған логикалық амал-тәсілдеріне контент-
талдау әдісімен кездесу жиілігін анықтауға мүмкіндік берді.
Осыған орай, 
анықтаушы экспериментте ЭТ және БТ-дағы бастауыш мектеп оқушыларының 
ұғымды тануын қалыптастырудың логикалық амал-тәсілдері және мен ойы мен 
тілін дамыта оқытудың тәсілдерін оқу үрдісінде қолданып, контент-талдау 


135 
әдісімен кездесу жиілігі пайыздық көрсеткіштерінің бастапқы деңгейін 
анықтадық (кестелер 26, 27). 
Кесте 26 – ЭТ бойынша бастауыш мектеп оқушыларының ұғым туралы білімін 
қалыптастыруда логикалық амал-тәсілдерді контент-талдау әдісі бойынша 
кездесу жиілігінің пайыздық көрсеткіштері (%) 
Бастауыш мектеп 
оқушыларының 
ұғым жайлы 
білімін 
қалыптастырудың 
логикалық амал-
тәсілдері  
Кездесу жиілігі 
бірн
еш
е 
ұғ
ы
м
да
рд
ы
ң 
ор
тақ
бе
лг
ілерін
таб
у 
тақ
ы
ры
пқ
а 
ба
йла
ны
сты
еш
бір 
ортақ
б
елг
ісі 
ж
оқ
ұғ
ы
м
да
рд
ы
а
лы
п 
тас
тау 
ұғ
ы
м
да
рд
ы
ң 
м
ән
ді 
ж
ән
е 
м
ән
сіз
бе
лг
ілерін
а
ж
ы
ра
ту
ға
д
ағ
ды
ла
ры
зе
йін
ін
б
елс
ен
діру
м
әлім
етт
і талд
ау 
да
ғд
ы
сы
сы
ни
тұр
ғы
да
н 
ба
ға
ла
у 
да
ғд
ы
сы
па
йы
м
ж
ас
ау 
да
ғд
ы
ла
ры
ере
кш
елік
тері 
м
ен
ай
ы
рм
аш
ы
лы
қтары
н 
таб
у 
түсін
діру,
талд
ау 
ба
йла
ны
с,
болж
ам
да
р 
не
м
ес
е 
қоры
ты
нд
ы
ж
ас
ау
ώ%
«Мағыналас 
сөздер» тәсілі 








0,63 
«Жұбын тап» 
тәсілі 








0,40 
«Шындық па, 
жалған ба?» тәсілі 








0,38 
«Қатесін 
тап» 
тәсілі 








0,43 
«Венн 
диаграммасы»








0,39 
«Deal» әдісі








0,34 
ώ% 
0,34

0,38% 
0.31 

0.56

0.32 

0,41 

0,19 

0,44 



136 
Кесте 27 – БТ бойынша
бастауыш мектеп оқушыларының ұғым жайлы білімін 
қалыптастырудағы логикалық амал-тәсілдерді контент-талдау әдісі бойынша 
кездесу жиілігінің пайыздық көрсеткіштері (%) 
Бастауыш мектеп 
оқушыларының 
ұғым жайлы 
білімін 
қалыптастырудың 
логикалық амал-
тәсілдері 
Кездесу жиілігі 
бірн
еш
е 
ұғ
ы
м
да
рд
ы
ң 
ор
тақ
бе
лг
ілерін
таб
у 
Т
ақ
ы
ры
пқ
а 
ба
йла
ны
сты
еш
бір 
ортақ
б
елг
ісі
ж
оқ
ұ
ғы
м
да
рд
ы
алы
п 
тас
тау 
ұғ
ы
м
да
рд
ы
ң 
м
ән
ді
ж
ән
е 
м
ән
сіз
б
елг
ілерін
а
ж
ы
ра
туғ
а 
да
ғд
ы
ла
ры
з
ей
ін
ін
б
елс
ен
діру


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   94




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет