«Операциялық жүйелер» пәнінен оқу-әдістемелік кешен 5B060200 – «Информатика»мандығына арналған ОҚУ-Әдістемелік материалдар



бет4/4
Дата25.04.2016
өлшемі0.83 Mb.
#89167
1   2   3   4

Мынаған көңіл бөліңіз:


Утилитль параметрлерін экранға шығарғанда мына командаларды орындаңыз | more шеткілік шығару үшін

 Кілт

 Функциялар 

  -r route 

 Жүрген іздерінің кестесін шығару 

 -i interfaces 

Желілік интерфейстің статистикасын шығару 

 -s statistics 

Мәліметтерді жіберу статистикасын шығару (SNMP протоколы бойынша) 

  -n numeric 

Сандық түрде порттардың аты  

 -N symbolic 

 Символдық түрде порттардың аты 

 -l listening 

Күту режіміндегі порттардың жағдайын шығару

 -a all 

Барлық порттардың жағдайын шығару 

 Активные соединения через порты: 




 -st 

 TCP 

  -u 

 UDP 

 -W 

 RAW 

 -X 

 UNIX 



3.1.Байланыстар тізімі.


Netstat командасы активті және пасивті жағдайдағы порттарды көрсету кілттер жинағынан тұрады. Осылайша берілген компьютерде барлық серверлік тізімдерді алуға болады .
    Мәліметтер баған бойынша беріледі. Оның біріншісі болып протокол, одан кейін кезектік қабылдау өлшеміжәне байланыстар бойынша берілген машінге (басқа жағында кезекзік өлшемі басқадай болуы мүмкін),жергілікті және жойылған мекені және қазіргі байланыс күйі құрылған.

Мысалы:

st1@pds:~ > netstat -ta

Proto Recv-Q Send-Q Local Address Foreign Address State

tcp 0 2 pds.sut.ru:telnet gerasim.pds.sut.ru:1288 ESTABLISHED

tcp 1 0 pds.sut.ru:4550 pds.sut.ru:3128 CLOSE_WAIT

tcp 1 0 pds.sut.ru:4548 pds.sut.ru:3128 CLOSE_WAIT

tcp 0 0 gw.pds.sut.:netbios-ssn marya.pds.sut.ru:1027 ESTABLISHED

tcp 0 0 gw.pds.sut.:netbios-ssn yanko.pds.sut.ru:1104 ESTABLISHED

tcp 0 0 gw.pds.sut.:netbios-ssn mumu.pds.sut.ru:1065 ESTABLISHED

tcp 0 0 *:6000 *:* LISTEN

tcp 0 0 *:3128 *:* LISTEN

tcp 0 0 *:53333 *:* LISTEN

tcp 0 0 *:389 *:* LISTEN

tcp 0 0 localhost:1032 localhost:1033 ESTABLISHED

tcp 0 0 *:netbios-ssn *:* LISTEN

tcp 0 0 *:smtp *:* LISTEN

tcp 0 0 *:imap2 *:* LISTEN

tcp 0 0 *:pop3 *:* LISTEN

tcp 0 0 *:login *:* LISTEN

tcp 0 0 *:shell *:* LISTEN

tcp 0 0 *:8000 *:* LISTEN

tcp 0 0 *:telnet *:* LISTEN

tcp 0 0 *:ftp *:* LISTEN

tcp 0 0 *:time *:* LISTEN

tcp 0 0 *:www *:* LISTEN

tcp 0 0 *:2049 *:* LISTEN

tcp 0 0 *:832 *:* LISTEN

--More--


Мысалда көрсетілгендейсерверлердің көбі (LISTEN) сұраныс режимінде орналасқан.
Бірінші жолда (ESTABLISHED) байланысы telnet тышқан gerasim.pds.sut.ru. арқылы орналасқан. CLOSE_WAIT түрі байланыс үзілді деген мағынаны береді, бірақ LISTEN түріне қосылуы әлі болған жоқ. TIME_WAIT-бұл байланыс үзілісті тосуда деген мағынаны білдіреді. Егер байланыс SYN_SENT түрінде болса, онда жоқ сервермен байланыс орнатуға тырысатын процесстің басым болуын көрсетеді. Байланыстың қалып-күйі тек TCP протоколы үшін ғана маңызды. UDP протоколы байланысты орнату үшін тексерілмейді.

3.2.  Марштурттық кестенің байланысы.


   Әрбәр машинаның сетьпен байланысы сетьтік интерфейс деп аталады.Бір интерфейсі бар машина мәліметтерді тек қана бір интерфейс бойынша қабылдауы және басқаға беруі мүмкін,осылайша мәліметтерді торлар арасында жіберіп отыруы мімкін. Бұл функция маршрутизация деп, ал осы процессті орындайтын машина-шлюз деп аталады.

Маршрутизацияның берілгені ядроныі бір кестесінде сақталады.Белгілі бір мекенжай бойынша белгілі бір пакетті жіберу үшін қолданылады. Егер ондай маршрут жоқ болса, қателік туралы хабар келеді. netstat –r командасы маршрутизацияның кестесін көрсетіп тұрады. Кездесу пункті машинаның аты бойынша немесе IP-мекенжайы бойынша көрсетілуі мүмкін. Флагтар маршруттың бағасын береді.


Мысалы:

st1@pds:~ > netstat -r

Kernel IP routing table

Destination Gateway Genmask Flags Ifac

pds.sut.ru * 255.255.255.255 UH eth1

195.19.219.120 * 255.255.255.248 U eth0

195.19.219.128 * 255.255.255.192 U eth1

192.168.1.0 * 255.255.255.0 U eth0

195.19.221.0 lgw.ccs.sut.ru 255.255.255.0 UG eth1

193.125.0.0 lgw.ccs.sut.ru 255.255.0.0 UG eth1

Loopback U lo

Default lgw . ccs . sut . ru 0.0.0.0 UG eth 1





Баған аты  


  шифрі  

  Gatway  

  қолданылатын шлюздардың аттары  

  Genmask  

  маска , қолданылатын елестетуге арналған мекенжай жалпы бөлімдері , сапар желісін лайықтын сона табы  

  Flags  

  жалаулар , сапар желісі суреттеуші :Gсапар желісі шлюзд қолданады  

  

интерфейсі белсенді, мәліметтерді жіберу үшін қолдануға болады

  

  H мәліметтерді тек бір ғана түйін бойынша жіберуге болады  

  

  D Жазу ICMP протоколын кері қайтару үшін құрылған  

  

  M жазу ICMP протоколын кері қайтару үшін модификацияланған  

  Iface  

  интерфейс ,пакеттерді тапсыру үшін арналған  



3.3.  желілі интерфейстер статистикасы.


       кілт қолдануда- экранға netstat командасын і статистикалық табы арқылы барлық қолданылатын интерфейстерді толық шығарылған болады. Осыдан тормен байланыс жөнделген бе екенін анықтауға болады. Мысал :
St 1@ pds :~> netstat - i

Kernel Interface table

-------- OVR Flg

Eth 01000084490401701454454500 BRU

Ал

Eth 1150005908440704344385900 BRU



Lo 392404575400045754000 LRU


  баған ат  

  шифрді аш  

  Gatway  

  қолданылатын шлюздардың аттар  

  Genmask  

  маска , негізгі мекенін берілген маршрут бойынша көрсетуге арналған  


Нормалы жұмыс істеушіторларда конфликт (RX-OVR, TX-OVR ) пакеттердің санынан 3% шамадан асыруs тиіс , ал басқа қателер 0,5% пакеттердің санынан аспау керек .


3.4.  Мәліметтерді тапсыру статистикасы .

       netstat-s командасы желілік программаларға санаудың мазмұнын береді.береді . Шығатын мәліметтерде әртүрлі потоктарға байланысты бөлімдер бар: IP,ICMP,TCP,UDP.Осыдан қабылданған пакеттің қателіктерін тексеруге болады.


Мысалы :

St 1@ pds :~> netstat - s

Ip :

179495 total packets received 13 with invalid headers 8753 forwarded



0 incoming packets discarded

168812 incoming packets delivered

325599 requests sent out

325599 requests sent out

Icmp :728 ICMP messages received

3 input ICMP message failed

ICMP input histogram :

Destination unreachable :82

Timeout in transit :55

Source quenchs :9

Echo requests :582

1235 ICMP messages sent

0 ICMP messages failed

ICMP output histogram :

Destination unreachable :646

Time exceeded :6

Redirect :1

0 ICMP messages failed

Tcp :

2428 active connections openings



0 passive connection openings

0 failed connection attempts

0 connection resets received

17 connections established

154840 segments received

318758 segments send out

1480 segments retransmited

99 bad segments received .

499 resets sent

Udp :


13397 packets received

73 packets to unknown port received .

12 packet receive errors

5608 packets sent

TcpExt :

15 resets received for embryonic SYN _ RECV sockets



Зертханалық жұмыс №16

Тапсырма: Операциялық жүйенің даму тарихы және ДЭЕМ – нің жұмыс режимін түсіндіру.

Әдістемелік нұсқаулар:Өзіңіздің жұмыс жасап отырған компьютердің операциялық жүйесін анықтау және барлық программаларын қарап шығу.

Зертханалық жұмыс №17

Тапсырма: ЭЕМ – нің сыртқы құрылғалары. Магнитті лентадағы жинағыштар. Магнитті дискідегі жинағыштар. Файлдық жүйелер. ОЖ жұмыс принциптері. Аталған құрылғыларды атап көрсетіп түсіндіру

Әдістемелік нұсқаулар:Құрылғылардың әрқайсысына түсініктеме баріп көрсету

Зертханалық жұмыс №18

Тапсырма: Процесстердің классификациясы. Процесстерді басқару және жоспарлау. Кезек түсінігі. Процесстердің өзара байланысы. Процессор жұмысын жоспарлау. Виртуальді жадымен басқару.

Әдістемелік нұсқаулар:Аталғандардың барлығына анықтама беріп,түсіндіру

Зертханалық жұмыс №19

Тапсырма: Интерфейстердің түрлері. Пайдаланушының графикалық интерфейсі. Графикалық интерфейстің негізгі элементтері.

Әдістемелік нұсқаулар: Интерфейстердің түрлерін олардың атқаратын атап кетіңіз

Зертханалық жұмыс №20

Тапсырма: MS-DOS операциялық жүйе. Негізгі түсініктері. Файлдармен каталогтармен дискілермен жұмыс.

Әдістемелік нұсқаулар:

1. С  дискісіне Student атты файлда құрыңыз.

2. С дискісіндегі барлық TXT ішкі файлдарын Student атты өздеріңіздің файлдарыңызғы көшіріңіз.

Зертханалық жұмыс №21

Тапсырма: Windows 95/98/XP операциялық жүйелерінің ерекшеліктері.

Әдістемелік нұсқаулар: Windows 95/98/XP операциялық жүйелер арасындағы айырмашылықтарын атап беріңіз.

Зертханалық жұмыс №22

Тапсырма: Windows NT/2000 жүйенің ерекшеліктері.

Әдістемелік нұсқаулар: Windows NT/2000 операциялық жүйелерінің орнатқыш дискілерін пайдаланып окомпьютерге орнатыңыздар.

Зертханалық жұмыс №23

Тапсырма: UNIX операциялық жүйесі.

Әдістемелік нұсқаулар: Тақырып бойынша негізгі атқаратын қызметін атап беріңіз.

Зертханалық жұмыс №24

Тапсырма: LINUX операциялық жүйесінің  құрлымы, ерекшеліктері.

Әдістемелік нұсқаулар: Келесі сұрақтарға жауап беріңіз

1.  LINUX операциялық жүйесінің қандай мүмкіндіктері бар?

2.  ОЖ даму тарихы.

3.ДЭЕМ – нің жұмыс режимі.

4.Операциялық жүйелердің қандай түрлерін білесіздер?

LINUX операциялық  жүйесіндегі компьютерді өшіру және іске қосу әрекеттерін атап берінің.



Зертханалық жұмыс №24

Тапсырма: ДЭЕМ үшін PCTOOLS мониторлар.

Әдістемелік нұсқаулар: Келесі сұрақтарға жауа беріңіз

1.  Монитор дегеніміз не?

2.  Монохромды монитор қандай болады?

3. Түрлі-түсті мониторлар қандай болады?

4. Мәтіндік режимде монитордың экраны қандай аймаққа бөлінеді?

Монитордың қандай түлерін білесіздер?



Зертханалық жұмыс №25-30

Тапсырма: Norton Commander қабықшасы.

Әдістемелік нұсқаулар:Келесі тапсырмаларды орындаңыз

1. Norton Commander-ді іске қосыңыз және Norton Commander-ден шығыңыз

2. Компьютер экранында үш бөлікті көрсетіңіз: тақталарды, операциялық жүйенің шақыру  белгісін, F1, F2, …,F10 –шы функционалдық пернелердің қызметін көрсететінжол.

3. Әр тақтаның тақырыбын анықтаңыз. Қай тақта ағымдық? Tab пернесі арқылы бір тақтадан екіншісіне өтіп ағымдық тақтаны ауыстырыңыз.

4. Ағымдық тақтадағы каталог атауын табыңыз. Ағымдық каталогты көрсетіңіз, каталогтың тақтаның соңында жазылған мерзімі мен уақытын көрсетіңіз.

5. Сол жақ тақтадағы файлы көп кез-келген каталогка еңіңіз.

6. Сол жақ тақтада файлдарды аттары бойынша реттеңіз, ол үшін келесі пернелерді басыңыз: F9 L  N.

7. Сол жақ тақта үшін орындаңыз

8. Сол жақ тақтада файлдарды мөлшері бойынша реттеңіз, ол үшін пернелерді ретімен басыңыз: F9  L  S
3. СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫ

3.1. сӨж Тапсырмалары



СӨЖ-ні жүргізу түрі:

Тақырыптар бойынша сұрақтарға ауызша және жазбаша жауаптар берілуі керек.


1. Процесстер арасындағы қарым-қатынас, оларды басқару

  1. CD-ROM (ISO 9660, UDF) файлдық жүйесі, параметрлері

  2. Жадыны басқару. Беттік ұйымдастыру.

  3. Процестерді өзара бекіту

  4. Тегеріштер және таймерлер ұғымы, қызметі, параметрлері.

  5. Құрылғылар және енгізу - шығаруды программалық қамтамасыз етуі

  6. Операциялық жүйелердің (ОЖ) концептуальды негіздері. Тарихы. Қызметі.

  7. Процесстер анықтамасы және классификациясы.

  8. Жүйелік шақырулар. Операциялық жүйелер құрылымы.

  9. UNIX V7; BSD файлдық жүйесі, қызметі, ерекшелігі.

  10. Ресурс ұғымы. Түрлері, ресурстарды тарату әдістері

  11. Беттерді орналастыру алгоритмы

  12. Ағындар ұғымы. Қолдану ерекшелігі. Си ++ тіліндегі ағындармен жұмыс істеуге арналған функциялар, операторлар.

  13. Процестерді жоспарлаудың негізігі түсініктері

  14. Операциялық жүйелер механизмдері.

  15. ОЖ-ресурстарды басқару жүйесі ретінде.

  16. Файлдық жүйе. Файлдар. Каталогтар. Файлдық жүйелерді тарату

  17. Процесті жасау. Процестің аяқталуы. Процестер иерархиясы.

  18. Linux (EXT2; EXT3; RFS; JFS; XFS)файлдық жүйелері, қызметі, ерекшелігі.

  19. Синхронизация есебі. Процестер арасындағы қарым-қатынас.

Емтихан сұрақтары



  1. Операциялық жүйе дегеніміз не?

  2. ОЖ даму тарихы.

  3. ДЭЕМ – нің жұмыс режимі.

  4. Операциялық жүйелердің қандай түрлерін білесіздер?

  5. Дербес компьютердің негізгі компоненттері мен қосымша құрылғыларын атап шығыңы

  6. ДЭЕМ –де қандай принтерлер қолданылады?

  7. Дербек компьютердің қосымша құрылғыларын атап шығыңыз?

  8. ДЭЕМ – де қандай принтерлер қолданылады.

  9. Қандай бейне адаптерлерін  білесіздер, дисплей мен бейне адаптерінің айырмашылығы қанда?.

10.  ДК-де қандай дискілермен жұмыс істеуге болады?

11.  Модем дегеніміз не және ол не үшін қажет?

12.  Дербес компьютердің негізгі компоненттері мен қосымша құрылғыларын атап шығыңыз?

13.  ДЭЕМ –де қандай принтерлер қолданылады?

14.  Процессор дегеніміз не?

15.  Виртуальді жад дегеніміз не?

16.  Процессор жұмысының принциптері.

17.  Интерфейс дегеніміз не?

18.  Интерфейстің түрлері.

19.  Стандартты интерфейс дегеніміз не?

20.  Пайдаланушының графикалық интерфейсі

21.  Графикалық интерфейстің негізгі элементтерін атаңыз.

22.  MS-DOS операциялық жүйе

23.  Файл дегеніміз не?

24.  Ішкі файл дегеніміз не?

25.  Каталог дегеніміз не?

26.  Дискіге файлды көшірудің қанша тәсілі және файлды сақтаудың қандай жолдары бар?

27.  MS-DOS операциялық жүйенің негізгі атқаратын қызметі қандай?

28.  Windows 95/98/XP жүйесі

29.  ОЖ даму тарихы.

30.  ДЭЕМ – нің жұмыс режимі.

31.  Операциялық жүйелердің қандай түрлерін білесіздер?

32.  Windows 95/98/XP жүйесіндегі компьютерді өшіру және іске қосу әрекеттерін

33.  атап берінің.

34.  OS/360/370/375 операциялық жүйесі жүйесі қандай мүмкіндіктері бар?

35.  ОЖ даму тарихы.

36.  ДЭЕМ – нің жұмыс режимі.

37.  Операциялық жүйелердің қандай түрлерін білесіздер?

38.  UNIX  операциялық жүйесі

39.  ОЖ даму тарихы.

40.  MS-DOS операциялық жүйенің және NORTON COMMANDER арасындағы  айырмашылығы.

41.  Операциялық жүйелердің түрлерін

42.  RSX операциялық  жүйесіндегі компьютерді өшіру және іске қосу әрекеттерін

43.  атап берінің.

44.  LINUX операциялық жүйесінің қандай мүмкіндіктері бар?

45.  ОЖ даму тарихы.

46.  ДЭЕМ – нің жұмыс режимі.

47.  Операциялық жүйелердің қандай түрлерін білесіздер?

48.  LINUX операциялық  жүйесіндегі компьютерді өшіру және іске қосу

49.  әрекеттерін атап берінің.

50.  Монитор дегеніміз не?

51.  Қандай монитор монохромды болып есептеледі.

52.  Түрлі-түсті мониторлар қандай болады?

53.  Мәтіндік режимде монитордың экраны қандай аймаққа бөлінеді?



54.  Монитордың қандай түлерін білесіздер?



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет