г) жүзу: кеудеде крольмен жүзу тәсілінің толық координациясын үйрету.
1. Бүгілген қалыптан суға сүңгу. 5—6 рет.
2. Кез келген әдіспен үлкен арақашықтықта жүзіп өту мүмкін.
3. Кеудеде және арқада крольмен жүзу кезінде аяқтардың қозғалыстары, борттике қолдармен 2 мин тірелу. Үзілістерде – суға дем шығару.
4. Аяқ көмегімен (тақтайшамен) кеудеде және арқада крольмен жүзу кезінде - дем алу еркін және суға дем шығару. 2 х 25 м.
5. Кролда қолдар қозғалыстармен дем алу байланыстыру (тұрып және су түбінен жүру). 2 мин.
6. Қолдар көмегі арқылы кроль тәсілінде жүзу кезінде дем алу және аяқтардың арасындағы қозғалыстардың келісімленгендігі. 2 х 25 м.
7. Толық координацияда крольмен жүзудің топтамасының бөлігін орныдау, оны демді ішке тартумен алмастырады. 6 х 8-10 м.
Әдістемелік нұсқаулар. Осы кезеңін және келесі сабақтардың басында кеудеде крольмен жүзу топтамасының орындауда орында тұрып кроль қозғалысымен дем алу жаттығуларын қиыстыру. Егер кролде қол қозғалысымен дем алу жеткіліксіз мөлшерде қиыстыра алмаса онда жүзіп өтеттін арақашықтықты үлкейтуге кедергі жасайды, сонда осы жаттығуды орындауға көп уақыт бөлу керек.
Толық координацияда кеудеде крольмен жүзу кезінде 1-2 ескенен кейін дем алуға болады, кейін асықпай оны әр бір қолмен есуді орындау қажет .
Спорт түрлерінен қортынды нормативтерді тапсыру.
15 – Апта
29-30. Тандалған спорт түрлерінің тәсілін оқыту мен жетілдіру:
а) үстел теннисі: ойынның әдіс – тәсілі, оқу ойыны;
Оң жақтан шабуыл соққысы. Қыр жақтан, диагональ және тік, көбіне жақын аймақтан (көмекші тәсіл: орта аймақтан үстел ортасына) соққыны орындау тәсілінен үйрету. Соққы күшіне байланысты әлсіз және күшті соққы деп ерекшелену керек. Доптың ұшу жылдамдығы мен жеделдігі жоғары.
Тірек. Тірекпен сол жақ диагональ және тік бойынша, біртіндеп соққының күшін күшейтуге үйрету. Тірекпен сол жақ үстел жартысынан қозғалыста соққыға үйрету. Соққы ырғағын басқаруға назар аудару. Үйретуді тірекпен бастауға болады., сонын 3-4 айдан кейін сол жақтан шабуыл соққысына, бірақ та бір уақытта бастауға болады.
Қию. Жылдам және баяу қиылысты үйрету. Қозғалыста қиылысты орындау тәсілін меңгеру. Біртіндеп ұшу траекториясын төмендету және долпты айналдыруды көбейту. Қиылысты (жылдам – баяу) орындаудың ырғағын меңгеруге тырысу, көбінесе қиылысты үйретуді сол және оң жақтан қиылысты байланыстырып сол жақтан өтеді.
Жазу. Қозғалыста қыр жақтан, тік және диагональ бойынша төменгі бұрылыстан доп бойынша.
Бөгет жасау. Педагогикалық байқауға сәйкес: шабыл соққысы + бөгет жасап ойнау стилінде үміттілерге, допты иемденгеннен кейін.
б) баскетбол: ойынның әдіс – тәсілі, оқу ойыны;
1. Үш ойыншының («үштік») қарым-қатынас тактикасы жетілдіру
2. Топтық қарым-қатынас тактикасын жетілдіру – топтық доптың сұрыптау.
3. Орта қашықтықтан допты лақтыру тәсілін жетілдіру.
4. Қорғалуды қолдану тәсілін жетілдіру – прессинг.
Жалпы дамытушылық жаттығу. Бағанада қозғалыста орындалады:
1. Қолдарды иыққа. Әр бір адымда иық буындарда қолды айландыру (алдыға, артқа).
2. Әр бір адымда қолдарда иілген шынтақ буындарында серпілу.
3. Жүрумен отырып тұруды кезектестіру. Төрт адым алға – төрт отырып тұру.
4. Әр бір адымда денені алдыға қарай ию, қолдың саусақтарымен аяқтың ұшына жететіндей.
5. Қолдар арқада, саусақтар қосылады. Әр бір адымда түзу қолдармен артқа серпілу.
6. Иілген қалыпта таянып тұрып алдыға қарай ілгерілеу.
7. Кеуде алдында қолдар шынтақта иілген, қозғалыста денені жан-жаққа айналдырады. Айналдыру аяқ жақтарда орындалады, алдыға қарай адымды жасайды.
8. Толық отырғанда жүру.
9. Жеңіл жүгіріс.
Негізгі бөлім
I. Әрекеттестік («үштік») тактикасының жетілдіру.
1. Жаттығушылар себет алдына орналасады. Оқытушының белгісі бойынша «үштік» қарсылықсыз) орындалады.
Орындалудың нұсқасы: оқытушының белгісіне байланысты ойыншы шабуылын аяқтайды, оны тосқауылдан орындайды; тосқауылды орындайтын ойыншы допты беру керек.
2. " Үштік " қорғаушылардың белсенді қарсылық көрсетуімен әрекеттестігі арқылы орындалады. Шабуылшы допты кіргісе, сонда олар тағы тура сол рөлді орындайды. Допты тигізе алмаса, рөлдер өзгереді.
3. 3х3 «үштік» әрекеттестігін жасағаннан кейін бір себетке сақинасына шабуылдау мақсатымен ойын.
II. «Топтық допты тартып алу» қарым-қатынас тактикасын жетілдіру
Жаттығу бір алаңның жартысында 5 адамнан құралған топтармен орындалады. Екі шабуылшылар, допты жүргізу және беру, допты мейлінше көп ұстап қалуға тырысады. Үші қорғаушы олардан доп тартып алуға тырысады. Бұл ретте доппен ойыншыны екі қорғаушы шабуылдайды, топпен допты тартып алу тырысады. Қорғаушы допты иемденеді, шабуылшыға айналады, доптан айырылып қалған - қорғаушыға.
III. Орта қашықтықтан допты лақтыру тәсілін жетілдіру.
Айналысушылар 4-5 адамнан топтарға бөлінеді. Әр бір топта доп бар. Орыннан, оқытушылар нұсқауымен ойыншылар кезек-кезек себетке допты лақтырады (допты тигізудің белгілі сана дейін).
IV. Прессинг жағдайында топтық әрекеттің тактикасын жетілдіру «доп бер, шық»
Жаттығушылар төрттіктерге бөлінеді. Екі шабуылшылар, екі қорғаушылар. Шабуылшылар, допты алдыңғы сызықтан лақтырады және әрекеттестікті қолданады " доп бер, дем шығару", барлық алаң арқылы өтуге тырысады және оны себетке лақтыруға тырысады. Қорғаушылар өз алаңныңда қарсыластық көрсетеді, топтық допты ұстап алуды қолданады. Допты себетке салса, онда тура сол жұп шабылдайды, егер допты себетке салмаса онда рөлдерді ауыстыру тиіс. Жаттығуда допты алып жүруді қолданыстан алыптастауға болады.
V. Прессингті қолданумен және топтық доптың ұстап алуды қолдануымен оқу ойыны.
VI. Айыппұл допты лақтыру тәсілін жетілдіру.
Қортынды бөлім
в) ЖДД: атлетикалық сапаларды жетілдіру
қыздар
1)Асықпай жүгіру 10-15 мин.
2) Қозғалыстағы және бір қаплыптағы ЖДЖ.
3) Иық белбеуінің бұлшықетінің дамыту:
- гантельтермен қолды шет жақтардан жазу 2х10 рет;
- жатқан қалыпта гантельтерді 10х2 рет жайлап көтеру;
- отырған қалыпта блокта үстіге қарай 2х10 рет тартылу.
4) Іштің пресс бұлшықетінің дамуы:
- 2х15 көлбеу отындықта аяқтың көтеру;
- 10-15 жатқан қалыпта денні көтеру
5) Аяқ бұлшықетінің дамуы:
- 6х3 рет арқада гантельмен отырып тұру;
- 10х2 рет тренажерда аяқ ұшына тұру;
- 10х2 рет отырып тұру;
- 10-12х2 рет тренажерда аяқты бүгу және жазу;
- 10-15 х 2рет иықта ауырлық түсірумен қарғу.
Флекторды жайлап көтеру жаттығуы:
Денені көтерумен бір уақыта ішті уқалайтын жеңілдетілген жаттығулар; қолдың бұлшықеттері үшін жеңілдетілген жаттығулар; қол бұлшықеттері үшін жеңілдетілген жаттығулар; қол білегіне арналған жаттығулар; кеуде бұлшықеттеріне жаттығулар; пресске және қолға жаттығулар; мойын бұлшықеттеріне жаттығулар және омыртқа корсетінің бұлшықеттеріне жаттығулар; пресске бір уақыта арқаны уқалайтын жеңілдетілген жаттығулар; сыртқы жамбас бұлшықеттеріне жаттығулар; үстінгі жамбастың бүйір жағына жаттығулары; ішкі жамбас бұлшықеттеріне, бұлшықеттеріне; иық белдеуінің жоғарғы және төмен бұлшықеттеріне; трицепске; үлкен кеуде бұлшықеттеріне және қолға; мойынға және иыққа; жамбастың артқы бұлшықеттері (кезек бойынша екі аяқпен бір уақытта); жамбастың артқы бұлшықеттері; қолдың бағыттаушы бұлшықеттері; іш бұлшықеттеріне салмақ түсірумен қолдың бағыттаушы бұлшықеттері.
Бозбалалар
Бағдарлама №1 – бағдарлама № 2 алмасады
Иықта штангамен ұмтылу: 2 Х 6-8
Отырып тұру: 1 Х 20
Тренажерда аяқтың жазу : 1 Х 4-6
Тұрып, аяқ ұшына көтерілу: 2 Х 4-6
Отырып, аяқ ұшына көтерілу: 2 Х 4-6
Бағдарлама №2 – бағдарлама № 1 алмасады
Отырып тұру: 2 Х 6-8
Иықта штангамен ұмтылу: 2 Х 6-8
Тренажерда аяқтың жазу : 1 Х 4-6
Тұрып, аяқ ұшына көтерілу: 2 Х 6-8
Тренажерда аяқ ұшына жайлап көтерілу: 2 Х 4-6
г) жүзу: крольмен толық координацияда жүзу тәсілі, судағы ойындар, суға секіру.
I. Крольмен жүзу тәсілін жетілдіру
-
4 х 25 м қолдардың көмегімен крольмен жүзу;
-
4 х 25 м бір аяқтың көмегімен жүзу;
-
3-4 есуден кейін дем алумен 8 х 25 м толық координацияда жүзу;
II. 1. 2-3 рет иілген қалыпта суға құлдырау.
2. Шеткі бортқа тұру, оның шеттің аяқтың, қолдың саусақтарымен үстіге ұстап алу, алақандар қосылады, бас қолдардың арасында. Аяқтарды тізеде бүгіп, сәл отырып және аяқтармен артқа қарай итерілу , суға секіру. 5-6 рет.
3. Суға секірісті және жүзіп өтуді орындау, кез келген әдіспен үлкен арақашықтыққа өту.
4. кеудеде және арқада крольмен жүзу кезінде аяқ қазғалысы, қолдармен бортқа 2 мин. сүйену. Үзілістерде – суға дем шығару.
5. 5-7 алдыңғы сабақтың жаттығуын орындау
6. Кеудеде крольмен жүзу . 2 х 25 м.
7. Аяқтың көмегімен кеудеде және арқада крольмен жүзу. 2 х 25 м.
8. Эстафеталық жүзу (аяқтың көмегімен және басқа нұсқаларда кеудеде крольмен жүзу) 8-15 м аралығында.
III. Судағы ойындар, суға секіру.
Әдістемелік нұсқаулар. Осы және келесі сабақтардың мақсаты кеудеде кроль тәсілінде жүзіді жетілдіру және айтылмыш әдістермен жүзу кезінде біртіндеп арақашықтықты үлкейту болып табылады.
16 – Апта
31-32. Тандалған спорт түрлерінің тәсілін оқыту мен жетілдіру:
а) үстел теннисі: ойынның әдіс – тәсілі, оқу ойыны;
Оң жақтан шабуыл соққысы. Қыр жақтан, диагональ және тік, көбіне жақын аймақтан (көмекші тәсіл: орта аймақтан үстел ортасына) соққыны орындау тәсілінен үйрету. Соққы күшіне байланысты әлсіз және күшті соққы деп ерекшелену керек. Доптың ұшу жылдамдығы мен жеделдігі жоғары.
Тірек. Тірекпен сол жақ диагональ және тік бойынша, біртіндеп соққының күшін күшейтуге үйрету. Тірекпен сол жақ үстел жартысынан қозғалыста соққыға үйрету. Соққы ырғағын басқаруға назар аудару. Үйретуді тірекпен бастауға болады., сонын 3-4 айдан кейін сол жақтан шабуыл соққысына, бірақ та бір уақытта бастауға болады.
Қию. Жылдам және баяу қиылысты үйрету. Қозғалыста қиылысты орындау тәсілін меңгеру. Біртіндеп ұшу траекториясын төмендету және долпты айналдыруды көбейту. Қиылысты (жылдам - баяу) орындаудың ырғағын меңгеруге тырысу, көбінесе қиылысты үйретуді сол және оң жақтан қиылысты байланыстырып сол жақтан өтеді.
Жазу. Қозғалыста қыр жақтан, тік және диагональ бойынша төменгі бұрылыстан доп бойынша.
Бөгет жасау. Педагогикалық байқауға сәйкес: шабыл соққысы + бөгет жасап ойнау стилінде үміттілерге, алдынғы элементтерді меңгергенен кейін, допты иемденгеннен кейін диагональ және төмен траектория бойынша тік және бірқалыпты қозғалыста оң - сол жақтан бөгет жасауды игеруді бастау қажет.
Допты беру. Допты берудің домалату және төменгі бұрылыстан сол жақтан допты қабылдау негізінде. Допты беруді қабылдау. Шабыл соққысы және тартылыстан көмегімен жоғарыдан бұрылысты қабылдауды үйрету. Қиылыстан және домалатудан допты төменгі бұрылыстан қабылдау.
Қозғалыс. Бір адымдық, жылжымалы, кезектестіріп қозғалу әдістерін жағдайға сәйкес дұрыс қолдану мен орындауға үйрету.
б) баскетбол: ойынның әдіс – тәсілі, оқу ойыны;
1. 1-4 ықтың аралас қорғалу жүйесіне үйрету.
2. Жеке дара тактикалық әрекеттің және топтық әрекеттестіктің "қиылысуның" жылдам алдыға жаруды жетілдіру.
3. Арнайы шыдамдықты дамыту.
Жұппен жалпы дамытушылық жаттығулар:
1. Қолдарды бір – бірінің иықтарына қойындар және алдыға қарай денені ию.
2. Бастапқы қалыптан, бір біріне беттеріне қарап тұрып, қолдарынан ұстап, еденге отыру және тұру т.б.
3. Бір біріне арқамен тұрып, қолдаржан жаққа, серіктесінің алақандарын ұстап алып, денені шет жақтарға айландыру.
4. Тура сол, денені шет жақтарға бүгу.
5. Бір біріне арқамен тұрып, қолдарды шынтақтардың астынан басып алып, серіктесің көтерумен кезек-кезек алдыға қарай иілу.
6. Едеңде отырып, денені алдыға қарай ию, қолдармен аяқтың ұшына жету. Серіктестер қолдармен арқа жақтан көмектеседі.
7. Бір бірінің қолдарынан ұстап, бір уақытта бір аяқта атырып тұру.
8. Бір бірімен арқамен жартылай отырған қалыпта , қолдарды шынтаққа дейін ұстап алу, секірістердің астына оңға, солға, алдыға, артқа.
9. Жеңіл жүгіріс, жүріс.
Негізгі бөлім.
I. Аралас қорғану тәсілінің жүйесіне үйрету 4-1.
1. Айналысушылар 5 адамнан екі командаға бөлінеді және бір жарта келесі жаттығуды орындайды:
а) қорғалуды аймақтық принципте орналастыру, 4 ойыншы доптың берілгенің соңынан ілеседі, шабуылшылар бір біріне беретін. Бесінші қорғаушы дербес бір шабуылшыны жебейді, оларға допты алуына кедергі жасайды;
б) тура сол, бірақ шабуылшылардан бір ойыншы ғана себетті шабуылдай алады, дербес бір қорғаушыларды жебейді;
в) ойын 5x5 алаңның бір жартысында, қарғануда аралас 4-1 қорғаныс жүйесін қолданып.
II. Топтық әрекеттестіктерінде «қиылысу» және «допты тапсыр, шық» және жеке дара әрекетті кезінде жоғарыда көрсетілген әрекеттестіктердің сандық көрсеткіш жағынан тең болғанда лезде жарып өту шарттарын жетілдіру.
Айналысушылар тең жұптарға бөлінеді және залдың орталығында орналасады. Әр бір жұпта доп бар. Бір жұп қорғаушылардың рөлін атқарады, себеттің астында орналасады. Шабуылшылар себетке шабуылдайды, жоғарыда көрсетілген әрекеттестіктерді пайдаланып. Шабуыл сәтті болса, шабуылшы өзінің рөлін сақтайды. Шабуыл сәтсіз блса, олар қорғаушыларға айналады, ал қорғаушылар олардың орынын шабуылда болады.
Екі себетке кезек-кезек допты лақтыру жаттығуы орындалады.
III. Айыппұл допты лақтыру тәсілін жетілдіру.
Айналысушылар айыппұл доптарды жұппен (бірінші мүлт кеткенге дейін) орындайды.
Мақсаты – сақинаға мейлінше көп рет допты тигізу.
IV. Арнаулы шыдамдықты дамуы үшін жаттығу (ауқымды әдіс):
1 станция. Челноктық жүгіру.
2 станция. Толтырылған допты беру.
3 станция. Екі аяқпен серпіліп сериялы секірістер.
4 станция. Қабырға таянып тұрып білекпен итерлу.
5 станция. Секірісте доптың қалқанға тигізу.
6 станция. Ауыр салмақты затпен оң, сол жақпен қозғалу (блиныдан штангаға дейін, құммен толтырылған қап – 10 кг дейін).
7 станция. Екі қолмен допты берудің имитациясы кеудеге ауыр салмақ түсірумен (толтырылған доп, блиннан штангадан – 5 кг).
8 станция. Скакалкамен секірістер.
Жұмыстың режимі: 15 сек. жұмыс, 45 сек. демалу. Шеңбер арасындағы ара қашықтық 5мин. Шеңберді 3 өту.
Ескерту. Әр бір станцияда бір уақытта екі адам жұмысты істейді.
Қортынды бөлім.
в) ЖДД: атлетикалық сапаларды жетілдіру
қыздар
Флекторды жайлап көтеру жаттығуы:
Денені көтерумен бір уақыта ішті уқалайтын жеңілдетілген жаттығулар; қолдың бұлшықеттері үшін жеңілдетілген жаттығулар; қол бұлшықеттері үшін жеңілдетілген жаттығулар; қол білегіне арналған жаттығулар; кеуде бұлшықеттеріне жаттығулар; пресске және қолға жаттығулар; мойын бұлшықеттеріне жаттығулар және омыртқа корсетінің бұлшықеттеріне жаттығулар; пресске бір уақыта арқаны уқалайтын жеңілдетілген жаттығулар; сыртқы жамбас бұлшықеттеріне жаттығулар; үстінгі жамбастың бүйір жағына жаттығулары; ішкі жамбас бұлшықеттеріне, бұлшықеттеріне; иық белдеуінің жоғарғы және төмен бұлшықеттеріне; трицепске; үлкен кеуде бұлшықеттеріне және қолға; мойынға және иыққа; жамбастың артқы бұлшықеттері (кезек бойынша екі аяқпен бір уақытта); жамбастың артқы бұлшықеттері; қолдың бағыттаушы бұлшықеттері; іш бұлшықеттеріне салмақ түсірумен қолдың бағыттаушы бұлшықеттері.
Айналма жаттығу:
1) қолдар серіктесінің иығында, сол аяқ алдыға, оң аяқта секіру;
2) бір біріне бет жақпен тұрып, кеудеге толтырылған допты лақтыру;
3) бір біріне арқамен тұрып, аяқтар алшақ, допты астыдан және бастың үстінен беру;
4) бір біріне бет жақпен тұрып, қолдар серіктесінің иығында, серіктесінің аяқтарын басуға тырысу;
5) бір біріне арқамен отырып, аяқтар бөлек, қолдар жоғарыға қиыстырылған, кезектескен алдыға иілу;
6) бір біріне арқамен тұрып, қолдар жан жақтарға, айқастырылған, бір уақытта отырып тұрып;
7) іште жатып, серіктесінің (қарсыластығымен) аяқты тізе буындарында бүгу;
8) бір біріне бет жақпен тұрып, оң жақ, сол жақ қолмен иықтан толтырылған допты лақтыру;
9) Көздермен 8-10 рет сағатқа тілі бойынша айналдыру және керісінше ;
10) тұрып, 10-12 рет көздермен оңға-солға, жоғарыға-төменге қозғалыс жасау;
11) Отырып, қабақты жауып, оларды басбармақ саусағымен айналдырып жоғарғы қабақ көздің сыртқы бұрышынан мұрынға дейін 1 мин бойы ұқалау.
Жаттығу барынша көп рет орындалады.Демалу уақыттың белсенді етіп өткізу.
Бозбалалар (айналма жаттығу)
-
Кранчи (іштің прессі) 1Х15
-
Тренажерда 1Х 12 аяқты жазу (жамбастан)
-
Тұрып 1Х 12 жайлап көтеру (иықтан)
-
Гиперэкстензия 1Х 12 (арқаның төменгі жағы)
-
Аяқ ұшына 1 Х 20 көтерілу (сирақ)
-
Жатқан қалыпта штанганы 1 Х 12 жайлап көтеру (кеуде)
-
Білекті бүгілулер 1Х 12 (тоқпан жілік)
-
Тренажерда 1 Х 12 аяқты бүгу (жамбасқа иілу)
-
Брусьтарда денені көтеру 1 Х 10 (трицепс)
-
Гантельдермен шет жақтарға 1 Х 12 қолдың жазу (иықтар)
-
Тұрған қалыпта штангамен 1Х 10 қолды бүу (бицепстер)
-
тренажерда отырып (арқа) белге тарту 1Х 10
-
Орындықта жатып гантельтермен 1 Х 10қолдың ажырату (кеуде)
-
Отырып тұру 1 Х 10 (аяқтар)
-
Трицепсті 1 Х 10 жазу (трицепс)
г) жүзу: кеудеде крольмен жүзу тәсілін жетілдіру, суға секіру.
1. Баспен төменге суға секіруді және құлдырауды орындау. 2—4 рет.
2. Старттық секіріс. Борттың жиегіне тұру, оның аймағын аяқтың саусақтарының ұстап алып, аяқты тізеде бүгу және малтығышның старттық қалыпын қабылдау. Аяқтармен итерілу бір уақытта қолдарды сермеп және суға секірісуді орындау. 3-4 рет.
3. Кеудеде және арқада жылдам қарқында крольдың топтамасының үзіндісін жүзіп өту. 8-10 х 12 м.
4. Кеудеде аяқтардың көмегі арқылы жүзу (ағашпен). 2 х 25 м
5. Крольда тынысалу мен қолдардың қозғалыстар келісілімділігі (тұрып және су түбінен қозғалып). 2 мин.
6. Кеудеде крольмен қолдар көмегі арқылы аяқтардың арасындағы демеу жасау жүзу. 2 х 25 м.
7. Толық координацияда крольмен жүзудің топтамасының үзіндісін орындау, оны демді ішке тартумен алмастырып. 6 х 10—12 м.
8. Аяқтардың көмегі арқылы арқада крольмен жүзу. 2 х 25 м.
9. Судан старт орындау және арқада крольмен үлкен арақашықтық жүзіп өту мүмкін.
10. Судағы ойын және ойын-сауықтар, суға секірістер.
Әдістемелік нұсқаулар. Осы кезеңін және келесі сабақтарда кеудеде және арқада толық координацияда крольмен жүзу жаттығуын, демді ішке тартумен, аяқтардың көмегі арқылы, қолдар арқылы қозғалыстың үйлесімділігін және жүзу тәсілін басқа байланыстыруды жетілдіру үшін негізгі оқу материалы болып табылды. Толық координацияда жүзу және жүзу бойынша элементтерін (қол және аяқтардың көмегі арқылы) әр бір сабақта тең көлемде жуық пайдаланылады. Бұл арақатынас айналысушының жүзу дайындығының деңгейіне және оқытудың нақты міндеттеріне тәуелді өзгеруі мүмкін
Жүзіп өтетін арақашықтықтың ұлғаюы топтамасының үзіндісін қайталаумен, толық координацияда жүзудің аралығы және элементтерінің есебі бойынша орындалады.
Жүзіп өтетін бөлігінің және топтаманың үзіндісінің жалпы ұзындығы жүзу дайындығының деңгейіне тәуелді. Бөліктің ұзындығын анықтау үшін негізгі белгісі - балалардың көпшілігінің топта оны өту қабілеттілігі, тәсілде қателіктерге жол бермей.
Жүзу тәсілін жетілдіру бойынша және қолдармен және аяқтардың қозғалыстарының келісімділігі, тыныс алумен жақсы малтушыларды сипаттайтын сапалары дамыту үшін жүйелік жұмыс: ұзақ дем шығарумен және қысқа дем алумен тыныс алу ырғағына қолдармен және аяқтардың қозғалыстарының бағындыра алуы; әр бір ескенен кейін мейлінше алдыға қарай жылжу; бұлшықеттерге күш салу мен босаңсытуды алмастырып, қолдармен және аяқтармен ырғақты жұмыс жасау.
Старттық секірісті орындау кезінде тырысу керек: жоғарыға емес, алдыға қарай секіруге; секірістен кейін суға терең сүңгімеуге; секірістен кейін пайда болатын серпінді пайдаланып су ішіне ары қарай сырғу.
17 – Апта
33-34. Тандалған спорт түрлерінің тәсілін оқыту мен жетілдіру:
а) үстел теннисі: жұпты ойынның қозғалыс тәсілі, оқу ойыны.
1. Допты әр түрлі бағыттан қабылдау және сәйкес әдіспен айналдыру. Орташа күшті шабуыл соққысын орындау және шабуыл соққысынын күшін бір қалыпқа келтіре алу.
2. Екпінді шабуыл соққысын байланыстыру арқылы тордын жанындағы жақын аймаққа допты беруді орындауды үйрену.
3. Қарсыластың бастапқы қалыпын өзгертуі және жылдам шабуыл жасау үшін сәттіне жету мақсатында сол жақтан тіректі орындау.
4. Қортынды шабуыл соққысын жасау үшін қиылыс соққысымен қарсыласын ынғайсыз позицияға орналасуға мәжбүр ету.
5. Қиылыс топтамасы + жазып ұру + шабуыл соққысы.
6. Жазып ұрудың топтамасынан кейін қортынды шабуыл соққысын орындауға сәтті тандау.
7. Комбинация; жазу, қию, жоғарыдан беру, комбинация кезінде қортынды соққы үшін сәтті тандау.
8. Бағыттын өзгеруі және допты айналдыру + қарсы шабуыл + қортынды соққы арқылы бастаманы тартып алу.
б) баскетбол: шабуылдағы ойынның әдіс – тәсілі, оқу ойыны;
1. Әрекеттестік тактикасы жетілдіру – «кішкентай сегіздік».
2. Тез арада жарып өткенде және сандық көпшілікте әрекеттестікті оқытудың тактикасын жетілдіру.
Скакалкамен жалпы дамытушылық жаттығулар:
1. Бас үстінен қолдармен артқа қарай серпілу, скакалка төртке бүктетілген.
2. Қолдармен артқа серпілу, арқаның артынан төрт рет бүктелген.
3. Серіппелі отырып тұру, қолдар скакалкамен алдыға.
4. Аяқ бөлек бастапқы қалыптан, қолдар скакалкамен бас үстінде, денені жан-жақтарға ию.
5. Бастапқы қалыптан аяқ бөлек, қолдар жан-жақтарға, арқаның артында скакалка, денені оңға, солға айландыру.
6. Отырған қалыптан, аяқтардың астында скакалканы өткізіп – бастапқы қалыпқа қайту.
7. Әр түрлі скакалка арқылы секірістер (екеуімен түрткімен, оңда, солда, аяқтан аяққа, ең көп айландыру арқылы, қос шиырумен).
8. Жеңіл жүгіріс, жүріс.
Негізгі бөлім:
I. Әрекеттестік («кіші сегіздік») тактикасын жетілдіру.
1. Жаттығушылар 3 адамнан топтарға бөлінеді және әрекеттестік («кіші сегіздік») орындайды.
Алдын-ала кесілген белгілерге бойынша келесі әрекеттерді орындау:
а) себетке жақындау кейінгі тосқауылдан ойыншымен допты себетке лақтыру;
б) ойыншыға себеттің астына допты беру, тосқауылдан кейін ашылған;
в) себетке шабылды аяқтау тосқауылдан алысқа лақтыру.
2. Топтарда 6 адамнан (үш шабуылшы, үш қорғаушы) белсенді қарсыластықпен «кіші сегіздікті»орындау.
II. Тез арада жарып өткенде және сандық көпшілікте әрекеттестікті оқытудың тактикасын жетілдіру («допты тапсыр және шық», «қиылысу») – 20 мин.
1. Жаттығушылар 3 адамнан топтарға бөлінеді, екі шабуылшы, бір қорғаушы. Алдыңғы сызықтан шабуылшылар, «допты тапсыр және шық» және «қиылысу» әрекеттестіктерін қолдану, қарама-қарсы себетке допты лақтыруға тырысу, бір қорғаушының қарсылығын жеңу. Допты тигізбесе, онда шабуылшы қорғаушымен орындарын ауыстырады.
2. Тура сол, бірақ топтарда 5 адамнан (үш шабуылшы, екі қорғаушы).
III. Айыппұл допты лақтыруды орындау тәсілін жетілдіру.
Әр бір айналысушының доп бар. Мақсат – әр біреуімен себетке тигізу (3 айыппұл лақтыру). Доп лақтырғанан кейін өз бетінше допты жинап алып және допты келесі лақтырғанға дейін басқарып қайтып оралу. Кім тапсырманы бұрын орындады сол жеңеді.
IV. Екпінмен оқу ойыны жылдам жарып өтуді қолданумен.
Достарыңызбен бөлісу: |