Оқу-әдістемелік кешен «Жаратылыстану ғылыми пәндер негіздері»

№5.

1.Генетикалық кодтың жүзеге асуы немесе «Тұқым қуалау информациясын оқу»

2.Гепатит.Рак.СПИД

3.Ойлау.Зерде.Түйсік. Эмоциялар

Негізгі әдебиетгер:

1. А.А. Горелов. Концепция современного естествознания. Москва, 2003

2. Е.ААхметов, М.О.Әбілова және т.б. Қазіргі заманғы жаратылыстану концепциялары. Алматы, 20035

3. З.И.Кузнецов, Г.М.Идлис, Гутина В.Н. Естествознание. Москва, 1996

4. В.И.Вернадский. Биосфера

5. Б.Ф.Поршнев. О начале человеческой истории. Москва, 1974

6. ФрейдЗ. Психология бессознательного. Москва, 1989

7. Л.Тищенко, Г.К.Гагаев, А.Б.Смаилов. СПИД, проблемы лечения и профилактика. Москва, 1989

Қосымша әдебиеттер:

1. Н.Грин, У.Стаут, Д.Тейлор. Биология 1,11,111 том. Москва, «Мир», 1990

2. С.Ж.Стамбеков. Молекулалык биология. Новосибирск, 2003

3. Сәтбаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А. Адам физиологиясы. А, 2005

4. Воронцов Н.Н., Сухорукова Л.Н. Эволюция органического мира. Москва, 1991

5. Яблоков А.В., Юсуфов А.Г. Эволюция учения. Москва, 1989
Бақылау формасы: Жазбаша, реферат

№6.

1.Өсімдік шаруашылығы

2.Астық, көкеніс және жеміс- жидек шаруашылығы

3.Қазақстан ағаштары мен бұталары, олардың шаруашылықта қолданылуы

4. Астық, көкеніс және жеміс- жидек шаруашылығы өнімдерін сақтау, өңдеу

Тапсырма мазмұны, мақсаты Дәріс, оқулық, кезеңдік басылымдар, интернет жүйесі материалдарын пайдалана отырып, тақырыпты пысықтау

Ұсынылғвн әдебиеттер: 1,2,3/1,2.3.4.5

Негізгі әдебиетгер: 1. А.А. Горелов. Концепция современного естествознания. Москва, 2003

2. Е.ААхметов, М.О.Әбілова және т.б. Қазіргі заманғы жаратылыстану концепциялары. Алматы, 20035

3. З.И.Кузнецов, Г.М.Идлис, Гутина В.Н. Естествознание. Москва, 1996

4. В.И.Вернадский. Биосфера

5. Б.Ф.Поршнев. О начале человеческой истории. Москва, 1974

6. ФрейдЗ. Психология бессознательного. Москва, 1989

7. Л.Тищенко, Г.К.Гагаев, А.Б.Смаилов. СПИД, проблемы лечения и профилактика. Москва, 1989

Қосымша әдебиеттер:

1. Н.Грин, У.Стаут, Д.Тейлор. Биология 1,11,111 том. Москва, «Мир», 1990

2. С.Ж.Стамбеков. Молекулалык биология. Новосибирск, 2003

3. Сәтбаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А. Адам физиологиясы. А, 2005

4. Воронцов Н.Н., Сухорукова Л.Н. Эволюция органического мира. Москва, 1991

5. Яблоков А.В., Юсуфов А.Г. Эволюция учения. Москва, 1989

Негізгі эдебиетгер:

1. А.А. Горелов. Концепция современного естествознания. Москва, 2003

2. Е.ААхметов, М.О.Әбілова және т.б. Қазіргі заманғы жаратылыстану концепциялары. Алматы, 20035

3. З.И.Кузнецов, Г.М.Идлис, Гутина В.Н. Естествознание. Москва, 1996

4. В.И.Вернадский. Биосфера

5. Б.Ф.Поршнев. О начале человеческой истории. Москва, 1974

6. ФрейдЗ. Психология бессознательного. Москва, 1989

7. Л.Тищенко, Г.К.Гагаев, А.Б.Смаилов. СПИД, проблемы лечения и профилактика. Москва, 1989

Қосымша әдебиеттер:

1. Н.Грин, У.Стаут, Д.Тейлор. Биология 1,11,111 том. Москва, «Мир», 1990

2. С.Ж.Стамбеков. Молекулалык биология. Новосибирск, 2003

3. Сәтбаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А. Адам физиологиясы. А, 2005

4. Воронцов Н.Н., Сухорукова Л.Н. Эволюция органического мира. Москва, 1991

5. Яблоков А.В., Юсуфов А.Г. Эволюция учения. Москва, 1989

6-ші бөлім

Бақылау -өлшеу құралдары

«Жаратылыстану ғылыми пәндер негіздері» пәнінен тест сұрақтары
І-вариант
1.Жаратылыс сөзінің синонимі

A) Су

C)Табиғат

D) Жер

E) Аспан

A) 1711-1765 жж

B) 1727-1752 жж.

C) 1747-1750 жж.

D) 1738-1747 жж.

E)1747-1752 жж.

3.Парадигма дегеніміз не?

A) Идеялар мен болжамдардан тұратын ілім;

B) Материалистік ілім;

C)Осы күнгі типтік немесе базалық схема, мәселелерді қоя білу, шешу үлгісі;

D) Атомистикалық ілім;

E) Биологиялық объектілерді зерттеу әдісі

4.Ғылыми техникалық прогресс қашан пайда болды?

A) ХІХ ғ.

B) ХҮ ғ.

C) ХҮІІ ғ. І жартысында

D)ХХ ғ. І жартысында

E) ХХІ ғасырда

5.Алғашқы көпклеткалылар қашан пайда болды?

A) 100 жыл бұрын

B)1 млрд. жыл бұрын

C) 1 млн жыл бұрын

D) 1 000 жыл бұрын

E) 200 жыл бұрын

6.Негізгі тіршілік элементтері қайсысы және пайыздық қатынасы қандай?

A) Азот - 4%; фтор- 25%; оттегі – 70%;

B) Көміртегі - 50%; сутегі - 13%; калий - 3%;

C) Хлор - 3%; йод - 17%; азот - 70%; суттегі - 10%;

D) Оттегі - 3%; сутегі - 70%; оттегі - 10%; көміртегі - 17%;

E)Көміртегі - 70%; оттегі - 17%; сутегі - 10%; азот - 3%.

7.Homo sapiens және Homo faber арасында айырмашылық жоқ екенін дәлелдеген кім?

A) Ч.Дарвин

B)В.Феркис

C) Гейзенберг

D) Аристотель

E) И.Павлов

8.Ғылымның дифференциациясы дегеніміз не?

A) Ғылымдардың жақындасуы

B) Ғылыми проблемалардың пайда болуы

C)Қайсыбір ғылымның тар салаларын жасау

D) Бірнеше жаратылыстьану ғылымдарының қииылысында тұрғын жаңы ғылым

E) Ғылымдардың бір-бірімен байланысы

9. Экология, жеке өз алдына ғылым ретінде қашан қалыптасты?

A) ХІХ ғасырдың басында;

B) ХІХ ғасырдың ортасында;

C) ХІХ ғасырдың аяғында;

D)ХХ ғасырдың басында;

E) ХХ ғасырдың аяғында.

10. Екібастұз көмірінде ежелгі папортниктер, қырықбуын, плаундердің таңбаларын табады. Мына аталған қай кезеңдерде Екібастұздың көмір орны пайда болған?

A) Кембрий;

B) Силур;

C)Девон;

E) Антропоген.

11. Ген дегеніміз не?

A) Ағзалардың элементарлы қасиеттері;

B)*Функционалдық жағдайда бөлінбейтін генетикалық ақпарат бірлігі;

C) ДНҚ молекуласы;

D) Нуклеотид;

E) ДНҚ тізбегі.

12. Биологиялық мембрана құрамына не кіреді?

A) Нуклеин қышқылдары, ақуыз;

B)Ақуыз, липид, көмірсу;

C) Көмірсу, ақуыз;

D) Майлар, аминқышқылдары;

E) Гликопротеиндер.

13.Ядро мен электрон қабатынан тұратын микроәлемнің құрылымдық элементі – бұл ...

A) Квант

C) Адрондар

D) Масса

E) Нейтрон

14.Салыстырмалық теорияны ашқан ғалым?

A) Лоренц

B) Ньютон

C) Макс Планк

D)А.Эйнштейн

E) Галилей

15.Атомизм концепциясы - ...

A)Материалистік ілім

B) Идеалистік ілім

C) Табынушылық ілім

D) Эволюциялық ілім

E) Тарихи ілім

16.«Барлық дүние тек бос кеңістік пен атомдардан тұрады» деп айтқан кім?

A)Демокрит

B) Аристотель

C) Галилей

D) Птоломей

E) Бэкон

A) Кір жуғыш машина;

B) Электр станоктары;

C) Шаңсорғыш;

D)Электронды есептеуіш машиналары;

E) Тоңазытқыш.

18.Әлем дегеніміз - ...

A) Жер планетасынан тыс кеңістік;

B) Көзге көрінбейтін заттар дүниесі;

C)Эмпирикалық бақылауға болатын адам қоныстанған жер;

D) Биология ғылым зерттейтін объект;

E) Физикалық заңдарға бағынбайтын Жер планетасының бөлігі

19. Төменде аталған ғалымдардың қайсысы ғылымға «Экология» ұғымын енгізді?

A) Ю.Либих;

B)Э.Геккель;

C) К.Хенке;

D) В.И.Вернадский;

E) Г.Ф.Морозов.

20. Дайын органикалық заттармен қоректенетін организмдер қалай аталады?

A) Автотрофтар;

B)Гетеротрофтар;

C) Өндірушілер;

D) Бұзушылар;

E) Хемотрофтар.

21. Өсімдік және жануар клеткаларының ұқсастығын ең алғаш тұжырымдаған кім?

A)Т.Шванн, 1838ж;

B) А.Левенгук, 1680ж;

C) Р.Броун, 1831ж;

D) Р.Гук, 1665ж;

E) Мальпиги, Грю, 1671ж.

22. Күн жүйесіне кіретін жұлдыздар жиынтығы қалай аталады?

A) Дала жолы;

B) Жібек жолы;

C) Нефрит жолы;

D)Құс жолы;

E) Ит жолы.

23. Клетканы қызметіне қарай немен салыстыруға болады?

A) Сумен;

B) Компьютермен;

C) Аспазшымен;

D)Фабрикамен;

E) Мектеппен.

24. Ломоносов химиялық құбылыстарды түсіндіру үшін физикалық әдістерді қолдану қажеттілігін дәлелдеді. Ол жаңа ғылымға қандай ат берді?

A)Физикалық химия

B) Химиялық физика;

C) Геохимия;

D) Биофизика;

E) Геофизика.

25.Гелиоцентризмнің негізін қалаған кім?

A) Аристотель

B) Галилей

C) Бэкон

E) Коперник

26.Птоломей кім болған?

A)Космолог

B) Дәрігер

C) Биолог

D) Жазушы-ақын

E) Тарихшы

27.«Экология» терминін кім және нешінші жылы ұсынды?

A) Морган, 1882ж

B) Меллер, 1883ж

C) Темирязев, 1884ж

D) Мендель, 1885ж

E)Геккель, 1886ж

28.Қоректену пирамидасында ең төменгі деңгейді қандай ағзалар алып жатыр?

A)Автотрофты

B) Гетеротрофты

C) 2-ші ретті гетеротрофты

D) Аталғандардың барлығы

E) Дұрыс жауап жоқ

29.ҒТР адамның қандай іс-әрекетіне кері әсер етпейді?

A) Қоршаған ортасына

B) Табиғатпен қарым-қатынасына;

C)Әлеуметтік – экономикалық жағдайына;

D) Адамдармен қарым-қатынасына;

E) Денсаулығына.

30.Әлемнің көзге көрінетін бөлігі қалай аталады?

A) Мегагалактика;

B) Кіші Әлем;

C) Планета;

D) Вакуум;

E)Метагалактика.

31.Адрондар дегеніміз не?

A)Күшті әрекеттесулерге қатысатын бөлшектердің жалпы аты;

B) Массасы протонның массасына жақын, бірақ зарядсыз бөлшек;

C) Дене инерциясы мен оның гравитациялық қасиеттері;

D) Ядро мен электрон қабатынан тұратын бөлшек;

E) Дұрыс жауап жоқ.

32.Төмендегі анықтамаға не сай келеді: шығу тегі бір, бір аумақта тараған, бір түрден құралған топ қалай аталады?

A)Популяция;

B) Бірлестік;

C) Биом;

E) Биосфера.

33.«Кім де кім жаратылыстану ғылымының мәселесін математика көмегінсіз шешетін болса, ол өз алдына шешілмейтін міндет қояды». Бұл кімнің сөзі?

A) Иммануил Кант

B)Галилео Галилей

C) Платон

D) Карл Маркс

E) Альберт Энштейн

34.«Жаратылыстанудің метафизикалық бастаулар» атты еңбекті жазған неміс философы.

A) М.В.Ломоносов

B) Андре Ампер

C) А.Эйнштейн

D) Карл Маркс

E)Иммануил Кант

35.Аталғандардың ішіндегі тіршілік үшін күрестің тудырушы күші не болып табылады?

A) Орта жағдайларына деген ағзалар тәуелділігі;

B) Ағзалардың шексіз көбею тенденциялары;

C) Тіршілік мүмкіндіктернің шектелуі;

D) Орта жағдайларына ағзалардың салыстырмалы бейімделуі;

E) Аталған барлық жағдайлар.

36.Аталғандардың ішініен ген анықтамасын табыңыздар?

A) Ағзалардың элементарлы қасиеттері;

B)Функционалдық жағдайда бөлінбейтін генетикалық ақпарат бірлігі;

C) ДНҚ молекуласы;

D) Нуклеотид;

E) ДНҚ тізбегі.

37.1747-1752 жж. химиялық құбылыстарды түсіндіру үшін физиканың әдістерін қолдану қажеттілігін кім дәлелдеді?

A) Аристотель

B)Ломоносов

C) Галилей

D) Эйнштейн

E) Платон

38.«Сұйықтыққа батырылған денеге дене ығыстырған сұйықтың салмағына тең кері итеруші күш әсер етеді». Бұл кімнің заңы?

A) Ньютон заңы

B)Архимед заңы

C) Мендель заңы

D) Эйнштейн заңы

E) Омм заңы

39.Космостық денелер және олардың түзетін әр түрлі жүйелердің құрылымы мен дамуын зерттейтін ғылым.

A)Космология

B) Астрофизика

C) Космонавтика

D) Астрономия

E) Галактика

40.Күн жүйесіне кіретін жұлдыздар жиынтығын қалай атаймыз?

A)Құс жолы

B) Нейтронды жұлдыздар

C) «Қара тесік»

D) Протожұлдыздар

E) Квазарлар

41.Психология ғылымының мақсаты

A) Адамның әлеуметтік құқығын қорғау

B)Адам және жануарлар мінез-құлықтарын зерттеу

C) Жануарлардың дене құрылысын зерттеу

D) Адам мен жануарлардың қарым – қатынасын зерттейді

E) Дұрыс жауап жоқ

42.ҒТР қай уақыттан басталды?

A)ХХ ғ. І-ші жартысында;

B) ХҮІ ғасырда;

C) ХХІ ғасырда;

D) ХІХ ғ. аяғында;

E) ХХ ғ. аяғында.

43.«Ұлы құрылыс», «Альмагестер», «Тетрабиблас», «География» еңбектерінің авторы?

A) Демокрит

B) Эпикур

C)Птоломей

D) Кузанский

E) Коперник

44.Өмір сүру уақытына қарай бөлшектер қалай бөлінеді?

A)Тұрақты және тұрақсыз;

B) Тұрақты;

C) Тұрақсыз

D) Біркелкі;

E) Ретті және ретсіз;

45.Ең алғаш жер бетінде қандай элемент пайда болды?

A) Литий;

B)Көміртегі;

C) Темір;

D) Алюминий;

E) Алтын.

46.Онтогенез терминін кім енгізді?

A) Броун;

B) Шлейден;

C) Флеминг;

D) Р.Гук;

E)Э.Геккель.

47.Рентген сәулелерінің генотипке әсер ету мүмкіндігін кім анықтады?

A) Гуго де Фриз;

B) А.Вейсман;

C) Т.Морган;

D) Д.Уотсон;

E)Меллер.

48.Тұқымқуалау заңдылықтарын ең алғаш ашқан кім?

A)Г.Мендель;

B) Р.Бэкон;

C) В.И.Вернадский;

D) Сеченов;

E) Павлов.

49. Микроэволюция дегеніміз:

1. 
   популяция;
   
2. 
   популяция мен түр;
   
3. 
   тек пен отряд;
   
4. 
   отряд пен кластар
   
5. 
   кластар мен типтер деңгейінде тарихи өзгерту процесі.
   

1. 
   Ч. Дарвин;
   
2. 
   Ж.Б. Ламарк;
   
3. 
   Ф. Энгельс;
   
4. 
   В.И. Ленин
   
5. 
   Э.Кант ұсынды.
   

1. 
   гомонидтер;
   
2. 
   приматтар;
   
3. 
   адамтәрізді маймылдар;
   
4. 
   гуманоидтар;
   
5. 
   сүтқоректілер отрядына жатады.
   

1. 
   Ч. Дарвин;
   
2. 
   Г. Мендель;
   
3. 
   К. Линней;
   
4. 
   Л. Пастер;
   
5. 
   В.И. Вернадский.
   

1. 
   тұқым қуалайтын және тұқым қуалаймайтын өзгергіштіктер ;
   
2. 
   тұқым қуалайтын, тұқым қуалаймайтын және онтогенетикалық өзгергіштіктер;
   
3. 
   генотип және фенотип;
   
4. 
   тұқым қуалаушылық, өзгергіштік және табиғи сұрыптау;
   
5. 
   генотип және фенотип.
   

1. 
   гомонидтер;
   
2. 
   приматтар;
   
3. 
   адамтәрізді маймылдар;
   
4. 
   маймылдар
   
5. 
   гуманоидтар ұйымына жатады.
   

1. 
   морфологиялық;
   
2. 
   физиологиялық;
   
3. 
   генетикалық;
   
4. 
   интелектің
   

56. Жаңа пәнаралық ғылымдар қатарына қайсы жатпайды:

1. 
   биофизика;
   
2. 
   физикалық химия;
   
3. 
   химия;
   
4. 
   биохимия;
   
5. 
   астрофизика.
   

1. 
   биология;
   
2. 
   химия;
   
3. 
   космология;
   
4. 
   астрономия;
   
5. 
   геология.
   

1. 
   Иоганн Кеплер;
   
2. 
   Джордано Бруно;
   
3. 
   Николай Орезмский;
   
4. 
   Иоган Кеплер;
   
5. 
   Исаак Ньютон түзді.
   

1. 
   классакалық механикаға;
   
2. 
   статистикалық механикаға;
   
3. 
   электродинамикаға;
   
4. 
   квантты механикаға.
   
5. 
   дұрыс жауап жоқ.
   

1. 
   I;
   
2. 
   II;
   
3. 
   III;
   
4. 
   IV
   
5. 
   V-ке тең.
   

1.Әлемнің базисті құрылысын зерттейтін фундаментальдік ғылымдар - ...

A) Ботаника, зоология

B) Цитология

C) Тарих, гистология

D)Физика, химия, астрономия

E) Табиғаттану

2.«Геометрияны білмесең - кірме». Бұл қай философтың мектебінің маңдайшасында ұран ретінде жазылған?

A)Платон

B) Карл Маркс

C) А.Эйнштейн

D) Галилео Галилей

E) Иммануил Кант

3.Жер пайда болғандағы алғашқы температура нешеге жетті?

A) 2000-4000оС

B)4000-8000 оС

C) 8000-12000 оС

D) 3000-6000 оС

E) 1500-3000 оС

4.Алғашқыда атмосфераның оттексіз болғандығын не дәлелдейді?

A) Көміртегі қосылыстарының болуы.

B)Ежелгі тау жыныстары

C) Топырақ құрамы

D) Ағзалардың эмбриондық кезеңдегі клеткасының химиялық құрамы

E) Ыдырап кеткен ағзалар қалдықтары

5.Қандай ғылым Үлкен жарылыс және кеңейген әлем моделін қарастырады?

A)Космология;

B) Астрономия;

C) Кванттық механика;

D) Геология;

E) Кибернетика.

6.Ұлы жарылыс қай уақытта болды деп болжанылады?

A) 12-18 млн. жыл бұрын;

B) 9 млрд. жыл бұрын;

C)12-18 млрд. жыл бұрын;

D) 1 млрд. жыл бұрын;

E) 100 млн. жыл бұрын
7.Қай еңбегінде Аристотель Жердің жайпақ тарелка тәріздес емес, дөңгелек шар екендігіне екі салмақты дәлел келтіреді?

A) «Жануарлар тарихы»

B)«Аспан туралы»

C) «метафизика»

D) «Метеороголика»

E) Дұрыс жауап жоқ

8 Экожүйенің негізгі сипаттамасын көрсетіңіз?

A) Көлемі, тұрақтылығы, өздігінен тазалануы ;

B) Тұрақтылығы, динамикалық тепе-теңдікті сақтауы, артықшылық, гомеостаз;

C) Гомеостаз, көлемі, тұрақтылығы, өздігінен тазалануы;

D) Тіршілік ортасымен өзара байланысы, бейорганикалық заттар айналымын қолдауы;

E)Өздігінен тазалануы, кеңістікте орналасуы, түрлі әсерлерден өзінің құрылымын және қызметін жоғалтпауы, динамикалық тепе-теңдікке қайта оралу

9. Жер планетасының жасы –

A) 4000 млн.жыл;

B) 4000-3000 млн.жыл;

C) 4,6-4,7 млрд.жыл;

D)5 млрд.жыл;

E) 8 млрд.жыл.

10. Тіршілік үшін күресті не тудырады?

A) Орта жағдайларына деген ағзалар тәуелділігі;

B) Ағзалардың шексіз көбею тенденциялары;

C) Тіршілік мүмкіндіктернің шектелуі;

D) Орта жағдайларына ағзалардың салыстырмалы бейімделуі;

E) Аталған барлық жағдайлар.

11.Космостық тегі бар радиосәулеленулерді ашқан кім?

A)Янский;

B) Уилер;

C) Эйнштейн;

D) Дирак;

E) Резерфорд.

12.«Бастау» деген еңбектің авторы, гректің ұлы данышпаны.

A)Эвклид

C) Галилей

D) Архимед

E) Демокрит

13.Электромагнетизм саласында Фарадей ашқан жаңалықтарды одан әрі дамытқан кім?

A) Эйнштейн

B) Бэкон

C)Максвелл

D) Генрих Герц

E) И.Кант

14.Тіршіліктің қайта өңделуінің сатылары - ...

A) Репликация, гибридизация, тотығу

B)Репликация, трансляция, транскрипция

C) Ыдырау, қайта түзілу

D) Дұрыс жауап жоқ

E) Барлық жауап дұрыс

15.Геоцентризмнің негізін қалаған?

A) Эвклид

B) Кеплер

C)Аристотель

D) Аристах Самосский

E) Эпикур

16.«Экология» термині қандай мағына береді?

A) Табиғат

B) Су

C) Ауа

E)Үй

A)Өзара әсер ету, бір-біріне ықпал жасау;

B) Өзара бір – бірімен байланысу;

C) Әр түрлі күштер мен энергияның біртұтастығы;

D) Қоршаған ортаның импульс және т.б. алмасып тұруы;

E) Заттардың бір-бірінен ажырауы.

18.Коперниктің идеясын қызу қолдаған доминикандық монах кім?

A) Евклид

B) Р.Бэкон

C) Архимед

D)Д.Бруно

E) Морган

19. Павлодар облысы территориясында қандай мемлекетті ұлттық саябақ жатыр?

A) Алтын-Эмель;

B) Іле -Алатау;

C)Баянауыл;

D) Көкшетау;

E) Ақсу-Жабағылы.

20. Тұқымқуалаудың хромосомдық теориясының негізін қалаған кім?

A) Г.Мендель, 1863ж;

B) У.Бэтсон, 1902ж;

C) Ф.Уотсон, Д.Крик, 1953ж;

D) Г.Карпченко, 1927ж;

E)В.Сэттон, Т.Бовери, 1903ж.

21. Венера планетасының негізгі атмосфералық бұлттарының қалыңдығы қандай?

A) 20 км;

B) 5 км;

C)24км;

E) 30 км.

22. Жердегі тіршіліктің дамуы қандай заттың пайда болуымен басталады?

A) Амин қышқылдары;

B) Күкірт қышқылы;

C) Хлорлы қышқыл;

D) Азот;

E)Нуклеин қышқылдары.

23.1609 жылы 1000 есе үлкейтіп көрсететін телескоп жасап, көптеген жұлдыздарды көрген кім?

A)Галилей

B) Коперник

C) Гук

E) М.Ломоносов

24.«Метафизика», «Жануарлар тарихы», «Категориялар» еңбектерінің авторы - ...

A)Аристотель

B) Пифагор

C) Галилей

D) Коперник

E) Роберт Гук

25.Жұлдыздарды зерттейтін ғылым - ...

A) Космология

B)Астрономия

C) Космонавтика

D) Генетика

E) Механика

26.Биосфера туралы ілімді кім енгізді?

A) Ивановский

B) Сеченов

C)Вернадский

D) Павлов

E) Мечников

27.Популяцияның тіршілігіне қажетті жағдайлар қалай аталады?

A) Экологиялық мекен

B)Экологиялық ниша

C) Тіршілік ортасы

D) Экологиялық аймақ

E) Дұрыс жауап жоқ

28.Мәдениет терминіне анықтама беріңіз?

A)Адамның қолымен жасалған материалдық және рухани байлықтардың жиынтығы;

B) Тірі және өлі табиғаттың әсерінен пайда болған құбылыстар;

C) Адам мен қоғам арасындағы байланыс

D) Әлем туралы ғылым

E) Табиғат пен адам арасындағы байланыс

29.«Жұлдыздар жаршысы» деген еңбектің авторы.

A) Эпикур;

B) Кузанский;

C) Коперник;

D)Г.Галилей;

E) Платон.

30.Бірінші жаратылысты – ғылыми төңкерістің нәтижесі ...

A)Аристотельдің геоцентрлік жүйе туралы ғылымының жасалуы.

B) А.Самосскийдің әлемнің жаңа бейне құрылысы туралы гипотезасының жасауы.

C) Атомизм концепциясының пайда болуы

D) Эллинизм дәурәндегі концепциялардың дамуы

E) Эволюциялық ілімнің пайда болуы

31.Жердің қорғаныш қызмет атқаратын ауа қабаты қалай аталады?

A) Литосфера;

B) Гидросфера;

C)Атмосфера;

D) Биосфера;

E) Стратосфера

32.«Паразит пен ие» атты қарым-қатынаста паразит:

A) Иесіне айтарлықтай әсер көрсетпейді;

B) Иесін әрдайым өлімге апарып соғады;

C) Иесіне белгілі мөлшерде пайда келтіреді

D)Иесіне зиян келтіреді, бірақ кейбір ерекше жағдайларда ғана иесін өлімге әкеледі;

E) Иесіне пайда да, зиянды да әкелмейді.

33. Кембрий кезеңіне тән жетекші қазба қалдықтарын ата

A) Маржандар

B)Археоциаттар;

C) Моллюскалар;

D) Трилобиттер;

E) Брахиоподалар.

34.Жер қыртысын түзген процестер қалай аталады?

A) Механикалық;

B) Физикалық;

C) Химиялық;

D)Геологиялық;

E) Биологиялық.

35.ДНҚ молекуласынан иРНҚ молекуласына генетикалық ақпараттың көшірілуі қалай аталады?

A) Репликация;

B) Трансляция;

C) Рекомбинация;

D)Транскрипция;

E) Репарация.

36.Күн жүйесінің пайда болуы туралы ең бірінші гипотезаны кімдер жасады?

A) Демокрит

B) Кант және Лаплас

C)Эвклид пен Коперник

D) Кузанский

E) Бэкон

A) 40 жж.

B) 20 жж.

C)30 жж.

E) 60 жж.

38.Осы күнгі типтік немесе базалық схема, мәселелерді қоя білу мен шешу үлгісі қалай аталады?

A) Геоцентризм

B)Парадигма

C) Субординация принципі

D) Холизм

E) Редукционизм

39.Жер Күннен санағанда нешінші планета?

A) Екінші

B) Бесінші

C) Төртінші

D) Бірінші

E)Үшінші

A) Жер

C) Су

E) Күн

A) Кеңістік;

B) Өріс;

C) Уақыт;

D)Вакуум;

E) Шексіздік.

42.Қайта өрлеу заманындағы жаратылыстық ғылымдардың дамуына үлес қосқан кім?

A)Николай Кузанский

B) Аристотель

C) Пифагор

D) Птоломей

E) Коперник

43.Бір аумақта кездесетін барлық популяция жиынтығы қалай аталады?

A) Биосфера;

B) Экожүйе;

C)Бірлестік;

D) Биом;

E) Биотоп

44. Ақыл-ой сферасы бұл?

A)Ноосфера;

B) Атмосфера;

C) Биосфера;

D) Гидросфера;

E) Литосфера.

45.Репликация дегеніміз не?

A) ДНҚ-ң рибосомаға қосылуы;

B) ДНҚ-Ң пайда болуы;

C) ДНҚ-ң ауытқуы;

D) ДНҚ-ң бұзылуы;

E)ДНҚ-ң екіеселенуі.

46.Жер бетінде ядросы жоқ, бірақ ДНҚ жіпшелері бар клеткалар қашан пайда болды?

A) 2 млрд. жыл бұрын

B)3 млрд.жыл бұрын

C) 4 млрд.жыл бұрын;

D) 5 млрд.жыл бұрын;

E) 1 млрд.жыл бұрын.

47. Дәстүрлі немесе натуралистикалық биологияның негіздерін жасаушысы:

1. 
   Ч. Дарвин;
   
2. 
   Г. Мендель;
   
3. 
   К. Линней;
   
4. 
   Л. Пастер;
   
5. 
   Ж.Б.Ламарк.
   

1. 
   жасушылардың құрылымын;
   
2. 
   мүшелердің және ұлпалардың метаболизмін;
   
3. 
   биологиялық құбылыстардың физикалық қасиеттерін;
   
4. 
   барлық заттар мен құбылыстардың жалпы қассиеттерін;
   
5. 
   ұлпалардың құрылысын зерттейді.
   

1. 
   тұқым куалайтын;
   
2. 
   тұқым қуалаймайтын;
   
3. 
   онтогенетикалық;
   
4. 
   филогенетикалық
   
5. 
   феногенетикалық өзгергіштік.
   

1. 
   1,5 - 2 млн;
   
2. 
   400-500 мың;
   
3. 
   30-40 мың;
   
4. 
   20-25 мың;
   

51. Макроэволюция дегеніміз:

1. 
   популяция;
   
2. 
   популяция мен түр;
   
3. 
   тек пен отряд;
   
4. 
   отряд пен кластар
   
5. 
   түр деңгейінде тарихи өзгерту процесі.
   

1. 
   популяция;
   
2. 
   тек;
   
3. 
   отряд;
   
4. 
   ұйым;
   
5. 
   класс негізінде пайда болады.
   

1. 
   физика, химия, биология, психология;
   
2. 
   техникалық ғылымдар;
   
3. 
   космонавтика, радиоэлектроника;
   
4. 
   жаратылыстық ғылымдар;
   
5. 
   қолданбалы ғылымдар қатысады.
   

1. 
   техникалық;
   
2. 
   қолданбалы;
   
3. 
   фундаментальдік;
   
4. 
   пәнаралық ғылымдарға жатады;
   
5. 
   дұрыс жауап жоқ.
   

1. 
   геоцентризм;
   
2. 
   гелиоцентризм;
   
3. 
   атомизм;
   
4. 
   креационизм;
   
5. 
   натурфилософия деп аталады.
   

1. 
   Н. Кузанский;
   
2. 
   Галилей;
   
3. 
   Гераклит;
   
4. 
   Бэкон;
   
5. 
   Платон.
   

1. 
   атомдық салмақтарының өсуіне;
   
2. 
   атомдық радиустырының өсуіне;
   
3. 
   атомдық салмақтарының кішіреюіне;
   
4. 
   атомдық радиустарының кішіреюіне қарай орналастарының болды;
   
5. 
   дұрыс жауап жоқ.
   

1. 
   s-деңгейшелер;
   
2. 
   s- және p-деңгейшелер;
   
3. 
   p-деңгейшелер;
   
4. 
   d-деңгейшелер;
   
5. 
   s-, p-, d-деңгейшелер толтырады.
   

59. Заттардың құрамы туралы ілімді XVII ғасырда:

1. 
   Р. Бойль;
   
2. 
   А.М. Бутлеров;
   
3. 
   А.Л. Лавуазье;
   
4. 
   А. Авогадро
   
5. 
   И.Ньютон дамиды.
   

1. 
   полимеризация;
   
2. 
   димеризация;
   
3. 
   этерификация;
   
4. 
   гидролиз;
   
5. 
   изомерия құбылысы.