Оқу әдістемелік кешені



жүктеу/скачать 0.71 Mb.
бет6/8
Дата13.06.2016
өлшемі0.71 Mb.
#133981
1   2   3   4   5   6   7   8

Әр жуынғаннан кейін қолды жақсы құрғатып сүрту керек. Олай етпегенде қол жарылыпғ, бөртіп кетеді. Әр баланың қолын, бетін, аяғын сүртетін бөлек –бөлек сүлгілері болуға тиіс. Ортақ сүлгілер де инфекция көзі болып табылады. Гигиена талабын бірі апта сайын жылы сумен шомылып, іш киімдерін ауыстыру. Жатын төсек қаптарын әр бір екі апта сайын ауыстырып отыру керек.

Балалардың аяғы шуаш болмауы бір қатар алдан алу шаралары бар. Шуаштанудың басты себептері аяқтарын жумау, жусада сирек жуу, аяғы шектен тыс қызып кету, резеңке аяқ киімдерді ұл тарақсыз кию т.с.с. Аяққа дұрыс қарау шуаштың жойылып кетуін қамтамасыз етеді. Ол біріншіден күнге аяқты жылы сумен артынан салқын сумен жуу.Егерде ол бадан кейін де кетпесе ол басқа бір ауруға байланысты болуы мүмкін. Ондай да кешіктірмей дәрігерге көріну керек.

Бас пен шашка тұрақты түрде қарау керек. Ол ең бірінші бас пен беттен майдың көп шығуына байланысты. Бас кір леп кетсе, оның бите, басқа да тері ауруларының пайда болуы ықтимал.Ол басты қышытып, шаш түсе бастайды. Шаш майлы болғанда әр бір 5-6 күнде, құрғақ шаштарда 10-12 күнде жуп тұру керек. Бастр жуған да тұшы сумен жуған дұрыс. Майлы шашты арнайы шампун, сабындармен жуған дұрыс.

Әр бала тек өз тарақтарын пайдаланған жөн. Майда тарақ пен алдымен жай тарақпен тарап алып барып тарау керек. Майда тарақтардың ұшы шектен тыс өткір болмаған жөн. Ол басты жырып кетпеу керек. Тұрақты түрде баскиім киіп жүру, орамал тартып алу шашқа кері әсер етеді.

Тері ауруларының алдын алу басталады. Бірінші кезекте теріге, шашка, тырнаққа, қараудың гигиеналық талаптарын орындау керек; екінші қаңғып жүрген ит мысықтарға жақындамау керек; үшінші класста болсын, үйде болсын жұмыс орындарын тұрақты түрде таза ұстау керек. Оқытушылар практикаға экскурсияға барғанда баратын фирмалардың ауру сырқаудан аман екендігін алдын ала біліп алулары керек.

Теріге қарауға мән бермеу оның қорғаныс қабілетін төмендетеді. Оның кір леп, микроптар мен қышыма ауруларының пайда болуына жағдай жасалынады.

Теріде іріңдер пайда болуы. Ол коккалардан, әсіресе жиі стрептокока мен стафилоккадан пайда болады. Оны болдырмау үшін жеке гигиенаны сақтау мен бірге жырып кеткен, сырып кеткен жерді уақтылы дәрі дәрмекепен өңдеу керек. Зарарсыздандыратын сұйықтармен 1% -тік зеленка ертіндісімен өңдеу керек. Ондай баланы топқа қоспай, жеке емдеу қажет.Оларды уақытша шомылдырмай, жазылғанан кейін дәрігер анықтама бергеннен кейін ғана сабаққа жібереді.

Қышыма. Бұл жұқпалы ауру. Оны тудыратын қышыма кенелері. Ол балалар мекемелерінде мектеб интернаттарда жаппай ауру тудыру мүмкін. Қышыма кене тері астына еніп сонда тіршілік жасайды, көбейеді. Ол өте қатты қышытады. Балалар қасынып, теріні қанатып жібереді. Қанаған жерге қосымша бактерияларда енеді. Оны балалар қотыр жануарлардан, басқа да ауру кісілерден жұқтырады. Қотыр болван балалрды жеке изаляторларда емдеп, жазылғаннан кейін ғана топқа қосады. Олардың жеке құрал саймандары мен киімдерін дизенфекциялап қайнатады. Басқа оны мен контакты да болған балалардың барлығын профилактикалық бақылау зерттеуден өткереді.

Дерматомикоз. Бұл терінің саңырау құлақтар (таз-парша, теміреткі,стрибуши лишай) тудыратын аурулары. Жолғарыда аталған ауруларды әртүрлі типтегі саңырау құлақтар тудырады. Паша тудыратын саңырау құлақтар бастың шашы бар жерінде, бетті де, тырнақтыда, зақымдайды. Онымен көбіне балалар мен жасөспірімдер ауырады. Онымен жануарлармен құстарда ауырады. Саңырауқұлақ шаш тамырына сніп, шашпен бірге өсіп шығады. Зақымданған шаштың түсі ұн сеуіп қойғандай, реңсіз болады. Оңай тарағанда жұлынып түсіп қалады.

Теміреткі. Стригучий лишай – трихофитя. Теміреткі мысыққа, итке, сиырға, құсқа шығады. Балалардың теміреткі шашына, бетіне тырнақтарына шығады.

Саңырау құлақ ауруларымен ауырған балалар қашан жазылғанша топқа қосылмайды. Ауру балада анықталғанда оның бар жанұя мүшелері дәрігерлік бақылаулардан өтуі керек. Эпидермопитияның алдын- алу жеке гигиена талптарын орындау керек. Ауруға күдік туса баланы дереу дәрігерге жіберіп, тек серпу керек. Көпшілік түсетін бассейінде болван балалар шынығудан кейін (после тринировки) аяқтарын мұқият жуып саусақтарының арасын әбден құрғата сүртіп, адиколонмен, спиртпен сүртіп, иод жағып қойған жөн.

Монша, басейін, дуыштар аудандық санэпидемистансия тарапынан бақылауда болу керек.



Негізгі әдебиеттер.

  1. Антропова М. В. Гигиена детей и подростков. – 6-е изд. –М.: Медицина, 1982.

  2. Гуминский А.А, Лентьева Н.Н., Тупицына Л.П. Руководство к выполнению лабораторных занятии по возрастной физиологии. – М. : изд МГПИ им. В.И. Ленина, 1989.

  3. Хрипкова А. Г., Антропова М. В., Фарбер Д.А. Возрастная физиология и школьная гигиена. – М . : Просвещение, 1990.

  4. Адаптация организма учащихся к учебной и физической нагрузкам / Под ред. А.Г. Хрипковой, М. В. Антроповой. – М. – Педагогика, 1982

  5. Леонтьева Н.Н, Маринова К.В. Анатомия и физиология детского организма. (внутренние органы). – М. : просищение 1986.

  6. Физиология развитие ребенка / Под ред. В. И. Козлова, Д.А. Фарбер. – М. : Педагогика 1993.

  7. Жасқа сай физиология және мектеп гигиенасы – Алматы 2003. К. Дүйсенбин, З. Алиакбарова.
Қосымша әдебиеттер

  1. Ю. А. Ермалаев. Возрастная физиология. М. : Высшая школа, 1985.

  2. И. М. Төлембеков. Нерв жүйесінің физиологиясы Алматы : Ана тілі 1992.

  3. Ж. Н. Нурғалиев, С. Т. Төлеуханов, Эндрокриндік жүйелер физиологиясы, Алматы : Қазақ университеті 2000.

  4. Қ. С. Рымжанов, И.М. Төленбек. Адам мен жануарлар физиологиясы. Алматы : 2000.

  5. М. В. Антропова Школьная гигиена Москва

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі.


«Сырдария» университеті

«Жаратылыстану» факультеті

«Биология» кафедрасы.
Жас өспірімдер физиологиясы мен мектеп гигиенасы пәні бойынша

050102, 050106, 050107, 050109, 050110, 050111, 050112, 050113, 050114, 050117, 050119, 050602, 060116, мамандықтарының студенттері үшін.




Студенттердің өзіндік жұмысының жоспары.

(СӨЖ)

Жетісай 2005ж.


10. СӨЖ - ТАҚЫРЫПТАРЫ.



№

Тақырып аты, сүрақтары

Әдебиеттер №



№ 1 тапсырма

Жас өспірімдер физиологиясы мен мектеп гигиенасы. Нерв жұйесінің физиологиясы
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15



№ 2 тапсырма

Нерв жұйесінің физиологиясы
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15



№ 3 тапсырма

Жоғары нерв іс-әрекеті
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15



№ 4 тапсырма

Анализаторлардың жас ерекшеліктері.
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16



№ 5 тапсырма

Көру анализаторы



2, 3, 4, 6, 7, 8, 10, 12, 15



№ 6 тапсырма

Ішкі секреция бездері.
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15



№ 7 тапсырма

Жыныстық жетілу ерекшеліктері.
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15



№ 8 тапсырма

Тірек жүйесінің дамуыныњ жас ерекшеліктері.
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15



№ 9 тапсырма

Жас өспірімдердің белсенді ќµзѓалыс ж‰йесі.
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16



№ 10 тапсырма

Ас қорыту органдарының құрылысы мен қызметі және оның жас ерекшеліктері.
2, 3, 4, 6, 7, 8, 10, 12, 15



№ 11 тапсырма

Зат және қуаттың алмасуы мен жас ерекшеліутері.
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15



№ 12 тапсырма

Қан және оның қызметі
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15



№ 13 тапсырма

Балалардың қан айналу жүйесінің дамуы.

Бала жүрегімен қан тамырлардың қызметі.


2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15



№ 14 тапсырма

Тыныс алу мүшелері және олардың

Қызметінің жас ерекшеліутері.


1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16



№ 15 тапсырма

Мектеп гигиенасы.
2, 3, 4, 6, 7, 8, 10, 12, 15

Негізгі әдебиеттер.

  1. Антропова М. В. Гигиена детей и подростков. – 6-е изд. –М.: Медицина, 1982.

  2. Гуминский А.А, Лентьева Н.Н., Тупицына Л.П. Руководство к выполнению лабораторных занятии по возрастной физиологии. – М. : изд МГПИ им. В.И. Ленина, 1989.

  3. Хрипкова А. Г., Антропова М. В., Фарбер Д.А. Возрастная физиология и школьная гигиена. – М . : Просвещение, 1990.

  4. Адаптация организма учащихся к учебной и физической нагрузкам / Под ред. А.Г. Хрипковой, М. В. Антроповой. – М. – Педагогика, 1982

  5. Леонтьева Н.Н, Маринова К.В. Анатомия и физиология детского организма. (внутренние органы). – М. : просищение 1986.

  6. Морфофункциональное созревание основных физических систем организма детей школьного возроста / Под ред. М. В. Антроповой и М.М. Кольцовой. – М. : Педагогика 1993.

  7. Физиология развитие ребенка / Под ред. В. И. Козлова, Д.А. Фарбер. – М. : Педагогика 1993.

  8. Нормализация учебной нагрузки школьников : Экспериментальное физиолого – гигиеническое исследование / Под ред. М. В. Антроповой, В. И. Козлова (Педагогическая наука – реформе школы). – М. : Педагогика 1988.

  9. Жасқа сай физиология және мектеп гигиенасы – Алматы 2003. К. Дүйсенбин, З. Алиакбарова.




жүктеу/скачать 0.71 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8



©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет