Өзін-өзі бақылау сұрақтары:
-
Жобаларды басқарудың әдістері.
-
Жобаларды басқарудың типтері.
Ұсынылатын әдебиеттер:
-
Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
-
Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
-
Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
Тақырып 3. Жобалардың мақсаты және стратегиясы. -
Миссия. Жоба стратегиясы.
-
Жобаны жүзеге асыру стратегиясына әсер ететін сыртқы орта факторлары.
-
Жобаны жүзеге асыру стратегиясына әсер ететін ішкі орта факторлары.
Тапсырма - бұл жобаның басты мақсаты, оның айқын болуын бейнелейтін себеп. Ол жобаның мәртебесiн тәптiштейдi, әр түрлi ұйымдастыру деңгейлерiне стратегиялары келесi деңгейлердiң мақсаттарының анықтауға арналған бағдарларды қамтамасыз етедi.
Сонымен бiрге,тапсырма бұл оның келешек негiзгi қызметтерi немесе бұйымдар, оның ең маңызды нарықтары және басымды технологиялардың көздiң нүктесiмендi жобасының басты мiндетiн айтады.
Жоба стратегиясы - тапсырмамен белгi қойылған және жобаның нәтижелерiнiң мақсаттарының жүйесiмен алудың мақсатынанының әсерлерiнiң бағыттарының өндiруiндегi орталық буыны. Жобаның стратегиялары әзiрлеудi үш процедураларға шартты бөлуге болады:
-
Стратегиялық талдау
-
Стратегияны өңдеу және талдау
-
Стратегияны жүзеге асыру.
Стратегиялық талдау - сыртқы және iшкi ортаның талдауынан бастайды. Сыртқы ортаның жақтандары қауiп, немесе (SWOT-талдау ) жобаның iске асыруға арналған мүмкiндiк те күтуге болады.
Сыртқы орта факторы қатарына келесілерді жатқызады:
-
Технологиялық (қазіргі жаңа технологиялардың бар болуы)
-
Ресурспен қамтамасыз ету (оның бар болуы және оған рұқсат)
-
Экономикалық (инфляция, пайыздық ставка, валюта бағамы, салқ)
-
Мемлекеттің сектордың шектеулері (лицензиялау, заң шығарушылық)
-
Әлеуметтік (жұмыссыздық деңгейі, жасы, жынысы, дәстүрлері)
-
Саясаттық (сыртты, ішкі, экономикалық)
-
Экологиялық (ластану деңгейі, шарлар)
-
Бәсекелестер (саны, көлемі, күші)
Ішкі ортаға:
-
Мақсатты нарықтар (фирма жұмыс істейтін ниша, оны қолдану шеңбері)
-
Маркетингтік зерттеулер (мамандардың бар болуы, маркетингтік бюджет)
-
Өткізу (сату көлемі, жеңілдіктер)
-
Бөлу арнасы (қалай, кім арқылы сатылады)
-
Өндіріс (жабдық, технология, аудан)
-
Қызметші (квалификация,бірлескен мәдениет, сан)
-
Жабдықтаулар (жабдықтаушы, жабдықтау жүйесінің шарттары)
-
НИОКР зерттеу және өңдеу (бюджет, деңгей)
-
Қаржы (капитал құрлымы, айналым қаржы жағдайы)
-
Өнiмнiң номенклатурасы (диверсификацияның дәрежесi )
-
Тапсырмағы сүйене отырып ұйымның мақсаттары, SWOTтың нәтижелерiнiң негiзiнде - талдау стратегия өндейдi.
Стратегияның өңдеу және таңдауы үш әр түрлi ұйымдастыру деңгейлерiнде iске асады:
-
Бірлескен стратегия (дамытудағы бағыт-бағдар, яғни өсу, сақтау немесе қысқарту стратегия)
-
Іскерлік стратегия (нақты нарықтағы нақты тауар бәсекелесінің стартегиясы)
Жобаның стратегиясы iскер стратегия шеңберiнделерi өндейдi, яғни жобаның өнiмiне сұраққа, қалайшамен жауап бередi базарғаны бәсекелеседi. Жобаның стратегиясының таңдауы ұйымның дамытуын таңдаулы бағыт-бағдар ендi шеңберiнделер бар болуы керек болатыны анық. Iскер стратегияларды өңдеудiң жанында үш негiзгi жолдарды қолданады:
Шығындардағы жетекшiлiктiң стратегиясы:
-
Дифференциация стратегиясы (бағытқа қандай болмасын арналған қайталанбаушылық )
-
Нақтылы (сатып алушылардың тобы, бұйымдардың номенклатурасы және олардың өткiзуiн география ) бағыттарға шоғырландыруды стратегиясы
-
Функционалдық стратегия - (әрбiр функционалдық бөлiмше, жобаның таңдаулы стратегиясының конкретизациясының мақсатымен үшiн өндейдi).
Жобаның стратегиясының анықтауында негiзгi тұрғыларға көңiл аудару керек:
-
Жоба жұмыс істейтін географиялық орын;
-
бiрлескен стратегияның таңдауы
-
мақсаттың табыс тиiстi уақыттың есептеуi позицияның таңдауы
-
маркетинг тұжырымдамасының өңдеуiне "нарық д өнiм" негiзгi байланысының қоюы;
-
қолдану облысы функционалдық тағайындау т өнiм өндiру жоспарлалатын;
-
жетiстiк себепшi болатын нақты немесе потенциалдық бәсекешiлердiң есепке алуымен негiзгi өнiм сапалары
-
жағдайдың күшейтуiн қамтамасыз ету немесе басқа серiктестiктермен күш-жiгердi бiрiктiру үшiн қолдану тек қана меншiктi құралдар
Стратегияның iске асыруы қажеттiлiгi ең алдымен қажеттi ұйымдық құрылымға түсiнедi, және ұйымдастыру мәдениетiнде қажеттi нақтылы өзгерiстердiң. Сондықтан басқаруды ұйымдық құрылымға қосымша ретiнде арнайы басқарушы тетiктерi жиi жасау керек: жобалық, жобааралық, венчурлық топтар
Стратегияның маңызды элементтерi болып фактор табылады өйткенi қосатын ұйымдастыру мәдениеттерi :
-
Ұйымның көрінісі (философи)
-
Үстем құндылықтар
-
Мінез-құлықтың нормалары мен режелері
-
Алдағы өзгерістерді күту
-
Процедуралар, жүріст-тұрыс салттары
Өзін-өзі бақылау сұрақтары:
-
Миссия. Жоба стратегиясы.
-
Жобаны жүзеге асыру стратегиясына әсер ететін сыртқы орта факторлары.
-
Жобаны жүзеге асыру стратегиясына әсер ететін ішкі орта факторлары.
Ұсынылатын әдебиеттер:
-
Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
-
Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
-
Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
Достарыңызбен бөлісу: |
