87474320427
118
1.Сырым Нұралы ханның қандай әрекетіне өкпелі?
А) Өктемдігіне
В) Тілінің қыршаңдығына
С) Көпшілдігіне
Д) Қаталдығына
Е) Әділетсіздігіне
2.Мәтінде қолданылмайтын қарама-қарсы
ұғымдар
A)Нашар мен мықгы
B)Тасу-сасу
C)Ақ пен қара
Е)Тату мен араз
Е) Аз бен көп
2-мәтін
Марс ғаламшары туралы қызыкты деректер
Марс — Күннен алыстығы жөнінен төртінші ғаламшар саналады. Ғаламшардың аты ежелгі
римдіктердің соғыс құдайы Марстың құрметіне қойылған. Оған себеп жұлдыздың қан тустес қызыл
болғандығы деп айтылады. Ғалымдардың ұсынған болжамы бойынша. мұндай түс
ғаламшардың
атмосферасында темір оксидінің оте көп болуымен байланысты. Өз өсінен айналуы бойынша Марс
шамамен Жермен бірдей аиналым жасайды. Марстағы бір жыл Жердегі 687 тәулікпен пара-пар
Марстың диаметрі Жерден екі
есе кіші болса, салмағы 9 есе жеңіл.
Марс Күн жүйесіндегі ең ірі тау массивіне ие. Оның ең үлкені - Олимп сөнген жанартауы Марс
бетінде Жердегі ең биік шың саналатын Эверестен бірнеше есе биік таулар кездеседі.
Ертеректе Марста судың мөлшері біршама көп болса керек. Алайда ол кей беймәлім кұбылыстарға
байланысты жоқ болған. Оған дәлел - қазіргі кездегі ғаламшар бетінде қалған өзендердің сағалары.
Сондай-ақ, тек кана судың әрекет етуімен түзілетін минералдардың табылуы.
Арнайы скафандрсыз Марс бетінде адам да, кез келген жануар да бір сәт те тіршілік етіп тұра алмас
еді. Ғаламшар бетіндегі қысымның төмендсгі соншалық, тірі жанның қан құрамындағы оттегі газға
айналып кете береді. Бұл дегеніміз адам 5-10 секундтың ішінде жан тапсырады деген сөз. Марстагы
тәуліктік орташа температурасы шамамен – 60
0
С құрайды. Марста азон қабатының болмауы себепті,
Күн шыгыстан шыға саласымсн ғаламшар беті адамды күйдіріп жіберетіндей радиация дозасын
қабылдайды.
3.Марстағы орташа тәуліктік температура қанша болады?
A)-37
0
С
B)- 68,7
0
С
C)-24
0
С
Д)- 22,7
0
С
Е)- 60
0
С
4.Ғаламшардың қызыл түсті болуын ғалымдар немен болжайды?
A) Өзен сағалары
B) Тау массивіне не болуы
C) Минералдардың
табылуы
Д) Озон қабатының болмауы
Е)Темір оксидінің көп болуы
5.Марста азон қабатының болмауынын аламдарға тигізер
зияны
A) Күйдіріп жібереді
B) Оттегі газга айналады.
C) Дене қысымы темендейді.
Д) Үсітіп жібереді
Е) Қан кұрамын өзгертеді.
6. Ертеде Марста судың көп болганының дэлелі ,
А) Ғаламшарда өзен сагаларының болмауы
В) Судың әрекет етуімен түзілетін минералдардың табылуы
С) Марста
темір оксидінің көп болуы
Д) Марста биік таулардың болуы
Е) Қысымның өте
төмендігі
Достарыңызбен бөлісу: