Оқу сауаттылығЫ 1022-нұсқа Нұсқау



Pdf көрінісі
бет132/185
Дата16.04.2024
өлшемі2.73 Mb.
#498823
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   185
null

 
 
1167-нұсқа 
1-мәтін 
Бір үзім нан 
Подъезден шыққан кішкентай қыз қолындағы жұқа дорбаны әрең көтеріп, қоқыс жәшігіне әкелді 
де, аудара салды. Жапырақтай-жапырақтай кесІлген, жартылай желінген аппақ нандар! 
Мұны көзі шалып қалган Ғаббас қария: 
- Әй, балам-ау, обал емес пе? - дегенше қыз подъезд есігіне зып беріл кіріп кстгі. 
Нұржан мектептен қайтып келе жатқан. Корші қарияның рсижіп, басын шайқап отырғаиын коріп: 
- Ата, кімге ренжіп отырсыз? -деп сұрады. 
- Е-ей, балам-ай! Біреу тойып секіреді, біреу тоңып секіреді. Сонау сұрапыл Ұлы Отан соғысы 
жылдары біз он-он бір жастағы бала едік. Қарнымыз тойып тамақ та ішпейміз. Нанды мөлшерлеп 
береді. Жегіміз кеп, тәбетіміз тартып тұрса да сұрамаймыз... Қазір ше? Нанды қадірлемейміз. Қатып 
қалса, қоқыс жәшігіне әкеп тастаймыз. Ысырапқа жол беріп, аяқасты етеміз. Олай жасауға болмайды
1.Қарияны ренжіткен жағдай 
A)Қыздың қарт адамға көңіл бөлмеуі 
B)Жастардың ысырапка жол беруі 
C)Нанды мөлшерлеп бергені 
Д)Сұрапыл соғыстың есіне түсуі 
Е)Заманның, уақыттың өзгергендігі 
2.Әңгіменің дұрыс реті 
1.Кішкентай қыз 
2. Нан үзімдері 
3. Нұржан 


87474320427 
136
4. Ғаббас қария Естелік 
А)1.2,4,3,5 
B)1,2,3,4,5 
C)4,5,1.2,3
Д)3,4,5,1,2
Е)2,3,4,5,1 
 
2-мәтін 
Албанның Алжан руынан шыққан көкжал Хангелді батырдай атасынан тәлім алған Райымбектің 
жаужүректілігі жастайынан байқалған Жиендерінің жанарынан от байқаған Жалайыр Орақ батыр 
ұрпақтарына бәсірсге жүйріктін тұқымын, қолга ұстарға шымболаттан құйылған қылыш сыйлауы 
содан болса керек. Әке, баба, нағашы жұрт ортасында бұлаң салған баланың бәйгеде өз атын өзі 
ұрандағаны жұртқа аян. Осы өр рух кейіннен жоңғарға қарсы алдаспан боп сермілді. Он жеті жасынан 
Көкойнағын ойнатып, қалмаққа қырғын салған Райымбек Түкеұлы ерліктерінің арасында ерекше 
аталатыны - қазірде Алматы- Нарынқол тасжолының 167 шақырымында тұрған Ойрантебеде қалың 
қалмақты жекпе-жекке шақырып, бөрі төген қойдай дүрліктіруі. 
Бадам өзені туралы естігендер кеп. Бірақ, соның Райымбек батырдан жеңілген калмақ нояны 
Бадам-бахадүрдің есімімен байланысты екенін кеп адам біле берменді. Кеген деген жер атауын да 
қаламақ тайшысы Гегенге теңейді. Кей деректерде Геген діни лауазым дейді. 
Райымбек батыр 1729 жылы Аңырақайдағы шайқаста Наурызбай, Өтеген, Кабанбай, Бегенбай сынды 
қазақ ерлерімен үзеңгі түйістіре отырып, Сары Мыңжанын әскерін талқандаған. 
3.Райымбектің ерекше ерлігін танытқан шайқас 
А) Сары Мыңжанмен шайкас 
В)Ойрантөбедегі шайқас 
С) Бадам-бахадүрмен шайқас
Д) Гегенмен шайқас
Е) Аңырақай шайқасы 
4. Баланын бәйгеде өз атын өзі ұрандаған әрекеті нені білдіреді? 
A)Баланың бәйгеде озғандығын 
B)Баланын бәйгеге деген сүйіспеншілігін 
С)Баланың ерлігі мен рухының биіктігін 
Д)Баланың өзімшілдігін
Е) Баланың атақ кұмарлығын 
5. Орақбатыр Райымбекке кім болады? 
A) Бала 
B) Аға
С)Жиен 
D)Нағашы
Е) Әке 
6.Мәтіннің екінші азатжолы бойынша түйін 
A) Қазақтың кейбір жер атаулары жоңғар-қалмақ шапкыншылығымен байланысты. 
В) Қазақгың көпгтеген жер атауларына елін қорғаған батырлар есімі берілген. 
С) Райымбек батырдың жастайынан байқалған жаужүректілігі. 
B) Алматы жақта Райымбек есімімен аталатын елді мекен бар. 
Е) Алматы-Нарынқол тасжолының бойында тарихи деректер көп. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   185




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет