Оқу сауаттылығЫ 1022-нұсқа Нұсқау
жүктеу/скачать 2.73 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1181-нұсқа
1-Мәтін Мінез Мінез - саналы өмір жүйесінде нәзік болмыспен қабаттас дарыған, адамның табиғи қалпы, сыр-сипат, іс-әрекет, бет-әлпеті ерекшеліктерінің психологиялық жиынтығы.Көркем мінез – адамның эстетикалық-этикалық сәні мен мәні.Бұл ретте әдептілік, ұят, намыс сияқты ерекше қасиеттерді атаған жөн. Кез-келген адамды бір көргеннен-ақ оның көзі, қасы, беті, құлақ-мұрны, дене бітімі саған әр қилы әсер етеді.Онымен танысып, әңгімелесіп, араласып кетпей тұрып-ақ, ол қандай адам, сол жөнінде өзіндік пікір де қалыптастырып үлгіресің. Бұл – адамды адамның сыртқа келбеті арқылы ақ танып, білу қасиеті.Содан, әлдекімді бір көргенде-ақ: «Әдемі киінуді ұнататын сәнқой екен», «Күлкісі қандай жасанды»,- деп те жатамыз. Әйтеуір, адамның сыртқы келбеті не сүйсіндіреді, не жағымсыз әсер қалдырады, тіпті, таң-тамаша да қалдырады. 1. Мәтіндегі адам мінезіне көркемдік ұялатын қасиет А)Әдептілік B)Алғырлық C)Адалдық D)Білімділік E)Еңбекқорлық 2. Мәтін мазмұнына сай мақал: A)Сырлы аяқтың чыры кетсе де, сыны кетпейді. B)Көз көрсетеді, ой танытады C)жақсы болсаң – жақын көп. D)Талапты ерге нұр жауар. E)Киім пішсең, кең піш, тарылтуың оңай. 2-Мәтін Марс Марс – Күннен алыстығы жөнінен төртінші ғаламшар саналады. Ғаламшардың аты ежелгі римдіктердің соғыс құдайы Марстың құрметіне қойылған.Оған себеп жұлдыздың қан түстес қызыл болғандығы деп айтылады. Ғалымдардың ұсынған болжамы бойынша, мұндай түс ғаламшардың атмосферасында темір оксидінің өте көп болуымен байланысты. Өз осінен айналуы бойынша Марс шамамен Жермен бірдей айналым жасайды. Марстағы бір жыл Жердегі 687 тәулікпен пара-пар. Марстың диаметрі Жерден екі есе кіші болса, салмағы 9 есе жеңіл. Марс Күн жүйесіндегі ең ірі тау массивіне ие. Оның ең үлкені – Олимп сөнген жанартауы.Марс бетінде Жердегі ең биік шың саналатын Эверестен бірнеше есе биік таулар кездеседі. Ертеректе Марста судың мөлшері біршама көп болса керек. Алайда ол кей беймәлім құбылыстарға байланысты жоқ болған. Оған дәлел – қазіргі кездегі ғаламшар бетінде қалған өзендердің сағалары. Сондай-ақ, тек қана судың әрекет етуімен түзілетін минералдардың табылуы. Арнайы скафандрсыз Марс бетінде адам да, кез келген жануар да бір сәт те тіршілік етіп тұра алмас еді. Ғаламшар бетіндегі қысымның төмендегі соншалық, тірі жанның қан құрамындағы оттегі газға айналып кете береді. Бұл дегеніміз адам 5-10 секундтың ішінде жан тапсырады деген сөз. Марстағы тәуліктік орташа температурасы шамамен – 60 ℃ құрайды. Марста азон қабатының болмауы себепті, Күн шығыстан шыға саласымен ғаламшар беті адамды күйдіріп жіберетіндей радиация дозасын қабылдайды. 3.Марста азон қабатының болмауының адамдарға тигізер зияны A)қан құрамын өзгертеді B)дене қысымы төмендейді C)үсітіп жібереді D)күйдіріп жібереді E)оттегі газға айналады 4.Ғаламшардың қызыл түсті болуын ғалымдар немен болжайды? A)Озон қабатының болмауы B)минералдардың табылуы C)өзен сағалары D)темір оксидінің көп болуы E)тау массивіне ие болуы 5.Марстағы орташа тәуліктік температура қанша болады? A) – 24 ℃ B) – 22,7℃ C) – 60℃ D) – 37℃ E) – 687℃ 6.Ертеде Марста судың көп болғанының дәлелі A)Ғаламшарда өзен сағаларының болмауы B)судың әрекет етуімен түзілетін минералдардың табылуы C)Марста биік таулардың көп болуы D)Марста темір оксидінің көп болуы E)Қысымның өте төмендігі жүктеу/скачать 2.73 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|