Оқулық Aлмaты «Қaзaқ уни вер си те ті» 2020 Стереотиптік басылым



Pdf көрінісі
бет53/145
Дата05.12.2023
өлшемі3.8 Mb.
#485495
түріОқулық
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   145
Ш.Таубаева ПЗ

Мәселелік жағдаяттың сипаттамасы
Мәселелік жағдаят
Мәселелік жағдаяттың мәні:
1. Мәселелік ескі теориялық ұсыныстар мен дамушы ғылыми 
білімнің жаңа фактілерінің арасындағы сәйкессіздік ретінде.
2. Мәселелік жағдаят зерттеудің мақсаттары мен оның бұрынғы 
тәсілдермен жеткен жетістіктерінің сәйкессіздігі ретінде. 
Дидактикалық зерттеудің мәселелігі «зерттеудің нысаны» және «зерт-
теу пәні» ұғымдарымен байланысты (7-кесте).
7-кесте
Мәселелік жағдаяттың дидактикалық
зерттеудің нысаны мен пәнінде бейнеленуі
Зерттеу нысаны
Мәселелік дидактикалық жағдаят анықталған ғылыми шешімге 
жататын ғылыми білім саласы
Зерттеу пәні 
1. Ғылыми ізденіс нәтижесінде алынған дидактикалық 
зерттеу нысанының аспектісі мен буыны туралы алынған 
жаңа ғылыми білім.
2. Зерттеу пәні құрамына дидактикалық зерттеудің 
осы белгілі бір жағы туралы жаңа ғылыми білімді алудың 
құралдары енуі де мүмкін.


2-тарау. Ғылыми-педагогикалық зерттеудің ғылыми аппараты
114
Мәселелік жағдаят пайда болғаннан кейін ғылыми проблема нақты 
қойылуы керек (1-сурет).
1-сурет. Мәселелік жағдаятты өрістету және шешу логикасы
Қандай да бір зерттеу мәселесінің пайда болуы белгілі бір зерттеу 
саласының теориясы мен практикасында белгіленеді (8-кесте). 
8-кесте
Дидактикалық мәселе элементтерінің сипаты

Мәселе элементтері
Мазмұнды сипаттама
1 Мәселені
тұжырымдау
Орталық мәселені ұсыну.
Мәселенің негізі болатын қарама-қайшылықтың 
айқындалуы.
Күтілетін нәтижені алдын ала сипаттау.
2 Мәселені құрастыру
Мәселенің зерттеудің жеке міндеттері мен сауалдарына 
бөлінуі.
Композиция – мәселені құрайтын сұрақтарды реттеу.
Зерттеу шегарасын анықтау.
3 Мәселені
бағалау
Мәселені шешудің барлық шарттарының айқындалуы: 
зерттеудің әдіс-тәсілдерін, әдістемесін, сонымен бірге 
эксперимент жүргізудің мүмкіндіктерін таңдау.
Мәселені шешудің мүмкіндіктері, алғышарты 
болып табылатын қолда бар мүмкіндіктерінің айқындалуы.
Мәселені шешу үшін пайдаланылуы талап етілетін 
белгілі және белгілі емес ақпараттардың проблемалық 
дәрежелерінің айқындалуы.
Мәселенің саралануы.
4 Мәселенің
негіздемесі
Таңдалған мәселені басқалармен салыстырмалы шешудің 
ұтқыр әдістерін таңдау ерекшеліктерін анықтау.
Өзектілік – мәселені пайдалы шешуге айналдыру үшін 
дәлелдер келтіру.
Мәселені таңдау бойынша қарсылық көрсету.
Экспликация немесе шешілетін мәселені түсіндіру 
анықтамасы.
Қайта кодтау, яғни мәселенін мазмұнын пәндік-ғылыми 
тілге айналдыру. 


115
2.1. Ғылыми-педагогикалық зерттеудің мәселесі мен тақырыбы, көкейкестілігі
Мәселенің жіктелуі әртүрлі негіз бойынша жүргізілуі мүмкін: тео рия-
лық және эмпирикалық, жалпы және жеке, іргелі және қолданбалы, жалған 
немесе шынайы (9-кесте).
9-кесте


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   145




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет