Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "


  Оптикалық біріншілік түрлендіргіштер



Pdf көрінісі
бет45/169
Дата07.03.2024
өлшемі4.38 Mb.
#494642
түріОқулық
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   169
SHishmarev-lsheu-raldary-.-O-uly-

5.2.3. 
Оптикалық біріншілік түрлендіргіштер 
Геометриялық оптика заңдарын пайдалануға негізделген 
оптикалық 
түрлендіргіштер. 
Оптикалық 
біріншілік 
түрлендіргіштердің 
принципиалдық 
негіздері 
геометриялық 
оптиканың 
суреттерін 
құру 
заңдарына 
негізделеді. 
Осы 
прнициптерді іске асыратын сəйкес жүйелер дəл шынылы сызықты 
шкаламен 
(салыстыру 
үлгісімен) 
салыстыру 
жолымен 
компарирлеуді пайдалану арқылы оптикалық əдіспен ұзындықты 
тікелей өлшеу мүмкіндігін қарастырады. Салыстыру үшін өлшеуіш 
микроскопты қолданады. 
Өлшенетін шамаларды өлшеуіш дабылды жарықтық белгіні 
ығыстыру нəтижесінде оптикалық дабыл түрінде шағылдыратын 
беттің белгілі бұрыштық күйлерін пайдалану арқылы,
86 


тікелей немесе жанама жолымен ұсынуға болады. Айнадан 
бейнелеген жарықтық шоғырдың ауытқуы көлбеу бұрышынан екі 
есе артады. Оптикалық дабыл біршама үлкен қашықтықтарда 
есептелетіндіктен, жоғары сезімталдыққа қол жеткізуге болады. 
Толқындық оптика заңдарын пайдалануға негізделген 
оптикалық түрлендіргіштер. Әртүрлі өлшенетін шамаларды 
толқындық 
оптика 
заңдарын 
пайдаланатын 
өлшеуіштік 
түрлендіргіш көмегімен де түрлендіруге болады. Жарық 
поляризациясы жарықтық сəуле үшін тұнық ерітінділерді 
концентрациясын өлшеу үшін жарықтық сəулені өткізетін 
материалдардың ішкі механикалық кернеулерін талдау үшін 
қолданылады. 
Сызықтық өлшеулерді , əсіресе ұзындықтың аздаған өзгерістерін 
түрлендіру үшін жарық интерференциясын пайдалануға негізделген 
əдістер 
қолданыс 
тапты. 
Ұзындықтың 
геометриялық 
айырмашылығына 
негізделген 
ұзындықтың 
оптикалық 
айырмашылығы толқындық фронт фазасының ығысуын тудырады. 
Бұл ығысы интерференциондық сурет көмегімен бағаланады. 
Фазалардың айырмашылығы 




/
2
e
s
n




мұнда n — сыну көрсеткіші; ∆s
e
ұзындықтың өзгеруі; λ — 
жарық толқынының ұзындығы. 
Тұрақты геометриялық ұзындықтарды сақтау кезінде бағыттың 
оптикалық айырмашылығы ортаның сыну көрсеткішінің əртүрлі 
мəндерінің нəтижесінде де туындауы мүмкін. Тіпті сыну 
көрсеткіштерінің аздаған айырмашылығын осы оптикалық əдіспен 
бағалауға 
болады. 
Осындай 
айырмашылық 
əртүрлі 
концентрациядағы 
ерітінділерде 
туындайтындықтан, 
сыну 
көрсеткішінің өзгеруі бойынша рефрактометрдің көмегімен ерітінді 
концентрациясын анықтау мүмкіндігі қамтамасыз етіледі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   169




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет