Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»

Кӛп ӛлшемді ДҚБЖ-да деректер реттелген кӛп ӛлшемді массивтер 
тҥрінде ҧйымдастырылады - гиперкуба. Олар деректердегі сҧрауларға 
жылдам жауап береді, себебі қоңыраулар белгілі бір пайдаланушылар 
тобы ҥшін қажетті шағын блоктарға қабылданады. 
Кӛп ӛлшемді дерекқорлардың технологиясы жаңа технология 
болып табылады. Деректер базасында деректерді ҧсыну ҥшін кӛп 
ӛлшемді кӛзқарас реляциялық, сонымен бірге шын мәнінде жҧмыс 
істейтін кӛп ӛлшемді ДҚБЖ-мен бір мезгілде пайда болғанына 
қарамастан, бастапқыда ӛте аз болды. 90-жылдардың ортасынан бастап 
ғана. оларға қызығушылық массивтік сипатқа ие болды. 
Деректер ҥлгісінің кӛп ӛлшемділігі визуальды ҧсынуды 
білдірмейді, бірақ деректерді сипаттау және ӛңдеу кезінде ақпарат 
қҧрылымының қисынды ҧйымы болып табылады. Жоғарыда 
айтылғандарды суреттеу ҥшін, 8.3 сурет осы деректердің реляциялық 
(а) және кӛп ӛлшемді (b) ҧсыныстарды ҧсынады (кестелерде жиһазды 
сату кӛлемі туралы ақпарат бар). 
Кӛп ӛлшемді деректер ҥлгілерінің негізгі ҧғымдарын – ӛлшеу және 
қысқарту туралы қарастырайық.
Ӛлшеу — бҧл гиперкубаның бетінің бірін қҧрайтын ҧқсас деректер 
жиынтығы. Басқаша айтқанда, ӛлшемдер кӛп ӛлшемді координат 
жҥйесінің осьтері болып табылады. Ең жиі қолданылатын уақыт 
ӛлшемдеріне мысалдар «Кҥндер», «Айлар», «Кварталдар» және 
«Жылдар». Географиялық ӛлшеулер ретінде «Қалалар», «Аймақтар», 
«Аймақтар» және «Елдер» кеңінен қолданылады. Ӛлшем деректерінің 
кӛп ӛлшемді ҥлгісінде индекстің рӛлі гиперкубадағы жасушалардың 
нақты мәндерін анықтауға қызмет етеді.
Ӛлшеуіш (ячейка, кӛрсеткіш) — бҧл ӛріс мәні белгіленген 
ӛлшемдер жиынтығымен анықталған. 
Ҥлгі 
Ай 
кӛлемі
Шкаф
маусым
12
Шкаф
шілде
24
Шкаф
тамыз
5
Диван
маусым
2
Диван
шілде
18
Ҥстел 
шілде
19
а
 
Ҥлгі 
Маусы
м 
Шілде 
Тамыз 
Шкаф
12
24
5
Диван
2
18
ҥстел
19

жүктеу/скачать 4.61 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: