10.1 сурет. Деректер қорларын
жобалау кезеңдері
Пәндік аумақтың жҥйелі талдауы, Концептуалды (ақпараттық) жобалауы,
логикалық (даталогиялық) жобалау, физиологиялық жобалау
«дерекқор ҥлгісі» және «домен ҥлгісі» (мысалы, «тҧжырымдамалық
дерекқор ҥлгісі» және «доменнің концептуалды ҥлгісі»), себебі мҧндай
ҥлгі бҧл шындықтың әдісі және деректер базасы осы шындыққа
арналған.
Дерекқордың тҧжырымдамалық ҥлгісінің нақты тҥрі мен мазмҧны
осы мақсат ҥшін таңдалған ресми аппаратпен анықталады. Әдетте ER
диаграммалары сияқты графикалық белгілер қолданылады.
Дерекқордың тҧжырымдамалық ҥлгісі жиі қамтиды:
■
ақпараттық объектілердің сипаттамасы немесе тақырыптық
аймақтың тҥсінігі және олардың арасындағы қарым-қатынас;
■
тҧтастығы шектеулерінің
сипаттамасы, яғни деректердің жарамды
деректеріне қойылатын талаптар және олардың арасындағы қарым-
қатынас.
Логикалық(даталогиялық) жобалау — дерекқор схемасын белгілі
бір деректер ҥлгісіне негізделе жасалады, мысалы, қатынас ҥлгісі.
Реляциялық деректер ҥлгісі ҥшін логикалық ҥлгі - бҧл
бастапқы
кілттерді кӛрсететін қарым-қатынас сызбаларының жиынтығы, сондай-
ақ сыртқы кілттер болып табылатын қатынастар арасындағы
«қатынастар» болып табылады. Тҧжырымдамалық ҥлгіні логикалық
ҥлгіге айналдыру әдетте ресми ережелерге сәйкес жҥзеге асырылады.
Бҧл кезең автоматтандырылған болуы мҥмкін.
Логикалық конструкция кезеңінде белгілі бір деректер ҥлгісінің
ерекшелігі ескеріледі, бірақ нақты СУБД ерекшелігі айтылмайды.
Физикалық жобалау — дерекқорды басқару жҥйесі ҥшін дерекқор
схемасын жасалады. Белгілі бір ДҚБЖ-ның
ерекшелігі атауға шектеу
қоюы мҥмкін
1 8 0
дерекқор нысандары, қолдау деректер тҥрлері бойынша шектеулер
және т.б.
Әрі қарай, физикалық жобалау кезінде нақты СУБД
ерекшелігі физикалық жинақтаушыға байланысты шешімдерді таңдау
(таңдау
диск жады басқару әдістері, дерекқор файлының бӛлімшесі,
және қҧрылғы қол әдістері қамтиды деректерге), индекстерді қҧру
және т.б. тҥрлі қҧралдар домен мен дерекқор модельдеу пайдалана
отырып деректер базасын жобалау және дамыту, сондай-ақ тіпті нақты
жҥйесі шеңберінде әр тҥрлі мақсаттар ҥшін ҥлгілер бірқатар талап
етеді. Әрі қарай, осы кезеңдердің
әрқайсысын егжей-тегжейлі
қарастырамыз.
Достарыңызбен бөлісу: