Оқулық «Білім беруді дамытудың федералдық институты»
АЙНЫМАЛЫ ТОҚТЫҢ ПАРАМЕТРЛЕРІ
жүктеу/скачать 5.26 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2.3.
АЙНЫМАЛЫ ТОҚТЫҢ ПАРАМЕТРЛЕРІ Айнымалы тоқтың сандық сипаттамалары үшін келесі параметрлер қолданылады. 1. Тоқтың I, кернеудің U жəне ЭҚК Е лезде мəндері — кез келген уақыт мезетіндегі олардың мəндері: i = I m sinωt; U = U m sin ωt; e = Е т sin ω t. 2. Тоқтың I m , кернеудің U m , ЭҚК-нің амплитудалық мəндері Е т — i, и жəне е лезде шамаларының максималды мəндері. 3. Т периоды — тоқ толық тербеліс жасайтын жəне шамасы мен белгісі бойынша бастапқы лезде мəнін алатын уақыт аралығы. Периодты секундпен (с), миллисекундпен (мс) жəне микросекундпен (мкс) өлшейді. 24 4. Бұрыштық жиілік ω - магнит өрісіндегі генератор катушкасының айналу жылдамдығын сипаттайды: 𝜔 = 2𝜋 . Тəжірибе 𝑇 жүзінде генератордың бұрыштық айналу жылдамдығы салыстырмалы аз болған кезде қажетті жиілікті алу үшін генераторларда р полюстердің бірнеше жұптары болады. 5. Циклдік жиілік — периодқа Т қарама-қарсы шама: f = 1/Т. Ол тоқтың 1 с ішінде толық тербелістер санын сипаттайды. Циклдік жиілік бірлігі Герц (Гц) болып табылады. Сондай-ақ циклдік жиіліктің келесі туынды бірліктері таралған: килогерц (кГц), мегагерц (МГц) жəне гигагерц (ГГц): 1 кГц = 10 -3 Гц; 1МГц = 10 6 Гц; 1 ГГц = 10 9 Гц. ю жəне f үшін формулаларды салыстырып, ю = 2nf аламыз. 6. Айнымалы тоқты, кернеуді жəне ЭҚК өлшеу үшін ағымдағы мəн түсінігін енгізеді. Амплитудалық мəннен √2 есе аз тоқ күшінің (кернеудің, ЭҚК) мəні айнымалы тоқтың ағымдағы мәні деп аталады: I = I m / √2. Айнымалы тоқтың, кернеудің жəне ЭҚК ағымдағы мəндері сəйкесінше I, U, Е деп белгіленеді. Айнымалы тоқтың ағымдағы мəнінің шамасы қарастырылып отырған айнымалы тоқ сияқты бірдей уақыт ішінде бірдей кедергі арқылы өтетін тұрақты тоқтың шамасына тең, жəне оған тең жылу мөлшерін бөліп шығарады. Лезде мəндері белгілі бір уақыт аралығы сайын қайталанатын тоқпериодты деп аталады. жүктеу/скачать 5.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|