Оқулық «Білім беруді дамытудың федералдық институты»



Pdf көрінісі
бет22/169
Дата26.12.2023
өлшемі5.26 Mb.
#488043
түріОқулық
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   169
Каз.Морозова Электротехника и электроника

2.3-мысал Кернеуі 50 В жəне жиілігі 50 Гц желіге индуктивтілігі L = 
0,0127 Гц жəне белсенді кедергісі R = 3 Ом катушка қосылды.
Катушканың тоғын, белсенді, реактивті жəне толық қуаттарын анықтау. 
Ш е ш і м і . Катушканың индуктивті кедергісі X
L
= 2πfL = = 2· 3,14 • 
50 • 0,0127

4 Ом, катушканың толық кедергісі 




5 Ом. Тоқ 




50 

10 А. 
Кернеудің 


белсенді жəне индуктивті құлауы: U
а
= IR = 10 • 3 = 30 В; U
L
= IX
l
= 10 • 4 
= 40 В. Катушканың белсенді, реактивті жəне толық қуаттары: Р
а 
= U
a
I =
30 • 10 = 300 Вт; Q

= U
l
I = 40 • 10 = 400 вар; S = UI = 50 • 10 = = 500 В •
А. 
Белсенді 
КЕДЕРГІСІ 
және 
СЫЙЫМДЫЛЫҒЫ БАР ТІЗБЕК

2.6-тарауда 
сыйымдылығы бар тізбек қарастырылды (идеалды конденсатор). Шын 
мəнінде, кез келген конденсатордың шығындары, яғни, белсенді қуаты Р
а 
бар, сондықтан нақты конденсаторды тізбектей жалғанған белсенді кедергі 
R жəне сыйымдылықты кедергі Х
с 
тізбектей жалғану схемасы арқылы 
көрсетуге болады (2.10-сурет). R кедергі шығындар қуатын анықтайды: 


P
а 



Белсенді кернеу U
а 
2.10 -сурет. Белсенді кедергісі мен сыйымдылығы бар 
электр тізбегі 
3
2

4



34 
R





фаза бойынша тізбектегі тоқпен I сəйкес келеді, ал сыйымдылықты кернеу 
U

фаза бойынша тоқтан 90° қалады. Кернеу қосылғыштарының ағымдағы 
мəндерін келесі формула бойынша анықтайды: 
U
a
IR; Uc = IXc. 
Кернеудің U ағымдағы мəнін анықтау үшін векторлық диаграмма 
саламыз. Диаграмма салуды (2.11, а-сурет) тоқ I векторынан бастаймыз, 
оны горизонталь саламыз. Кернеудің и
а 
белсенді түсу векторын тоқ
векторының бағытымен саламыз, ал кернеудің сыйымдылықты түсу 
векторын U
c
тоқ векторына қатысты сағат тілінің бағытымен 90° бұрамыз. 
Кернеулер U
а 
жəне U

векторларын қосып, кернеу U векторын аламыз. 
Кернеулер U

,U

жəне U векторлары тікбұрышты үшбұрыш түзеді. 
Векторлық диаграммадан көрінетіндей, тізбек қысқыштарындағы кернеу 
фаза бойынша тоқтан φ бұрышқа кешігеді. Кернеулер үшбұрышының 
барлық жақтарын I есе азайтамыз. Нəтижесінде кернеулер үшбұрышын 
аламыз (2.11, б-сурет). Осы үшбұрыштан қарастырылып отырған тізбектің 
толық кедергісі 
Яғни, тоқ 







 
Алынған өрнек Ом заңы болып табылады. Кернеулер үшбұрышының 
жақтарын есе арттырған кезде, ұқсас қуаттар үшбұрышын аламыз (2.11, 
В
-сурет). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   169




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет