Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған
жүктеу/скачать 4.48 Mb. Pdf көрінісі
|
| ‘
1 = j ‘ 2 . Ендеше, өткізгіштің электроскоптарды қосатын ұштарындағы потенциалдар айырымы нөлге теңеледі де ( U = j ‘ 1 – j ‘ 2 = ∆j = 0) , заряд- тардың өткізгіш бойымен өтуі тоқталады. 2. Енді металл (өткізгіш) шыбықтың орнына шыны (диэлектрик) шы- бықты пайдаланып, жоғарыдағы тәжірибелерді тағы да қайталап жасап шығайық. Алайда бұл жолы жоғарыда байқалған құбылыстар орын ал- майды. Өткен тараудағы электр өрісі туралы білімдерімізге және жоғары- дағы тәжірибе нәтижелеріне сүйене отырып, төмендегі қорытындыға келеміз: – потенциалы үлкен (j 1 > 0) зарядталған денеден потенциалы кіші (j 2 < j 1 ) денеге қарай зарядтар өткізгіш бойымен қозғалыс жасай алады; яғни зарядтар тек электр өрісінде ( Е = U/d ≠ 0) ғана қозғалысқа келеді; – денелердің потенциалдар айырымы нөлге теңелгенде (j ‘ 1 – j ‘ 2 = 0) олардың арасындағы зарядтардың қозғалысы тоқтайды; – зарядтар тек өткізгіштер арқылы ғана бір денеден екінші денеге өте алады, ал диэлектриктер арқылы өте алмайды. 3. Тәжірибелердің қорытындыларынан электр тогының анықтамасын тұжырымдап, пайда болу шарттарын көрсете аламыз. Электр тогы деп зарядтардың электр өрісі әрекетінен бағытталып реттелген қозғалысын (ағынын) айтады. Тәжірибелер электр тогын туғызудың негізгі екі шартын анықтайды: біріншіден, электр тогын туғызу үшін зарядталған еркін бөлшек- тердің болуы шарт; Сурет 5.1: а) зарядталған және зарядсыз электроскоптар; ә) металл шыбық зарядтарды 2-электроскопқа өткізеді а) ә) Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 |