Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы

70
Біл­ген­ге­мар­жан
Ал­тын­–­хи мия лық эле мент бо лып ке ле тін, асыл ме тал дар дың бі рі. Та би ғат та саф 
ал тын тү рін де, тау жы ныс та рын да, те ңіз жә не мұ хит суын да кез де се ді. Кен тас тар дан 
ал тын ды ұсақ тау, бай ыту жә не циян ды нат рий ері тін ді сі мен өң деу ар қы лы ала ды.
Алтын ағ за да ғы им мун дық про цес ті қа лып ты ете ді. Кө не Гре кия мен Рим де 
ал тын ды (плас тин ка ла рын) ау ыз ға са лып, та мақ ау ру ла рын ем де ген екен. Сон дай­ақ 
қа зір гі ме ди ци на да да ал тын қос па ла ры ке ңі нен қол да ны ла ды. Де ген мен ка на да лық 
ға лым дар ал тын бұй ым дар дың қы зуқан ды адам дар дың кө ңіл күйі не ке рі әсе рін 
ти гі зе ті нін, тіп ті деп рес сия ға тү су ле рі не се беп бола ты нын ай та ды. Ға лым дар ал тын 
бұ йым ның адам те рі сі не ти ген де оның ағ за сын да ғы зат ал ма су ды баяу ла тып, жүй ке 
жүйесі нің қо зуы на әсер ете ті нін дә лел деп шық ты. Мамандар бұл шешімге келе отырып, 
алтын бұйымдардан мүлдем бас тарту керектігін алға тартпайды. Тек қы зуқан ды адам­
дар ға ұй ық тар ал дын да ал тын бұй ым да рын ше шіп жа ту ға ке ңес бе ре ді. 
«Қазақ­энциклопедиясы»
Білген­үстіне­біле­түс
Ақыл ары мас,
Ал тын ші рі мес.
Жал ты ра ған ның бә рі ал тын емес.
Аз сөз – ал тын, көп сөз – кө мір.
Ел іші – ал тын бе сік.
Те мір ді қыз ған да соқ.
Ал тын – тоз бай тын тон, 
Бі лім – тау сыл май тын кен.
Ма­қал
Әдебиет­теориясы
Фан­тас­ти­ка (кө не гр. phantastike – көз ге елес те ту өне рі) – әде би ет тің 
өмір шын ды ғын қи ял тұр ғы сын да әсі ре леп бей не лей тін жан ры. Ғы лы ми 
тү сі нік жоқ кез де фан тас ти ка ми фо ло гия лық жә не ді ни шы ғар ма лар да орын 
ал ған (Го мер дің «Одис сея сы», Ови дий дің «Ме та мор фо за ла ры», шы ғыс 
ха лық та ры ның «Мың бір тү ні» т.б.) ғы лым ның да муы на бай ла ныс ты ха лық 
қия лы нан шық қан ту ын ды лар жа рық кө ре бас та ды. Мы са лы, ғы лы ми­фан­
тас ти ка лық әде би ет те ғы лым мен тех ни ка ның перс пек ти ва ла ры, адам зат тың 
та би ғат сыр ла ры на те ре ңі рек үңі луі өмір де гі дей тар тым ды су рет те ліп, бас ты 
идея сы ғы лым и не гіз болғанымен, бі рақ әлі іс ке ас па ған жа ңа лық тар мен 
ұш та сып жа та ды.

жүктеу/скачать 5.54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: