6.4.4 Церкоспороз Кесел республиканың оңтүстік, оңтүстік-шығыс аймағында таралған.
Церкоспороз ауруына ӛсімдіктің негізінен жапырақтары шалдығады. Басқа
мүшелері
церкоспорозбен
сирек
залалданады.
Жапырақтың
астыңғы
жағында майда жүйкелермен
жиектелген дақтар пайда
болады да, бетін зәйтүн түсті
ӛңез басады. Залалданған
ұлпалар кейін сарғайып,
қоңырайады да жапырақтың
үстіңгі жағында да білініп,
қурайды. Жидектер қатайып,
кӛк түске енеді.
191-сурет. Церкоспороз ауруына шалдыққан жҥзім жапырағы Ауру қоздырғышы – Cercospora vitis Sacc, және С. roesleri Sacc.
саңырауқұлақтары. Жіпшумақ жапырақ пен ӛркен паренхимасының клетка
аралығында орналасады.
C.vitis саңырауқұлағының конидиятасушылары қысқа, жуан, бip
немесе кӛп клеткалы, зәйтүн түсті, пішіні сопақша, цилиндр немесе
шоқпар тәрізді, негізінен кӛп, кейде бip клеткалы болады.
С.roesleri саңырауқұлағының конидиялы спора тасушылары
алғашқыда киізді, кейін мақпал тәрізді ӛңез түзеді. Зәйтүн қоңыр түсті,
перделі, кӛлемі мен пішіні әртүрлі конидиятасушылар топталып, ал
конидиялары тізбектеліп, кейде тармақталып түзіледі. Олар бip немесе кӛп
клеткалы, пiшiнi цилиндр тәрізді, зәйтүн түсті, тік немесе сәл иілген.
Саңырауқұлақ залалданған мүшелерде жіпшумақ түрінде қыстайды.
Кесел ойпат, ылғалы мол жерлерде, 30-32°С температурада қатты
дамиды. Ауру қарқынды дамығанда ӛсімдіктің жапырағы мен жидегі
мезгілінен бұрын түсіп, жүзім түптepi әлсірейді. Бұл кесел жиі
отырғызылған жүзімдіктерде дамып, әcipece ойпат, ылғалы мол топыраққа
302
отырғызылған жерлерде жүзімнің жапырағы түciп, жидектері жарылып,
ӛнім мӛлшері мен сапасы тӛмендейді.