Әлеуметтік педагог ретінде қазіргі қоғамдағы қиын баланы



Pdf көрінісі
бет7/7
Дата19.01.2022
өлшемі1.89 Mb.
#454684
1   2   3   4   5   6   7
pdf-1

Коучингтің жоспары 

Ӛткізу кезеңдері 

 

Уақыты 


Коучтің іс-әрекеті 

Қатысушылардың 

іс-әрекеті 

  

Тақырыбы: 



«Әлеуметтік педагогтың  ҥздіксіз дамуындағы 

кәсіби қҧзыреттілік деңгейі»  

Мақсаты 

Коучингке қатысушыларға ХХІ ғасыр 

дағдыларын қалыптастыру мақсатында 

мҧғалімдердің ӛз оқыту және оқу тәжірибелері 

туралы ойланып, оны ӛзгерту себептерін 

талқылауы 

Кҥтілетін 

нәтиже 


Мҧғалімдер оқыту мен оқудағы тәсілдерді 

ӛзгерту ҥрдісінің пайда болу себебін тҥсініп, жас 

мамандар жаңа әдіс тәсілдермен танысады, 

әдістемелік кӛмек алады 

Негізгі идея 

Жастар қарқынды ӛзгеріп жатқан әлемде ӛмір 




16 

 

сҥріп қана қоймай, бәсекеге қабілетті бола алуы 



ҥшін мектептер ӛз оқушыларына ӛзге кәсіби 

дағдылар мен білімдерді де беруі қажет, сабақта 7 

модульдің аясында жҧмыс жасауға баулу 

Ресурстар 

Слайд-презентация, видеожазба, тренингтер, 

маркерлер, стикерлер, тҥрлі-тҥсті қаламдар. 

Сілтеме 

Мұғалімге арналған нұсқаулық (4-5-беттер). 

 

Сәлемдесу 



  

  

  



  

  

  



  

  

  



  

  

  



Топқа бӛлу 

  

5минут 



Коуч 

қатысушылармен 

сәлемдеседі: 

Армысыздар қҧрметті 

әріптестер. Бҥгінгі 

сабақтың қызықты 

ӛтуіне барлығымыз ат 

салысып  отырайық. 

Аудиторияда 

психологиялық ахуал 

орнату «Арманыңыз 

орындалсын» 

Шоколад таратылады: 

ішіне қағазға торт 

телеканалдың аттары 

жазылған: 

Мысалы: хабар 

агенттігі,31-

канал,тҥран туркестан 

,казақстан арнасы. 

Әр қатысушы 

арманын айтады, 

барлығы 

«арманыңыз 

орындалсын» деп 

дауыстайды. 

  

  

  



  

  

  



  

Шоколад ашылып 

ішіндегі қағаз 

бойынша 


орналасады. 


17 

 

  



  

Коучингтің 

тақырыбымен 

таныстырып 

мақсатын ашу 

  

  



  

  

  



« Сен ӛзгерсең сенің 

әлеміңде ӛзгереді» 

бейнежазбасы арқылы 

коучингтің 

тақырыбымен 

мақсатын,анықтайды 

Қатысушылар 

4топқа бӛлінеді 

Қатысушылар 

Бейне жазбаны 

тамашалайды 

Ой шақыру 

5минут 

І топ: Әлеуметтік 

педагог ретінде оқу 

мен оқыту әдісі 

тҧралы не ойлайсыз? 

ІІ топ: Оқу мен 

оқытудағы  әдістерді 

не ҥшін ӛзгерту 

қажетдеп ойлайсыз 

әлеуметтік педагог 

ретінде? 

ІІІ топ:   әлеуметтік 

педагог сабаққа қалай 

енеді,оның сапасы 

каншалықты оң 

нәтиже береді? 

Осы сҧрақтар 

бойынша топтар 

постер қорғайды. 



18 

 

ІҤ топ: 



Әлеуметтік педагог 

ретінде отбасындағы 

зорлық зомбылыққа 

Қалай әсер ете 

аласыз? 

Теориялық 

тҥсінік 

7минут 


Ата анасынан 

айрылған кішкәнтай  

бҥлдіршінге 

қолданған 

тәжірибесімен 

бӛліседі 

Қатысушылар әр 

модуль бойынша 

сҧрақтар қойып ӛз 

тәжірибесімен 

бӛліседі 

Топтық жҧмыс  5минут 

Мҧғалім әр топқа 

«дәстҥрлі сабақ» 

«жаңашыл сабақ» 

«кері байланыстың» 

 тиімді,  тиімсіз 

жақтарын анықтауды 

ҧсынады 

Қатысушылар 

«дәстҥрлі сабақ» 

 «жаңашыл сабақ» 

«кері 

байланыстың» 



тиімді,  тиімсіз 

жақтарын 

анықтайды, ӛздері 

топ мҥшелерімен 

ақылдаса отырып 

дҧрыс деген 

жауапты басқа 

топтардың 

алдында оқиды 

Сергіту сәті 

  

3минут 


Бейне роликтегі 

Ш.Калдаевтың 

Бейне роликтегі іс 

қимылдарды 




19 

 

«АНАШЫМ» әнін 



бірге орындау 

қайталайды 

Сәтті сабақ 

5минут 


Мҧғалім 

қатысушыларға сҧрақ 

қояды «Сіз сабақ ӛте 

қызықты ӛту ҥшін 

ӛзіңізге қандай 

талаптар қоясыз?» 

Қатысушылар ӛз 

сабақтарында 

қоятын 

талаптарымен 

ӛзара бӛліседі. 

Кәсіби кӛмек 

5минут 

Коуч мҧғалімнің ӛз 

сабағын талдауға 

қойылатын 

талаптармен 

таныстырады 

Қатысушылар 

парақтарына 

тҥртіп жазып 

алады. 


Шығармашылық 

жҧмыс 


3минут 

Мҧғалім  «Заманауи  

әлеуметтік педагог» 

ағашының суретін 

ҧсынып , сол деңгейге 

жету ҥшін әлеуметтік 

педагог қандай қадам 

жасау керек деген 

тапсырма береді. 

  

І топ мҥшелері сол 



деңгейге жету 

ҥшін тамырында 

не болу керек соны 

стикерге жазып 

жапсырса, 

ІІ топ ағаш 

діңгегіне қалай 

даму керектігін 

жазса, 

ІІІ топ қандай 

нәтиже, яғни жеміс 

беретінін жазады. 

Рефлекция 

3минут 


  

«Қол» әдісі арқылы 

Әрбір қатысушы 

қағазға қолының 




20 

 

сабақтан алған  әсерін 



білу. 

  

 



суретін  салуы 

керек және әр  

саусақтар 

бойынша  бҥгінгі 

кҥнге рефлексия 

жасауы қажет. 

 

 

 



 

 

 




21 

 

 



 

 

 



 

 



22 

 

 



 

 

 

 

 

 

 




23 

 

 



Тәжірибемен бөлісу 

2016 жылы  сәуір айында «Казіргі білім беру 

жҥйесіндегі жаңа инновациялық бағыттар » атты 

республикалық ғылыми –практикалық конференцияға 

қатысып сол қыин оқушының жай куйін сол жердеде қорғап  

баяндама жасадым және сертификатпен оралдым. Соның 

нәтижесінде мен қыин баламен жҧмыс жасау ҥшін ен 

алдымен ата-анасымен жҧмыс жасау керектігін ӛзіме  максат 

етіп алдым. 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



24 

 

 



Қыин оқушылардың ата-аналарына арналған жылдық жоспар. 

 

№  Атқарылатын жҧмыстар 



Уақыты  

орындаушы 

Сынып жетекшілердің 



ӛтініштерін қабылдау. 

Қыркҥйек  Педагог 

психолог 

«Тәрбие басы тал бесік» 



байланыс 

Қазан 


Педагог  

Психолог 

Сынып жетекшілермен бала 



және ата ана  қатынасы 

тҧралы әңгімелер 

сауалнамалар 

Қараша 


Педагог 

Психолог 

Әр ата ананың баласымен 



қатынасы және «Менің 

отбасындағы орным » 

Желтоқсан  Әлеуметтік 

педагог 


«Қыин баланы тәрбиелеу 

қыинба? » 

Қаңтар. 


 

«Кімде қандай қасиет бар » 



ойын сабақ. 

Мақсаты : Адамдың мінез 

қҧқын бояумен 

кӛрсетіп,жағымды жақтарын 

тҥспен ажырату 

 

 



 

Акпан  


Педагог 

психолог 

«Ата –анамен бала 



арасындағы қарым 

қатынасты нығайту» 

Наурыз  

Әлеуметтік 

педагог 

 



 

 

 



 


25 

 

 



 

Ата анаға  арналған жадынама 

 

 

 

 

Қыин баланы болдырмау үшін қандай 

іс әрекет жасау керек: 

 

• 

Бар  мейірімдеріңізді    жасырмай  баланың  бойына 



сіңіре алыңыз.;

 

• 



 Тәрбиелеу  барысында  балаңызды  ең  жақсы 

қасиеттерін  айтыңыз  (аттарын,  тәртібін,  басқа  да 

қылықтарын);

 

• 



Жаман  әдеттерінен  қорықпаныз,  олар      тәрбиелеу 

барысында жойылады бастысы өзінізге сеніңіз ;

 

• 



 Тәрбиелеу  барасында  ,  жанындағы  баланың 

назарын аударуға тырыс (озің ең бірінші кезде үлгі 

бола біл т.б.);

 

• 



Талаптарын  орындай алатын жағдайда  уәде бер;

 

 



 

 

 



 

 

 






26 

 

Отбасы  типтері 

Жас отбасы – жҧбайлық ӛмір дамуының алғашқы сатысын  

бейімделу  кезеңін бастан кешіреді. 

Аз балалы отбасы – екі немесе бір баласы бар отбасылар. 

Кӛпбалалы отбасы – тӛрт немесе оданда кӛпбалалары бар 

отбасылар.  Қазіргі  статистикаға  назар  аударатыны,  мҧндай 

отбасылар  аз  қамтылған,  әлеуметтік  тҧрғыдан  мҧқтаждық 

кӛріп отырғандығын кӛрсетеді. 

Қолайсыз отбасы – нақтылы біруақыт  барысында  отбасы 

аралық    тҧрақсыздық  қалыптастырып  келген  ықпалдарға  

қарсы тҧруға  қабілетсіз отбасы. 

Аралас  немесе  некесіз  отбасы,  толық  емес,  проблемалы, 

кикілжіңді,  дағдарысты,  невротикалы,  педагогикалық  әлсіз, 

отбасы ӛмірі теріс ҧйымдастырылған отбасы жатады. 

Қиын  балалардың  90  пайызы  осындай    отбасылардан 

шығады. 

Аралас  с  ҧлтты  отбасы  –  ата-анасының  әртҥрлі  ҧлт 

ӛкілдерінен тҧратын адамдар некесі. 

Әлеуметтік педагог отбасымен жҧмыс барысында: 

- Ауру және мҥгедек балалар,; 

- Кексе ата-ана, мҥгедек ата-ана, зейнеткерлер,  

- Қаңғыбас және педагогикалық қараусыз қалған балалар;  

- Толық емес отбасылар т.б. сияқты факторларды ескереді. 

Әлеуметтік   педагогтың  отбасымен   жҧмыс жасау  кезінде 

ең  басты  міндеті  -  әлеуметтік  педагог  отбасын  танып 

болғаннан  соң,  отбасы  мҥшелерінің  арасындағы  қарым-

қатынасты  анықтап  алу  педагогқа  баланың  отбасындағы 




27 

 

орнын  анықтауға  мҥмкіндік  береді.  Отбасын  танып,  зерттеп 



білгеннен  кейін  педагогтың  алдын  отбасы  мҥшелерінің 

арасында жаңа қарым-қатынастар орнату мәселесі тҧрады. 

         Кейде  ата  –  аналар  мен  жақындар  баланың  мәселелерін 

ӛткізіп  алғанға  дейін,  байқамай  жҥре  береді.  Ал  білім  беру 

мекемелерінің  балаға  қоятын  талаптары,  кӛбіне  оның  нақты 

мҥмкіндіктеріне  сай  келмейді  Қазір  оқу  бағдарламаларының 

кҥрделілігі,  олардың  денсаулыққа  әсері  кеңінен  талқыланып 

отыр,  бірақ  бҧнымен  білім  беру  мекемесінің  баланың 

мҥмкіндіктеріне  сай,  дҧрыс  талап  қою  мәселесі  шектелмейді. 

Сондықтан,  бейімделу  қиындықтарын,  олардың  пайда 

болуының  ерте  кезеңдернде,  анықтаудың  және  коррекциялық 

кӛмек кӛрсетудің тәуелсіз жҥйесін қҧру қажет. 

         Мемлекетте  психологиялық  –  педагогикалық  және 

медициналық  -  әлеуметтік  кӛмек  қажет  ететін  балаларға 

арналған  білім  беру  мекемелерінің  кең  желісі  жҧмыс  істейді. 

Тҥрлі  мамандар  бірлесіп  жҧмыс  істейді  (дефектологтар, 

логопедтер,  психологтар,  дәрігерлер,  әлеуметтік  педагогтар). 

Тҥрлі  сала    мамандарының  ғана  емес,  тҥрлі  ведомствалық 

мекемелердің  де  жҧмысын  ҥйлестіру  жҥзеге  асырылуда. 

Олардың екі негізгі міндетті орындай алады: 

         Біріншіден, 

баланың 


әлеуметтік 

бейімделуінде 

туындайтын  мәселелерді  анықтау  және  баланы  ӛзінің  оқитын 

білім беру мекемесінде бақылап жҥру. 

         Екіншіден, 

дамуындағы  ауытқушылықтарды  тҥрлі 

саланың  жоғары  квалификациялы  мамандарының  кҥшімен 

тҥзету. 


 


28 

 

ҚАЗАҚСТАН  РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ 



БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ 

 

 



 

 

 

 

«Саған аманшылық тілеймін» 

 

 

 

 

Дайындаған 

Әлеуметтік педагог: Н.Абдугаппарова 



 


29 

 

Тренинг-сабақ: «Саған аманшылық тілеймін» 



Мақсаты: Ата –аналардың  баласына деген ӛзара әрекеттесуге 

дағдыландыру, әлеуметтік бақылағыштықты дамыту. 



Тренинг барысы:  

1. «Қимылдарды кӛшіру» сергіту жаттығуы. 

2. Ақпараттық блок: «Ҥш мҥсін». 

3. «Бип» жатттығу. 

4. «Бес тамақ» жаттығу. 

5. «Жҥректен жҥрекке» ойын—жҧмбақ. 

 

1. «Қимылдарды 

көшіру» 

сергіту 

жаттығуы.  

Қатысушылар шеңбер жасап тҧрады.  

Жҥргізуші белгі берген кезде әр қатысушы қиынға соқпайтын 

қимыл-қозғалыстар жасауы тиіс. 5-10 секундтан соң жҥргізуші 

келесі белгі бергенде, әр қатысушы ӛзінің сол жағында тҧрған 

қатысушының  қимылын  жасауы  тиіс.    Ойын  әр  қимыл  ӛз 

авторларына қайтқанша жалғасады.    

 

Ойынның 



психологиялық 

мәні: 

қатысушылардың 

белсенділігін арттыру, байқағыштық қабілеттерін дамыту, топ 

жҧмысына қызығушылықтарын арттыру. 

 

Талқылау:  

-  Жаттығуды орындағанда қандай әсерде болдыңыздар? 

-  Жаттығу қиынға соқпады ма? 

 

2. Ақпараттық блок: «Үш мүсін».  Тыңдаушыларға  ежелгі 

аңыз-әңгіме ҧсынылады: 

-  Бұрынғы өткен заманда қытай императоры мен хан дос 



болыпты. Екеуінің 

достығына  дүйім  жұрт  қызығушылықпен,  қызғанышпен 

қарайды  екен.  Ұзақ  уақыт  мемлекет  басқару  ісіне 


30 

 

байланысты  бір-бірін  көрмей  қалса,  біріне-бірі  сыйлық, 



сәлемдеме жіберіп, сағыныштарын басып отырады екен.  

  Күндердің 

күнінде 

қытай 

императоры 

өз 

империясындағы уәзірлерінің іс -  

әрекеттеріне  ренжіп,  соның  шешімін  табу  үшін  ханға  

жұмбақ-сыйлық  жібереді.  Оның  ішінде    адамның  алтыннан 

жасалған үш мүсіні  болады. Бұл үш мүсіннің бір-бірінен көзге 

бірден көрінетін айырмашылығы болмайды.  Бірақ император 

өз хатында   «... Қымбатты, досым! Мына үш мүсіннің бір-

бірінен  айырмашылығы жоқ сияқты көрінгенімен, жақсылап 

ойланып  қараған  көреген  көзге  бірден  көрінетін  үлкен 

айырмашылықтарын  табуға  болады.  Досым  соның  шешімін 

тауып  көрші....»  деп  хат  жазыпты.  Хан  әбден  ойланып 

шешімін  таба  алмаған  соң  уәзірлеріне  тапсырма  береді. 

Уәзірлері  олай-бұлай  іздеп  шешімін  таба  алмайды.  Үшеуінің 

салмақтары  да,  ұзындықтары  да,  алтын  құрамы  да,  тіпті 

бейнелері  де  бір-бірінен  айнымайды  екен.  Уәзірлері  не 

қыларын білмей әбден сасады.  

Сол кезде ең  жас, ақылды уәзірі тұрып:  «Хан ием, егер 

рұқсат берсеңіз бұл жұмбақтың шешімін мен айтайын» деп 

рұқсат 

сұрапты. 

 

«Бұл 

мүсіндердің 

сырт 

көзге 

айырмашылықтары 

байқалмағанымен, 

жақсылап 

қарасаңыздар  мүсіндердің  үшеуінің  де  құлақтарында  көзге 

ілінер-ілінбес тесіктер бар екен. Бұл не қылған тесік деп, сым 

темір өткізіп едім, сым темірдің екінші ұшы біреуінің екінші 

құлағынан,  екіншісінің  аузынан,  үшіншісінің  кіндігінен 

шықты.  Содан  бұл  адамның  мінез-құлқына  байланысты-ау 

деген шешімге келдім. Себебі, бір адам естігенін бірден екінші 

құлағынан шығарып жібереді, екінші біреулер бірден түсінбей 

жатып,  басқаларға  айтады,  ал  үшінші  біреулер  естігенін 


31 

 

жүректен  өткізіп,  талдау  жасайды  емес  пе?!  Яғни,  «ақпа 



құлақ»,  «ашық  ауыз»,    «есті,  жүректі  адам»  дегенге  келеді. 

Сіздің    досыңыз  өз  уәзірлерінің  ішінде  осындай  адамдардың 

бар  екендігін  айтқысы  келген  болуы  керек»  деп  жауап 

беріпті.  

   


3. «Бип» жаттығу. 

Қатысушылар бір-біріне ӛте жақын аралықта шеңбер қҧрып 

отырады.  Бір қатысушының  кӛзін  байлап  ортаға  жібереді. Ол 

2-3 рет айналып, шеңбердегі бір қатысушының аяғына отыруы 

тиіс.  Аяқтың  иесі  «БИП»  деген  дауыс  шығарады.  Ал  кӛзі 

жҧмулы  қатысушы  дауыс  кімдікі  екенін  табуы  тиіс.  Дҧрыс 

тапқан  жағдайда  екеуі  орындарын  ауыстырады,  ал  дҧрыс 

таппаса,  ойын  ары  қарай  жалғасады.  Жаттығуды  ойынға 

қатысушылардың  қызығушылығы  бәсеңдегенше  жҥргізуге 

болады.  

Талқылау: 

-  Дауыс иесін табу оңай  болды ма? Неліктен? 

-  Қатысушылардың  аяқтарынан  кім  екенін  сезінуге  бола 

ма? 


4.«Бес  тамақ» тренинг жаттығу. 

Мақсаты: 

топ 


мҥшелерінің 

бір-біріне 

деген 

байқағыштығын, ынтымақтастығын дамыту.   



Барысы.  Педагог-психолог  5  оқушыны  сыныптан 

шығарып,  сыныптағы  қалған  оқушыларға  қҧпия  тҥрде 

олардың  жақсы  кӛретін  тағамын  қалай  білуге  болатынын 

айтады.  Содан  соң  психолог  анықтап  шығып,  оқушының 

қандай тағам жақсы кӛретінін сҧрап алып сыныпқа жасырады. 

Оқушылар айтылған қҧпия сӛз арқылы сырттағы достарының 

ҧнататын тағамын мҥдірмей табады. 



32 

 

Талқылау сұрақтары:  

1. Қалай  ойлайсыңдар  сыныптастарың  тағамды  қалай 

жаңылыспай тапты? 

2. Тренинг ҧнады ма? 

5.«Жүректен  жүрекке»  ойын—жұмбақ.  Қатысушылар 

шеңбер  жасап  тҧрып,  бір-біріне  ым-ишара  (пантомима) 

арқылы  сыйлықтар  сыйлайды,  ал  сыйлықты  қабылдаушы 

оның не екенін табуы тиіс. 



 

 


33 

 

Тренинг  тақырыбы:  «Ата-аналардың  педагогикалық 

мәдениеті» 

Тренинг 

мақсаты: 

ата-аналардың 

педагогикалық 

мәдениетін  кӛтеру,  ата-ана  мен  бала  арасындағы  қарым-

қатынасқа арналған психологиялық-педагогикалық кеңес беру. 

 

Кӛрнекі-құралдар:  слайд,  тҥрлі-тҥсті  қағаздан  жасалған 

кӛбелектер,  ата-анаға  арналған  жаднамалар,  тҥрлі-тҥсті 

шарлар, тҥрлі тҥсті қағаздар. 

Ұйымдастыру кезеңі: 

Ата-аналармен сәлемдесу 

 

Барысы:  

Ең  алдымен  ата-аналарды  тренингтің  ережесімен 

таныстыру: 

-  Бірін-бірі тыңдау 

-  Белсенділік таныту 

-  Достық қарым-қатынас 

-  Жағымды эмоция тудыру 

 

1.  «Танысу» ойыны 



Мақсаты:  Қатысушыларды бір-бірімен таныстыру. 

Барысы:        Ӛз    есіміңіздің    бастапқы    әріпінен    келетін  

жағымды сӛзбен есімімізді  қосып  айтамыз. Мысалы : нҧрлы 

Нҧргҥл,  әсерлі  Әсем,реңді  Роза,қажырлы  Қанат,  дарынды 

Дидар т.б. 



2. 

Мини 

лекция. 

Тақырыбы: 

«Ата-аналардың 

педагогикалық мәдениеті» 

Әлемде баласына ҧрысқысы келетін ана жоқ. «Мен бҥгін 

балама ҧрысамын» деп ана ойламайды. 

          Керісінше!  Ана  бҥгінгі  кҥнді  жақсы,  шусыз  блуын 




34 

 

тілейді.  Бірақ  та,  осынадй  жақсы  пиғылдарға  қарамастан, 



баласына  айқайлайды.  Ешкімге  керек  емес  ата-анамен  мен 

бала арасындағы соғыс қате басталады. 

         Балаға ол қатты әсер етеді. Ӛз баласының проблемасына 

тҥсінікпен  қарау  керек.  Баланы  жақсы  кӛру  керек,  әке  мен 

шеше оның бақытты болуына жауапты. 

          Қҧрметті  ата-аналар,  балаға  деген  махаббатты  қалай 

тҥсінесіздер? 

          Барлық  балаға  деген  махаббат  4  тҥрге  бӛлінеді:  кӛз 

қатынасы, тҥйісу, кӛңіл аудару, тәртіп. 

          Әрқайсысы  ӛте  маңызды.  Неге?  Оны  біз  кейін 

талқылаймыз. 

  

Көз қатынасы

 

      Кӛптеген  адамдар  баламен  қарым-қатынастың  шешуші 



факторы кӛз қатынасы екендігін сезіне бермейді. 

          Кӛз  қатынасы  бір-біріңе  қараған  кездегі  уақыт.  Сіздің 

кӛзіңізге  тура  қараудан  қорқатын  адаммен  тілдесіп  кӛрдіңіз 

бе?  Бҧл  біздің  оған  деген  қатынасымызды  ӛзгертеді.  Бізге 

тура,  кҥлімсіреп  қарайтын  адам  ҧнайды.  Баланың  кӛзіне  тура 

қарасақ, сонда ғана ол мҧқият тыңдайды. 

      Сіздің  кӛзіңізден  әрқашан  махаббат  ҧшқыны  білінуі 

керектігін ҧмытпағайсыз. 

          Кӛптеген  ата-ана  баласына  қатал  кӛзімен  қарайды,  ол 

дҧрыс емес. 

  

Тҥйісу 


       Әлеуметтік  педагогикада  мынадай  факт  кӛрсетілген: 

зерттеулер 

кӛрсеткендей, 

кӛптеген 

ата-ана 

баласын 


киіндіргенде,  автобусқа  отырғызғанда  т.б.  тҥйіседі.  Баламен 

кез-келген тҥйісу, мысалы. Қолын алу, қҧшақтау, басын сипау, 




35 

 

шашын ҧстау т.б. болуы мҥмкін. 



          Әсіресе,  мҧндай  тҥйісу  ҧл  балаға  керек,  оның  7-8  жасқа 

дейін дамуына қажет. 

Бала  ӛскен  сайын  ата-ананың  еркелеткенін  қажет  етпейді. 

Кейде  бала  осынадай  тҥйісуді  қажет  етеді  (қорқыныш, 

қиындық) туындаған кезде. 

         Қыз балаға тҥйісу ӛте қажет, әсіресе, 11 жаста. 

  

Көңіл аудару

 

Балаға кӛңіл аудару кӛп уақытты талап етеді. 



         Кӛңіл аудару дегеніміз не? 

          Ҧсақ-тҥйекке  алданбай  тҥгел  балаға  кӛңіліміз ауу  керек, 

бала ата-ананың махаббатын сезінуі керек. 

         Балаға кӛңіл аудару неге қиын? 

         Ӛйткені ол кӛп уақытты талап етеді. 

          Қҧрметті  ата-аналар,  уақыт  тауып,  баламен  бірге 

болыңыз.  Бҧл  ӛте  маңызды.  Жақсы  тәрбие  уақытты  талар 

етеді. 


         Егер  де  отбасында  кӛп бала  баолса,  Әрқайсысына уақыт 

бӛлу қиын. Ата-ана баласына бір минутын да қимаса, онда ол 

ата-ана махаббатын сезіне алмайды. 

  

Тәртіп

 

          Ата-ана  махаббатының  4-кезеңі  –  тәртіп.  Кейбір  ата-



аналар тәртіпті жаза деп ҧғады. 

          Қҧрметті  ата-аналар,  бҧл  дҧрыс  емес.  Ең  бірінші  біздің 

тҥсінетініміз  –  ол  баланы  тәртіпке  ҥйрету  ҥшін  ,  оны  жақсы 

кӛретінімізді сезінуіміз керек. Егер де махаббат болмаса, бала 

ата-анаға қарсы шығады, реніш білдіреді. 

         Баланы тыңдап, ӛз эмоцияңызды ҧстауыңыз қажет. 




36 

 

           Егер  де  ата-ана  жиі  шамданып,  балаға  ашуланса, 



алғашында  бала  шоши  бастайды.  Кейін  ата-ана  ӛз  беделін 

жоғалтып,  баланың  теріс  қылықтарының  туындауына  жол 

ашады. 

         Баладан жақсы тәртәпті тала ету ҥшін, баламен мейірімді 

болу керек. 

         Қорыт келгенде, мынаны есте сақтаған маңызды. Егер сіз 

баланы  жақсы  тәрбиелегіңіз  келсе  –  әр  балаға  кӛз  қатынасы, 

тҥйісу,  махаббат,  тәртіп  қажет.  Бала  біздің  махаббатымызды, 

қаталдығымызды сезіну керек. 

          Ата-ана  махаббатында  әртҥрлі  жақтар  бар,  оның  бірі 

баласына  деген  шектен тыс  махаббат.  Ондай  ата-ана баланың 

әр  еркелігін  кӛтереді,  қатты  айтуға  қорқады.  Ата-ананың 

балаға деген шектен тыс махаббаты баланы бҧзады. Бала ата-

анасымен санаспайды, соңында бала эгоист болып ӛседі. 

         Кейбір ата-ана ӛз махаббатын жасырып, баласына жылы, 

мейірімді сӛз айтуға қорқады. Осындай отбасында бала тҧйық 

болып  ӛседі.  Болашақта  ашыла  алмайды.  Баланың  кӛңіл-кҥй 

жағдайы  әлемді  қалай  кӛруіне  байланысты:  ата-анасын,  ҥйін, 

ӛзін-ӛзі.  Осы  кӛңіл-кҥй  жағдайы  болашақ  дамудың 

платформасы болып табылады. Егер, балаға әлем жиіркенішті  

қорқынышты болып кӛрінсе, қорқыныш, уайым пайда болады, 

олар баланың мейірімсіз жаулары. Егер, біз оны жақсы кӛрсек, 

оның жетістігің, тәртібі ҥшін жақсы кӛрсек, ол ӛз-ӛзіне деген 

сенімсіздігін  жоғалтып,  уайымшыл  бола  бастайды.Ӛйткені 

бала ӛте сезімтал. Барлық бала ата-анасынан сҧрайды: «Сіздер 

мені жақсы кӛресіздер ме?» - деп. 

         Баланың ӛмірге деген қатынасы, кӛзқарасы ата-анасының 

осы жауабына байланысты.  



 


37 

 

3.



 7-сынып ата-аналарына арналған сауалнама сұрақтары: 

•  Балаңыздың достарын атаңыз? 

•  Балаңыз бос уақытында немен шҧғылданады? 

•  Партада кіммен отырады? 

•  Қандай тҥсті ҧнатады? 

•  Сабаққа қай мезгілде дайындалады? 

•  Мінезі қандай? 

•  Қандай музыканы ҧнатады? 

•  Болашақта қандай маман иесі болғысы келеді? 

•  Қандай тағамды ҧнатады? 

•  Балаңыздың ҧнататын мҧғалімін атаңыз?  

 

 

4. Жаттығу “Кім жылдам?” 

 

Мақсаты:  ата-ананың  баласына  деген                жағымды 

сезімдерін дамыту. 



Ойын барысы: 4-5 ата-ана  шығып бір қатарға тҧрады.Екі-

ҥш метр қашықтықта қатысушыларға қарама-қарсы жҥргізуші 

тҧрады. 

Тапсырма: 

ата-аналар 

баласының 

жақсы 

қасиеттерінен,  ерекшеліктерінен    әдеттерінен  біреуден  айтып 



бір-бір қадамдап жҥргізушіге жету керек. Бірінші жеткен ата-

ана – жеңімпаз болады.  

 

5.Жаттығу «Саусақтағы тілектер»  

Мақсаты: ата-ананың балаға деген махаббатын арттыру. 

Жаттығу  барысы:  Ақ  параққа  оң  қолыңызды  басып 

саласыз.  Содан  кейін  «балаңызға  қандай  кӛмек  бере 

аласыз?»деген  сауалға  әр  ата-ана  баласына,сыныбына  қандай 

кӛмек бере алатыны жазылады. Жазған жауаптары тыңдалады. 




38 

 

 



6.Жаттығу  «Бәйге» 

 

Мақсаты: Ата-ананың балаға деген мейірімін арттыру. 

Жаттығу  барысы:  «Сізді  балаңыз  қатты  қуантты»  (бір 

ісімен).  Сіз    не  айтасыз?  Қалай  қолдайсыз?  Балаға  мадақтау 

сӛздерін    айтып    мәреге    жету.  Ата-аналар  баласының  жақсы 

қасиетіне  айтылатын  ойларын  3  топқа  бӛлініп  кезегімен 

тақтаға жазып жеткізеді. 

  

7. Жаттығу     «Мен өзімді .....  мақтаймын»  



 

Мақсаты:        ата-ананың  ӛзіндік  бағасын    арттыру, 

эмпатиясын  дамыту. 



Нұсқау:    Мен    ӛзіңізді    бір    нәрсе    ҥшін      мақтауыңызды   

ҧсынар  едім.  Қазіргі    уақытта      басқаның    елеп,  ескеруін, 

мақтауын      қаласаңызда,  бҧл    кейде    ғана    болады.  Қазір  

ӛзіңізді   мақтауға  мҥмкіндігіңіз  бар,мҥмкін  сіздің   басқалар   

елемейтін      қасиетіңіз    бар    шығар?  Не  ҥшін   мақтар   едіңіз? 

Сонымен   сӛз  тіркестерін  жалғастырыңыз:  «Мен  ӛзімді ..... 

мақтаймын». 

Талдау:    Ӛзіңізді      мақтау      қиын    болды  ма?  Сол    сәтте   

қандай  сезімдер  болды? 

 

 

 

 

 

 

 



39 

 

 



8. Ата-ана бақытына ие болсаңыз: 

 

     1.Ҥш  жасқа  дейін  баламен  ҧзақ  ажыраудан  бойды  аулақ 



ҧстаңыз (әдетте     бҧл аналарға қатысты).  

2. Баланың барлық сауалдарына шыдамдылықпен және мәні 

бойынша жауап беріңіз.  

3. Бала  тҧлғасын  шартсыз  теріс  бағалаудан  ӛзіңізді  тежеңіз  

(«Сен 

нашарсың», 



«Сен 

топассың»), 

тек 

жеке 


қылықтарын  сынаңыз.  Басқа  балалармен  салыстыру 

жасамаңыз.  

4. Сіз  балаға  қанша  ызалансаңыз  да  физикалық  жазалауды 

қолданбаңыз, қышыған қолыңызды тежеңіз.  

5. Ӛз  сӛздеріңізде  және  қылықтарыңызда  реттілік  сақтаңыз. 

Ӛз балаңызға жақсы ӛмірлік мысал болыңыз.  

6. Барынша кӛптеген тиымдар жасамаңыз.  Тиымдар негізді, 

мықты және ӛзгеріссіз болсын. 

7. Баламен  бірге  оның  жетістіктеріне  қуаныңыз,  оның  жеке 

болуға ҧмтылысын марапаттаңыз. 

8.  Мҧның  барлығы,  шын  мәнінде  қарапайым  және  ӛте 

маңызды.  



                                                                

 

 

 



 

 


40 

 

 



 

Түйін. 

 

Мақалада қиын тәрбиеленетін оқушыны қоғамда 

болдырмау ҥшін танымдық іс әрекетін белсендіру 

мақсатында ең алдымен ата–анасының педагогикалық 

тәрбиесін арттырып баласымен бірге тәрбиелеу керектігін 

ҧғындым. Осы тренинг жҧмыстарды мен ӛз тәжірибемде 

пайдаланып кӛрдім нәтиже болғандықтан сіздердің 

назарларыңызға ҧсындым. 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


41 

 

 



Пайдаланылған әдебиеттер: 

 

 

І.Қазак тілі терминдерінің салалык ғылыми тҥсіндірме 

сӛздігі «Педагогика және психология»  

А.Мектеп-2002 ж. 

 2.«Методика и технологии работы социального 

педагога» М.А. Галагузова Х.В.Мардахаев. М. 

Академия 2010 г.  

3.«Методическая помощьсоциальному педагогу 

образовательного учреждения но ведению текущей 

дакументатции А.И.Ситиик. А.В.Мисько. М.Академия 

2009 г. 

4.«Методика и технологии работы социального 

педагога» НА.Шентенко.Г.А.Воронина М.Академия 

2002 г. 5.Шпаргалка по социологии Н.В.Аскеров. 

Е.В.Белова, Н.А.Мельникова М 2000г. 

6.«Девиантты мінез-қҧлык жасӛспірімдерімен 

тҥзетушілік- педагогикалык жҧмыс 

аткару»К.М.Арыбаева Шымкент  

7.Профилактика подросковой девиации: Теория и 

практика А.И.Тееленко М.С.Керимбаева А.2005г.  

8.Социальная педагогика: введение в специальность 

А.И.Тееленко А.2005г. 

 

                                                                  



 

 

 




42 

 

 



Мазмұны 

 

 

1. 


 

Кіріспе 


2. 


 

Әлеуметтік педагогтың міндеті 

3. 


 

Әлеуметтік  педагогтың  іс-қҧжаттар 

номенклатурасы 

4. 



 

Әлеуметтік педагогтың қиын оқушымен 

атқарылатын жҧмыстары. 

10 


5. 

 

Қиын оқушының ҥй зерттеу акті. 



11 

6. 


 

Мінездеме  

12 

7. 


 

Жеке сҧхбат 

13 

8. 


 

Коучингтің жоспары. 

14 

9. 


 

Тәжірибемен бӛлісу 

22 

10. 


 

Қыин оқушылардың ата-аналарына арналған 

жылдық жоспар 

23 


11. 

 

Ата-аналарға арналған жадынама 



24 

12. 


 

Отбасы  типтері. 

25 

13. 


 

Тренинг-сабақ. 

27 

14. 


 

Ата-аналардың педагогикалық мәдениеті 

32 

15. 


 

Пайдаланылған әдебиеттер 

40 

 

 



 


43 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 




44 

 

 




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет