Оқулық Алматы, 013 Əож кбж қ Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»

279
21. Топырақ шірінділерінің құрамы қандай?
22. Топырақтағы органикалық заттардың ыдырауындағы аэробты 
жəне анаэробты процестердің ерекшеліктерін айтыңыз.
23. Топырақтың гумус жағдайлары қандай?
24. Фульвоқышқылдары деген не?
25. Апокрен қышқылы қайдан пайда болады?
26. Ульмин қышқылы қандай?
27. Гумин қышқылы қандай?
Тарау бойынша тексеруге арналған тест сұрақтары:
1. Топырақ сулары деген не?
А) жер асты сулары, бірінші су упорында жататын
В) жер асты сулары, су упорының арасында орналасқан
С) аэрация зонасында уақытша жиналған жерасты сулары
D) жерасты сулары, топырақ сулары деңгейінен биік болатын
Е) жерасты сулары, пласт арасындағы су деңгейінен биік болатын
2. Біріккен топырақтарға не жатады:
А) сазды, құмды жыныстар, ұсақ құмдар
В) ірі жыныстар
С) тау тастары
D) жартылай майда тастары
Е) ірі құмдар
3. Тау өнімдері өткізу процесінде не өңделеді:
А) жер асты суларының деңгейі өлшенеді
В) инженерлі-геологиялық элементтің қуатын өлшеу
С) зерттханалық зерттеулерге қажет тұтас топыр қатарды жинау
D) жерасты суларының құрамын химиялық анализдеу
Е) зертханалық зерттеулер үшін топырақ сулары мен топырақ 
үлгілерін алу
4. Іздестірудеге зертханалық жағдайда топырақтардың сығылуын 
калай анықтайды:
А) қозғалту сынағымен
В) кесу сынағымен
С) модельді сынақмен

280
D) пенетрационды сынақмен
Е) компрессионды сынақтармен 
5. Іздестірудегі далалық жағдайда топырақтардың беріктігін ка-
лай анықтайды?
А) топырақтарды динамикалық нығыздау
В) топырақтарды статикалық нығыздау
С) пенетрационды-каротажды əдіс
D) штамптық əдістер
Е) шурфтерде жəне скважиналарда топырақтарды кесу
6. Жер бетінің ең төменгі температурасы қай жерде байқалады?
А) гренландия аралында
В) исландия аралында
С) экваторда
D) географиялық полюстерде
Е) мұхит түбінде
7. Тропосферадағы су буы ..... пайда болады:
А) өзен жəне батпақ суларының булануынан
В) мұхит суларының булануынан
С) жерасты суларынан
D) су қоймалары мен көлдердің булануынан
Е) ауаның өзінен
8. Екі жарты шардың қоңыржай белдеулер бойымен соғатын жел-
дер:
А) солтүстік-шығыс желдер
В) пассаттар
С) бриздер
D) муссондар
Е) батыс желдер
9. Алматы облысының территориясында солтүстік-батыстан 
оңтүстік-шығысқа соғатын қатты жел:
А) пассаттар
В) Ебі
С) Арыстанды-Қарабас

281
D) Сайқан
Е) муссон
10. 30-шы ендіктен экваторға қарай соғатын желдер:
А) торнадо
В) самум
С) пассаттар
D) муссон
Е) бриз
11. Жоңғар Алатауының маңындағы оңтүстік-шығыстан 
солтүстік-батысқа қарай соғатын ең күшті жел:
А) Ебі
В) Сайқан
С) Муссон
D) Бриз
Е) Арыстанды-Қарабас
12. Желдің бағытын қадағалайтын құрал:
А) термометр
В) флюгер
С) анероид
D) барограф
Е) анемометр
13. Атмосфера қысымы төмен жерлер:
А) теңіз жағасында
В) тау жоталарында
С) жазықтарда
D) аласа тауларда
Е) биік тауларда
14. Ебі желі соғатын өңір:
А) Елдің солтүстік-шығысында
В) Батыс өңірінде
С) Жоңғар Алатауының шығысында
D) Солтүстікте
Е) Алтай тауының шығысында

282
15. Ауа райы ауысуының алғашқы нышандары
А) ауа мөлшерінің өзгеруі
В) бұлттар
С) ауаның жəне температураның өзгеруі
D) температураның өзгеруі
Е) желдің бағыты мен қысымның өзгеруі
16. Жер бетінде тұрақты желдердің пайда болуы
А) жоғарғы жəне төменгі қысымның болуынан
В) ауа массаларының қозғалуынан
С) жыл мезгілдерінің ауысуынан
D) жер өз осі бойынша айналуынан
Е) күннің түсуінен
17. Маусымдық желдер
А) Шығыс желдер
В) Батыс желдер
С) Пассаттар
D) Муссондар
Е) Бриздер
18. Ауа райын болжайтын адамдар
А) гидрологтар
В) геологтар
С) экологтар
D) синоптиктер
Е) гляциологтар
19. Жоғарғы қысым белдеуінен экваторға қарай соғатын желдер:
А) муссон
В) цунами
С) бриз
D) пассат
Е) батыс желдер
20. Жыл бойы ауа температурасы жоғары жауын-шашын мол жа-
уатын белдеу:
А) тропиктік
В) қоңыржай

283
С) полярлық
D) экваторлық
Е) субтропиктік
21. Жер бетінің əр шаршы сантиметріне ауа қабатының түсіретін 
салмағы
А) шамамен, 1кг 800 г
В) шамамен, 1кг 33 г
С) шамамен, 1кг 50 г
D) шамамен, 2кг 200 г
Е) шамамен, 1кг 500 г
22. Желдің пайда болуының басты себебі:
А) мұхит ағысы
В) жер шары қыртысының қозғалуы
С) атмосфера қысымының өзгеруі
D) ғарыштық сəулелер
Е) жер сілкіністер мен вулкандар
23. Ылғалдану коэфициенті – бұл ....
А) буланудың температураға қатынасы
В) жылдық жауын-шашын мөлшерінің булануға қатынасы
С) жылы жəне суық күндердің қатынасы
D) мұндай коэфициент болмайды
Е) жауын-шашынды күндердің ашық күндерге қатынасы 
24. Топырақтың қарашірігі қалай түзіледі? 
А) өсімдіктер мен жануарлардың жəне микрорганизмдердің 
қалдықтарының толық шіруінен түзіледі.
В) топырақтың микробиологиялық қасиетіне байланысты 
түзіледі.
С) аналық тау жынысының минералдық құрамының нəтижесінде 
түзіледі.
Д) табиғи жағдайда топырақ құралу процесінде түзіледі
Е) микроорганизмдердің қалдықтарынан түзіледі
25. Топырақта кездесетін ылғалдың қанша түрі бар ?
А) 7
В) 5

284
С) 4
Д) 10
Е) 8
26. Топырақ эрозиясының неше түрі бар ?
А) 4
В) 5
С) 2
Д) 3
Е) 6
27. Топырақ құнарлылығының қандай категориялары бар ?
А) табиғи, жасанды, экономикалық
В) сарпалық, механикалық, жасанды
С) топырақтың фазалық құрамы
Д) экономикалық, химиялық, жасанды
Е) механикалық, химиялық, табиғи
28. Топырақ ауасының атқаратын қызметі:
А) сіңіргіштік қасиеті
В) өсімдік тамырының тыныс алуы
С) микробиологиялық қасиеті
Д) химиялық құрамы 
Е) һ физикалық құрамы
29. Топырақтың структуралық құрамы:
А) топырақ пішінінің түрліше болып келуі
В) топырақтың механикалық құрамы
С) топырақтың сіңіргіштік қасиеті
Д) топырақ бонитировкасы
Е) топырақтың микробиологиялық қасиеті
30. Топырақтың физикалық қасиеті:
А) топырақтың құрылымы, су-ауа режимі, жылулық, меншікті 
жəне көлем салмағы
В) топырақтың дамуы мен өсімдіктің тіршілігінде жылулық 
қасиеттері
С) топырақтың нығыздылығы
Д) топырақ кеуектерінің көлемі
Е) топырақтың сіңіру қасиеті

жүктеу/скачать 5.39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: