М. Д. Адамбаев автоматтық басқару негіздері
Түзетуші құрылғылардың тағайындалуы
жүктеу/скачать 2.26 Mb. Pdf көрінісі
|
| 4 Түзетуші құрылғылардың тағайындалуы
4.1 Негізгі әдістер Түзетуші деп параметрлерінің сипаттамалары оңай өзгертілетін автоматты реттеу жүйелерінің құрамына енгізілетін, оларға қажетті динамикалық қасиеттерді беретін автоматты реттеу жүйелерінің тұрақтылығын сақтау және өтпелі процестің сапалық көрсеткіштерін жақсартатын құрылғыларды атаймыз. Тұрақсыз жүйелер құрылымды-тұрақты және құрылымды-тұрақсыз деп бөлінеді. Құрылымды-тұрақты деп автоматты реттеу жүйелерін олардың параметрлерінің сандық көрсеткіштерін өзгертіп, құрылымдық сұлбасын өзгертпей тұрақты етуге болатын жүйелерді айтамыз. Құрылымды-тұрақсыз деп автоматты реттеу жүйесінің параметрлерін қанша өзгерткенімен оны тұрақты етуге болмайтын жүйелерді айтамыз. Бұл жүйелерді тұрақты ету үшін тек олардың құрылымдық сұлбасын өзгерту қажет. Көрсетілген жүйелер арасындағы айырмашылықты түсініп білу үшін мысалдар қарастырамыз. Жүйе тек екі апериодты буындардан құралған дейік. Ол 4.1-суреттегі 1-қисығымен берілген амплитуда-фазалық сипаттамамен сипатталған. Мұндай жүйенің амплитуда-фазалық сипаттамасының теңдеуі: 1 1 2 1 2 1 1 j T j T k k j W (4.1) 1-қисығынан жүйе құрылымды-тұрақты екені көрініп тұр, өткені қисық ( 1 , 0 j ) координаттағы нүктені қамтиды. Бұл жүйеге бір интегралдаушы буын енгіземіз, оның амплитудалы- фазалы сипаттамасының теңдеуі: 2 3 3 2 j e k j k j W . Бұл өрнектен қосылған интегралдаушы буын жүйенің амплитуда- фазалы сипаттамасының барлық векторларын сағат тілі бойынша 0 90 -қа тізбектей бұратыны және модульдерін 3 k - рет жоғарылатқаны көрініп тұр. Интегралдаушы буын жүйенің амплитуда-фазалық сипаттамасының теңдеуі: 1 1 2 1 3 2 1 3 j T j T j k k k j W . 82 Осы теңдеу бойынша тұрғызылған сипаттама 4.1- суреттегі 2-қисықпен берілген. Ол жаңа жүйенің құрылымы-тұрақты екенін көрсетіп тұр. Егер де 2- қисық координатасы ) 0 , 1 ( j нүктесін қамтыса, онда жүйе параметрлерін өзгерту арқылы екеуі де ол нүктені қамтымайтындай етуге болады. Егер жүйеге тізбектеп амплитуда-фазалық сипаттамасы төмендегідей екінші интегралдаушы буынды қоссақ: , 2 4 4 4 j e k j k j W . Онда жүйенің амплитуда-фазалық сипаттамасының теңдеуі мына түрде қабылданады. . 1 1 ) ( 2 1 2 4 3 2 1 5 жүктеу/скачать 2.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|