254
№9зертханалықжұмыс
Сүйектің макро- және микроскопиялық құрылысы. «Сүйектің
химиялық құрамы» деген көрнекі көрсетілетін тәжірибе
Жұмысмақсаты: табиғи және өзгертілген сүйектің микро скопиялық
және макроскопиялық құрылысын зерттеу негізінде сүйектің химиялық
құрамы мен құрылымының әртүрлі құрамбөліктерінің рөлдерін анықтау.
Құрал-жабдықтар:сүйек ұлпасының микропрепараттары, сүтқоректі
жануарлардың араланған жалпақ және түтік тәрізді сүйектері,
жануарлардың күйдірілген және каль ций сіздендірілген сүйектері (мыса-
лы, тауықтың); препарат тық ванна немесе табақ.
Жұмыс барысы
1. Араланған сүйектің макроскопиялық құрылысын қараңдар. Мы-
надай элементтерді анықтаңдар:
– тығыз сүйек заты;
– кемікті зат – оның пластиналары қай бағытта орна ласқанына назар
аударыңдар;
– сүйекқапты табыңдар. Оның қабатын тығыз заттан бөлуге бола ма?
– сүйек басынан гиалинді (тегіс шеміршекті)
табыңдар;
– қуысты – сары сүйек кемігін табыңдар;
– зерттелетін сүйек типтерін анықтаңдар.
2. Сүйектің микроскопиялық құрылысын қараңдар.
Мынадай
элементтерді анықтаңдар:
– сүйек цилиндрлерінің пластиналары;
– остеоциттер
және олардың өсінділері;
– остеондардың орталық қуысы.
3. Сүйектің үш: күйдірілген, кальцийсіздендірілген және өзгертілме-
ген (табиғи) типтерінің қасиеттерін көрнекі түрде зерттеңдер.
– Барлық үш сүйекті созып көріңдер. Кальцийсіздендіріл ген сүйек
қандай қасиетке ие?
– Барлық үш сүйекті иіп көріңдер. Күйдірілген сүйекті игенде не
болады? Ол қандай қасиетке ие?
Зерттеу жүргізу барысында алынған мәліметтерді кестеге толтырың-
дар. Сүйектің қасиеттері неге өзгергені туралы қорытынды жасаңдар.
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217
255
Сүйек
типтері
Созу
Ию
Құрамының
өзгеруі
Алынған
нәтиже
себептері
Қалыпты
Кальцийсіздендірілген
Күйдірілген
Сүйек элементтері мен сүйек ұлпасының,
оның химиялық
құрамбөліктері мен қасиеттерінің өзара байланысы туралы қорытынды
жасаңдар.
№10зертханалықжұмыс
Достарыңызбен бөлісу: