Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы

18
Мі не ки бұз ған жоқ па ел дің си қын?
Өз де рің ді тү зе лер дей ал май мын,
Өз қо лың нан кет кен соң ен ді өз ыр қың.
Бы лай ғы уа қыт та ау ыз ға ілін бей тін қа ра пай ым сөз дер ге жан бі тіп, әр қай сы сы 
кек ті, ай бар лы, сұс ты сөз дер ге ай нал ған. «Қа лың елім, қа за ғым, қай ран жұр-
тым» деп бас тал ған тұ нып тұр ған се зім-күй ли ри ка сы осы лай ша өт кір са ти ра ға 
ауы са ды. Ма ғы на сыз «жыр тың-жыр тың» етіп, бірліксіз, берекесіз, өза ра шу ыл-
дас қан көп ші лік тің ұлт тың ба сы на тө ніп ке ле жат қан «бо дан дық пен» ша ру асы 
жоқ, ты ғы рық тан шы ғу дың жо лын да із де мей ді. Осы ны ой ла ған да ақын амал 
жоқ, халқының кем ші лі гін бе ті не ба са оты рып, ке сір-ке са пат пен қа лың сор дан 
құ ты лу дың жо лын «ыза лы жү рек, до лы қол, улы сия, ащы тіл мен» жет кі зе ді. 
Өлең ағылшын, араб, әзербайжан, қарақалпақ, қырғыз, татар, түрікмен, 
орыс, ұйғыр т.б. тілдерге аударылған.
Ойталқы
1. Өлең нің та қы ры бын ашу үшін қан дай сөздер мен сөз тіркестерін немесе
мақал-мәтелдер қолданар едің?
2. Сол кезеңдегі көршілес елдердің жағдайы қандай еді?
Неліктен
1. Неге Абай «Қа лың елім, қа за ғым, қай ран жұр тым» деп күйзеледі?
2. Не се беп ті ақын өмір сүр ген за ман да шен құ мар, ман сап қор сат қын дар 
кө бей іп кет кен?
То­бың­да­тал­дап­көр
1. Өлең де гі м р ты, р ты, сыр ты, ыр ты, й ы, тыр ты, б р ты, 
и ым, си ын, ыр ы,  л ын, бай лы ы, шыр ын, ыр ы, ыл пы, 
жыр ты-жыр ты, ас тыр тын сөз де рі нің адам мінезін ашудағы қыз-
ме тін тал даң дар.
2. «FILA кестесін толтыру» әдісі бойынша төрт адамнан тұратын шағын 
топтарға бөлініп, өлең де гі кей іп кер лер жүй есін жи нақ тап, талдаңдар. 
Әрбір топ тапсырма түрлерін бөліп алады, қорытындысында 
жұмыстарын біріктіріп, кестені толтырады.
F / Дерек/ – шығармадан кейіпкер бейнесін ашатын деректер жинау;
I / Пікір/ – кейіпкер туралы өздерінің ой-пікірі;
L / Сұрақ/ – кейіпкердің образдық тұлғасын ашатын сұрақтар;
A / Іс-әрекет/ – автордың кейіпкерлерді суреттеудегі қолданған тәсілі.

жүктеу/скачать 5.54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: