169
неді. Банктер сонымен қатар, бағалы қағаздарды сату жəне сатып
алу мен де айналысады.
Коммерциялық
банктердің пайдасын маржа деп атайды, ол
несиелер бойынша тағайындалған пайыздар (бұл
пайыздарды
қарыз алушылар төлейді) мен депозиттер бойынша тағайын-
далған пайыздар (бұл пайыздарды
банктер өз салымшыларына
төлейді) арасындағы айырма болып табылады.
Арнайы мамандандырылған қаржы-несиелік мекемелер
– бұл экономиканың нақты салалары мен аяларын несиелеу мен
айналысатын банктік емес ұйымдар.
Мұндай ұйымдар келесідей формаларда жұмыс істейді:
1)
инвестициялық банктер – бағалы қағаздарды шығару мен
орналастыру бойынша операцияларды жүргізетін, капиталдарды
тартатын, салаларды инвестициялауға өз капиталдарын пайдала-
натын ұйымдар;
2)
жинақтаушы мекемелер – халықтың жинақтарын жинай-
тын жəне тұрғын-үй құрылысына инвестиция салу үшін ақша ка-
питалын пайдаланатын ұйымдар;
3)
сақтандыру компаниялары – сақтандыру полистерін сату
жолымен
ақша қаражаттарын тартатын, өнеркəсіп, сауда жəне
көлік салаларының ірі корпорацияларын қаржыландырумен ай-
налысатын ұйымдар;
4)
зейнетақы қорлары – ұзақ мерзімдік міндеттемелерді
эмис сиялау жолымен қаржыларды тартатын ұйымдар;
5)
инвестициялық компаниялар – акциялары бар ұсақ
ком паниялардың арасына өз акцияларын орналастыратын жəне
қаржыларды экономиканың əртүрлі
салаларындағы бағалы қа-
ғаздарды сатып алу үшін пайдаланатын ұйымдар.
Кез келген елдің Ұлттық банкі макрокономикалық саясаттың
негізгі құралы – ақша-несие саясатын жүргізуге жауапты.
Достарыңызбен бөлісу: