Θɚɥɚɭ, ɬɿɥɿɤ
ɦɨɞɚɥɞɿɥɿɝɿ
-
ɪ/ɦɚɫ
-
ɚɱɚɤ
-
ɚ
-
ɪɝɚ
ɛΟɣɪɵΙ
ɮɨɪɦɚɫɵ
-
ɚɫɵ
-
ɝɚɧ
-
ɞɵ
Сонымен қатар, қазақ тілінде морфологияға кіріп кететін - атын тұлғасы, татар тілінде
аналитикалық форманттың қатарына жатқызылады. Мысалы, бара тырған едим (бара тын-
мын), бара тырған идең (баратынсың) етістікті тіркес ретінде қолданылады.
Қорыта келе, қазақ жəне татар тілдеріндегі етістіктердің мағыналық жəне құрылымдық
алшақтықтары тілдің даму барысындағы əрбір тілдің өзіндік ерекшеліктерін танытады.
Татар жəне қазақ тілдері етістіктерін салыстыра отырып, бір тілдегі етістіктердің мағынасы,
екінші бір тілдегі тарылған немесе керісінше кеңейген түрде қолданылса, кейде бірінде
қолданылатын мағынасы екінші тілде өзгеріске түскенін байқауға болады.
Пайдаланылған əдебиеттер тізімі
1. Оразов М. Қазақ тілінің семантикасы. – Алматы, 1991.
2. Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тіліндегі етістіктің аналитикалық форманттары. – Алматы:
Мектеп, 1975. – 136 б.
3. Юлдашев А.А. Аналитические формы глагола в тюркских языках. – М.: Наука, 1965.
– С. 89-99.
4. Маманов Ы. Қазақ тіл білімі мəселелері. – Алматы: Арыс, 2007. – 488 б.
5. Қасымова Б. Қазіргі қазақ тіліндегі күрделі етістіктер. – Алматы,1996. –110 б.
6. Тумашева Д.Г. Татарский глагол (Опыт функционально-семантического исследования
грамматических категорий) Учебное пособие. – Казань: Казанского ун-та, 1986. – 189 с.
7. Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. 1-10тт. – Алматы: Ғылым, 1974-1986.
8. Татарско-русский словарь. – Москва., 1969.
|
