VII басқыш – жоғары көтерілуші кіріспе саты.
Тоника дыбысымен айқындалатын ладтың орналасуындағы биіктік дәрежесі
тональдік деп
аталған.
Тональдіктің толық атауы іштей екі компонентті сақтайды:
1) тониканың атауы;
2) ладтың атауы.
4 Интервалдар
Интервал - музыкада екі дыбыстың аралығы және биіктігі. Дыбыс қатарының негізгі
басқыштық аралықтары мынадай интервалдар:
1) таза прима – қысқаша таңбалануы: т. 1 = 0 т.
2) кіші секунда – қысқаша таңбалануы: к. 2 = 1/2 т.
3) үлкен секунда – қысқаша таңбалануы: ү. 2 = 1 т.
4) кіші терция – қысқаша таңбалануы: к. 3 = 1 1/2 т.
5) үлкен терция – қысқаша таңбалануы: ү.3=2 т.
6) таза кварта - қысқаша таңбалануы: т. 4 = 21/2 т.
7) ұлғайтылған кварта - қысқаша таңбалануы: ұл 4=3 т.
8) азайтылған квинта - қысқаша таңбалануы: аз 5 = 3 т.
9) таза квинта - қысқаша таңбалануы: т. 5 = 31/2 т.
10) кіші секста - қысқаша таңбалануы: к. 6 = 4 т.
11) үлкен сектста - қысқаша таңбалануы: ү. 6 = 41/2 т.
12) кіші септима - қысқаша таңбалануы: к. 7=5 т.
13) үлкен септима - қысқаша таңбалануы: ү.7 = 51/2 т.
14) таза октава - қысқаша таңбалануы: т. 8 = 6 т.
Құрамды интервалдар көлемі бір октавадан асатын кең интервалдар:
нона 9, октава + секунда
децима 10, октава + терция
ундецима 11, октава + кварта
дуодецима 12, октава + квинта
терцдецима 13, октава + секста
квартдецима 14, октава + септима
квинтдецима 15, октава + октава (2 октава)
Интервалдар консонанстық және диссонанстық деп екі топқа бөлінеді.
Энгармонизмдік немесе тепе – теңдік интервалдар – бірдей үндестікте
естіліп
дыбыстатылатын, бірақ түрліше жазылатын интервалдар.
Достарыңызбен бөлісу: