215
рӛліне ӛтуге, сол арқылы қатысушылардың субъектілігін
арттыру амалдарын жүзеге асыруға болады.
Оқушылар
жобаларының ӛзгеру түрлері
Оқушылар жобаларының түрлері сан алуан идеялардан
туындайды, пайда болады. Оған жаңа жағдайлар,
жаңадан
алынған ақпарат, жаңадан алынған құралдар да негіз бола
алады.
Біздің тәжірибеміздегі жобалау оқушылардың
кітап шығару идеясынан туындаған түрін қарастырып
кӛрейін. Ойша елестетуден (идеядан) пайда болған болашақ
кітаптың (ӛнімнің) бейнесі
оқушылардың осы жұмысты
бастап кетуіне түрткі болды. Бұл жағдайды бақылау
барысында балалардың тек қана кітап үшін мәтіндер
даярлаумен ғана емес, кітапты тұтастай елестете отырып,
онда
болуы тиіс суреттер, фотолар, т.б кітаптың мазмұнына
қарай құрастыруға тырысқаны байқалды.
Сондай – ақ, жобалау әрекетін бастау үшін белгілі
бір тарихи оқиғамен танысу да себеп бола алады. Оның
мысалы ретінде, біз бақылаған оқушылардың қаладағы
«жұмбақ» үйдің тарихы туралы алынған аз мағлұмат
қызықтырғандығын бір сынып үшін үлкен жобаны бастауға
негіз болғанын айта кетуге болады.
Оқушыларды ӛз әрекеттерін бақылауға үйрету,
жобаның
идеясын
қайта
құру,
дамыту
арқылы
бастамасындағы жоба мүлдем ӛзгеріп те кетуі мүмкін. Оны
да біздің тәжірибеміздегі балалардың, ең әуелі, ӛз күштеріне
сеніп бастаған «компьютерлік ойындар құрастыру»
идеясының ӛзгеріп кеткені туралы мысалмен түсіндіруге
болады.
Атап айтқанда, компьютерлік ойын бағдарламасын
жасау барысында графикалық элементтер құру қажет болды.
Оның бірнеше нұсқаларының сәтті жасалуы оқушылардың
жаңа ӛнім жасауда шешім қабылдап, «компьютерлік
ойындар құру» идеясы «графикалық ӛнімдер» жасап,
тәжірибеге ұсынумен ауыстырылды. Міне, осылайша
жобалаудың ӛте күрделі түрі таңдалатын болса, оған қызығу
бірте –
бірте азайып, басқа жобаға ауысып кету, не жобаны
аяқтамау сияқты жағдайлар да болуы мүмкін.
Бұған
ұқсас
жобалар
оқушылардың
жас
ерекшеліктеріне сәйкес келмейтін, тым оңай,
әрі тез
216
орындалатын жобалар таңдағанда да бола алады. Осы
мысалдар арқылы жобаның пайда болу идеясы оны жүзеге
асыру процесі, нәтижесі немесе ӛнімі туралы идеяның ӛзгеру
мүмкіндіктерінің арасындағы тығыз әрі күрделі байланыста
екенін кӛрсетеді. Мысалдарға сүйене отырып, жобалардың
ӛзгеру түрлерінің тӛмендегі нұсқалары бар деуге болады.
Достарыңызбен бөлісу: