Сабақ соңында студент қабілетті болады: Дəрілердің өнеркəсіптік өндірісін ұйымдастырудың негізгі қағидаларын зерттеу. ҚТ

Сабақ №3
Тритурационды таблеткалар. Оларды алу. Сапасын бағалау. Гранулалар. Микродраже.
Спансулалар. Драже. Желатинді капсулалар: жұмсақ жəне қатты. Капсуланы алу жəне оның
сапасын бағалау. Микрокапсулалар.
Ақпараттық блок:
Анықтама.
Тритурация деп ылғалдандырылған массадан оны арнайы пішінге ысқылап, содан кейін
кептіру арқылы түзілетін таблеткалар аталады. Престелген таблеткалардан айырмашылығы,
тритурациялық таблеткалар қысымға ұшырамайды: бұл таблеткалардың бөлшектерін біріктіру
тек кептіру кезінде аутогезия арқылы жүзеге асырылады, сондықтан тритурациялық таблеткалар
престелген таблеткаларға қарағанда аз күшке ие. Тритурациялық таблеткалар қысымды қолдану
қажет емес немесе мүмкін емес жағдайларда жасалады. Бұл дəрілік заттың дозасы аз болған
кезде орын алуы мүмкін, ал көп мөлшерде көмекші заттарды қосу мүмкін емес. Мұндай
таблеткаларды таблетка машинасында кішкентай болғандықтан (d = 1-2 мм) жасау техникалық
жағынан қиын. Тритурациялық таблеткалар қоспаның əсері дəрілік заттың өзгеруіне əкелуі
мүмкін болған кезде де жасалады. Мысалы, нитроглицерин таблеткаларын алған кезде, қоспаны
қолданған кезде жарылыс болуы мүмкін. Сондай-ақ, суда тез жəне оңай еритін таблеткалар
қажет болған жағдайда тритурациялық таблеткаларды дайындаған жөн. Оларды жасау үшін
ерімейтін қосылыстар болып табылатын жылжымалы заттар қажет емес. Тритурациялық
таблеткалар кеуекті жəне нəзік, сондықтан олар сұйықтықпен байланыста тез ериді, бұл
инъекциялық таблеткалар мен көз тамшыларын өндіруде ыңғайлы.
Тритурациялық таблеткаларға көмекші заттар ретінде лактоза, сахароза, глюкоза, каолин,
СаСО3 қолданылады. Оларды алған кезде ұнтақ қоспасы пластикалық масса алынғанша 50-70%
спиртпен ылғалдандырылады, содан кейін шпатель көмегімен əйнекке орналастырылған
матрица тақтасына сүртіледі. Содан кейін поршеньдердің көмегімен дымқыл таблеткалар
матрицалардан шығарылады жəне ауада немесе кептіру шкафында 30-40 температурада
кептіріледі?C. басқа əдіспен таблеткаларды кептіру тікелей пластиналарда жүзеге асырылады
жəне кептірілген таблеткалар соққылардың көмегімен шығарылады.
Драже (Dragee) – ішкі қолдануға арналған қатты дозаланған форма. Ол қант
түйіршіктеріне (үгінділерге) белсенді жəне қосалқы заттарды қайта пайдалануға болатын
қабаттау (драждау) арқылы жасалады.Драженің өнеркəсіптік өндірісі драже қазандығында
жүзеге асырылады.Драже жасау процесі келесідей: үлкен кристалды қант драже қазандығына
жүктеледі. Қазандық айналғанда, ол біркелкі суланғанға дейін белгілі бір концентрациядағы қант
шəрбатымен ылғалдандырылады жəне қант ұнтағына себіледі. Қант шəрбатымен суару, қант
ұнтағымен себу жəне кептіру операциялары глобулалар (сфералық түйіршіктер) пайда болғанға
дейін бірнеше рет қайталанады. Бірдей мөлшердегі глобулаларды алу үшін олар 1,0 г-да
шамамен 40 түйіршік болатындай етіп барабан електерімен бөлінеді. Осылайша алынған
глобулалар белсенді жəне қосалқы заттарды кейіннен құрудың өзегі болып табылады. Осы
мақсатта айналмалы қазандықтағы глобулалар қант шəрбатымен ылғалдандырылып, белсенді
жəне қосалқы заттардың қоспасына себіледі. Заттарды қабаттастырғаннан кейін жылы ауамен
кептіру жүргізіледі (40-45о С). Содан кейін қант шəрбаты көмегімен драже жылтыратылады.
Дражені бояу үшін қант шəрбатының құрамына бояғыштар енгізіледі. Содан кейін драже
жылтыратылады ("таблетка"тақырыбын қараңыз). Драже сфералық тұрақты пішінге ие. Олардың
массасы 0,1 – ден 0,5 г-ға дейін өзгереді.құрамында бірдей белсенді зат бар Драже дозасына
байланысты əртүрлі түстермен боялады (мысалы, салмағы 0,025 г пропазин дражесі көк түске,
ал 0,05 г жасыл түске боялған). Драже белсенді заттардың жағымсыз дəмін жасыруға, олардың
тітіркендіргіш əсерін азайтуға, сыртқы факторлардың əсерінен қорғауға мүмкіндік береді.
Дражеде дозалау дəлдігін, ыдырау уақытын жəне белсенді заттардың бөліну жылдамдығын
қамтамасыз ету қиын болғандықтан, бұл дəрілік форманы балаларға тағайындау ұсынылмайды.
Драже сапасын бақылау "таблеткалар"фармакопеялық мақаласына сəйкес жүргізіледі. Сыртқы
түрі 20 дражені қарапайым көзбен тексеру негізінде бағаланады. Жеке драже массасындағы
ауытқулар орташа массаның ± 10% аспауы керек, ыдырау уақыты 30 минуттан аспауы керек,
егер басқа нұсқаулар болмаса.

жүктеу/скачать 4.65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: