Математиканы оқытудың теориясы



Pdf көрінісі
бет58/82
Дата19.07.2024
өлшемі5.94 Mb.
#503000
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   82
Әбілкасымова А МОӘ мен Т

С аб ақ ть і ц ц р ы л ы м д ы ц - у а ц ы т б о й ы н ш а т а л д а у .  
У ақ ы тты ти ім д і қ о л д ан у ға, саб ақ ты ң әрбір м и н у ты н а 
үқы пты ңарауы на ж ас үстазды үйрету үш ін ңүры лы мды қ- 
уақы т бойынша талдауды қолдану керек. М үндай талдау 
барысында мы наларға назар аудары лады:
• сабаңтың ж екелеген элементтері арасы нда академ ия- 
лың сағатты (45 минут) тиімді бөлу, яғни осы ж ағдай да 
сүрақтар қоюға, ж аң а м атериалды игеруге оқуш ы ларды
психологиялы қ ж ағы нан дайы ндауға, ж аң а материалды
түсіндіруге, игерілген материалды қорытындылауға немесе 
үй ж үмы сы н беруге тиімді уаңы т бөлу;
• сабаңтың әрбір қүрылымдың элементтерінің тиімділігі: 
уаң ы т бойы нш а қ ы с қ а р т у ғ а нем есе ү за р т у ғ а болаты н 
элементтер ж әне оның себептері;
• саб ақ ты ң ж е к ел еген қ ү р ы л ы м д ы қ эл е м е н те р ін ің
арасында уаңы тты бөлу, ягни ж аң а м атериалды игеруге 
у а қ ы т бөлу. О ның саб аң ты ң қ а й к е зе ң ін д е (басы н да, 
о р тасы н д а, соңы нда) ө тетін ін н а ң т ы л а у , осы м езетте 
оқуш ылардың ж аңа материалды түсінуіне психологиялың
191


ж ағы н ан дайы ндау, сабаңты өткізу, ңоры ты нды лау ж әне 
ңолдану. Д әл осы лай сабақта өткен м атериалды тексеру 
ж әне үй ж үм ы сы н беру элементтері де талданады ;
• сабақты ң ж екелеген элементтеріне уақы тты тиім ді 
қо л д ан у ы , м ы салы ж а ң а м атери алды игеру бары сы нда 
о қ у ш ы л ар ға сү р ақтар ңою қал ай ти ім ді ж ән е н әти ж ел і 
ңолданы лды , ол қандай нәтиж е берді, осы кезде сынып 
қ ал ай ж үм ы с атңарды , қ ан ш а уақы т м үғалім сөйледі;
• о қ ы т у д ы ң т ә с іл д е р і м ен ә д іс т е р ін қ о л д а н у д ы ң
т и ім д іл іг і, я ғн и берілген ж ағд а й д а әң гім ел ер , ө зін д ік
ж үм ы стар, сүраңтар ңою ф ормалары ж әне т.б. тиім ділігі;
• материалды ң мазмүны және оны хабарлау мен меңгеру 
берілген әдістер арасы ндағы байланы сты ң дүры сты ғы .
П р ак ти к а кезінде сабақты ң әрбір м инуты на үқы пты - 
лы қпен ңарауды әдетке айналды ру үш ін сабақты талдау 
кем дегенде 3-4 рет ж асалуы керек.
С а б а қ т ы п с и х о л и г и я л ы қ т а л д а у .  С аб ақты психо- 
л о ги ял ы қ талдау әсіресе ж ас үстаздарды сыни түрғыдан 
қар ау ж әне түсіну біліктігіне үйретуде, оқуш ы ларды тану 
ж әне олармен түраңты қары м -қаты нас ж асауда өте қаж ет. 
М үндай талдау н әти ж елі ойлау ңы зм етіне ж ағдай ж асауға 
көмектесу, ойлау қабілетін дамыту ж ағы н ан тәж ірибелі 
үстаздар үш ін де маңызды. Ж алпы сабақты психологиялық 
талд ау д ы ң үш н егізгі түрін атауға болады: м ү ғал ім н ің
психологиясы (қы зм еті, парасаты , білім дарлы ғы , сөйлеу 
м ә д е н и е т і, о қ у ш ы л а р м е н қ а р ы м -қ а т ы н а с ы ) , о қ ы т у
психологиясы (оқуш ы ларды ң қы зм еті) ж әне м үғалім мен 
оқуш ы лар арасы ндағы өзара түсіністік.
П сихологиялы қ талдауға төмендегі элементтер кіреді:
• таы ы м ды ң п р о ц естер д ің с и п аттам асы : қ аб ы л д а у , 
пайы мдау, қоры ты нды лау, назар, ойлау, ж ады ;
• білімді меңгеру сапасы ны ң сипаттамасы: үғымдармен 
ж ү м ы с ж а с а у , ең м а ң ы з д ы н ы а н ы ң т а у , т е о р и я н ы
меңгеру ж әне оның практи кам ен байланы сы , көзңарасты
ңалы птасты ру, білімнің нақты лы ғы ;
• сабақ сапасы ны ң сипаттам асы : м ү ғал ім н ің барлы қ 
оқуш ыларды белсенді ойлануға ынталанды руы, танымдың 
қ ы зы ғу ш ы л ы ң т а р ы н д ам ы ту ы , б іл м е к к е қ ү м а р л ы ғы н
қанағаттанды руы , танымдың мәселелердің қойы луы ж әне 
ш еш ілуі, оқу еңбегінің үж ы м ды ң ф орм алары , бірге ойлау,
192


айтысу, дэлелдеу, ж о ң қ а ш ы ғару ж эне т.б. біліктерінің 
қолданылуы ;
• с а б а қ т ы ң э м о ц и о н а л д ы ж а ғ ы н а н с и п а т т а м а с ы : 
оқ у ш ы л ар д ы ң к ө ң іл -к ү й і, саб аң ты ң ы р ғағы , о қ ы ту ға 
деген қ ы зы ғу ш ы л ы қ ты тәрбиелеуде ж асалған оңтайлы
жағдайлар, жүмысңа деген ж ауапкерш ілікті қалыптастыру, 
үстазды ң өз ж үм ы сы н а деген сүй ісп ен ш ілігі, сабаңты ң 
эмоционалды өтуінің оңуш ы лар ж үм ы сы на әсері;
• о ң ы т у б а р ы с ы н д а о қ у ш ы л а р д ы ң д а м у ы н ы ң
с и п а т та м а с ы : б іл ім м ен б іл ік т ің қ а л ы п т а с у ы н ем есе 
п ы с ы қ т а л у ы , т а н ы м д ы қ ң а б іл е т т е р д ің д а м ы т ы л у ы , 
адам герш ілікке тәрбиелеу (ең алдымен ж ау ап к ер ш іл ік
еңбексүйгіш тік, ж ігерлілік).
Сабақты осылайш а психологиялың талдау оңай емес, ал 
п ракти каға алдымен таны м ды қ ңы зы ғуш ы лы ңты сипат- 
тау, одан кейін білімді меңгеру сапасы н, сосын сабақты ң 
ин теллектуалды атм осф ерасы ны ң сипататам асы н ж әне 
т.с.с. біртіндеп енгізуді талап етеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   82




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет