Булгакова Д. А. Мемлекет жəне қҰҚЫҚ теориясы


 Құқықтық қатынастардың пайда болуының алғышарт-



Pdf көрінісі
бет57/81
Дата05.08.2024
өлшемі0.85 Mb.
#503108
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   81
Булгакова Мемлекет-және

2. Құқықтық қатынастардың пайда болуының алғышарт-
тары. Алғышартар – бұл құқықтық қатынастарды туындататын 
жағдайлар, факторлар. Құқықтық қатынастардың пайда болу ал-
ғышарттарының екі түрін бөліп қарастырады: 
1. Материалдық (жалпы) алғышарттар; бұларға адамдардың 
құқықтық қатынастарға түсуіне əсер ететін өмірлік қажеттіктері 
мен мүдделері жатады. Кең мағынада – бұл белгілі бір қоғамдық 
қатынастарды құқықтық реттеудің объективтік қажеттігін көрсе-
тетін əлеуметтік-экономикалық, мəдени жəне т.б. жағдайлардың 
жүйесі.
2. Заңды (арнайы) алғышарттар; бұларға құқық нормасы, құ-
қықсубъектілік жəне шынайы өмір жағдайы ретіндегі заңды факт 
жатады. Аталған алғышарттарсыз құқықтық қатынастың туын-
дауы мүмкін емес.
3. Құқық нормалары мен құқықтық қатынастардың өзара 
байланысы. Құқық нормасы – бұл жалпыға міндетті жүріс-тұрыс 
ережесі, ал құқықтық қатынас – құқық нормасының негізінде 


пайда болатын қоғамдық қатынас.
Олардың арасындағы өзара байланыс мыналардан көрінеді: 
а) құқық нормасы мен құқықтық қатынас құқықтық реттеу 
механизмінің элементтері болып табылады; 
ə) құқық нормасы – бұл құқықтық қатынастың пайда болуының 
негізі; 
б) құқық нормасы құқықтық қатынастар субъектілерінің шең-
берін анықтайды; 
в) құқық нормасы өз гипотезасында белгілі бір құқықтық қаты-
настың пайда болу жағдайларын көздейді; 
г)құқық нормасы өз диспозициясында құқықтық қатынастар 
қатысушыларының субъективтік құқықтары мен заңды міндет-
терін анықтайды; 
д) құқық нормасы өз санкциясында диспозицияны орындаудың 
мүмкін салдарын көрсетеді (жазалау немесе марапаттау); 
е) құқықтық норма мен құқықтық қатынас себеп пен сал 
ретінде байланысқа түседі, яғни, құқықтық қатынас – бұл құқық 
нормасының жүзеге асу нысаны.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   81




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет