57
Бейбарыс, Бабыр, Мұхаммед Хайдар Дулати сияқты
мемлекет қайраткерлері осы
сопылық жолда болған. Ал Мұхасиби, Араби, Ясауи, Руми, Жәми т.б. біз жоғарыда атап өткен
мутасауфтар исламның қайнар бастауына сүйене отырып сопылық
жолдың әдіс-тәсілдерін
қалыптастырған еңбектерді дүниеге алып келді.
«Худо» сөзі парсы тілінен сол қалпында қазақ арасына «Құдай» болып енді. Бұл ұғымы
Тәңір ұғымының орнына қолдана бастаған уақыт ертеректе-ақ қалыптасты. Құдай бүкіл әлемді,
табиғаттағы тіршілікті сонымен қатар адамды жаратушы құдірет иесі деп қалыптасқан. Құдайды
табиғаттан
тыс тұрған, бірақ барлығын қамтитын бірден-бір күш,
оның бірлігі,
даралығы,
мәңгілігіне шүбә келтірілмейді. «Әбдірахманның әйелі Мағышқа Абайдың айтқан жұбатуында»
өзінің «Патша құдай» Әбдірахманнан айырылса да, асыл жарынан
айырылған жас келіні
Мағыштың Құдайдан өзіне өлім тілеп өксіген, аса аянышты халін Абай:
Ұмытқаның жарамас
Жаратушы құдайды, - деп басу айтып, әрі қарай ақын:
Кімнің гүлі солмайды?
Артын тіле құдайдан. – деп жұбатады.
Абайдың діні – адамгершіліктің діні. (М.Әуезов)
2.Абай танымдағы - Тәңір, Құдай, Алла,Жаратушы Ие.
«Тәңір», «Алла», «Құдай» үш сөздің шығу төркіні мен мағынасына Абай
Достарыңызбен бөлісу: 
