Дәріс материалын оқығаннан соң студент білуі керек

BeCl₂(NaCl қоспасымен, балқу температурасын төмендету үшін қосады) → ^эл-з Be+ Cl₂ Физикалық және химиялық қасиеттері : Be-диамагнетик. 2s² Be беті (Al сияқты) оксидпен жабылып тұрады. Е⁰_Ве2+/Ве = -1,7В болса, Е⁰_Al3+/Al = -1,67В өте жақын, сондықтан қасиеттері де ұқсас Be, Al – амфотерлі. Be+Н⁺ (ОН^-)→ қышқылдармен де, сілтілермен де әрекеттеседі. Be+Г₂→ ВеГ₂ галогенидтер; Be+О₂→ оксид бериллийдің;

2)BeNO₃→ ВеО + NO₂ + O₂

3) (BeOH)₂CO₃→ BeO + H₂O + CO₂

Be(OH)₂↓+2NaOH→Na₂[Be(OH)₄] гидроксоқосылыс.

Be(OH)₂↓+2HCl→ [Be(H₂O)₂]Cl₂ аквақосылыс.

Be(OH)₂ – негіздік қасиеті жоғарырақ.

MgCO₃- магнезит, CaCO₃×MgCO₃ -доломит, KCl×MgCl₂×6H₂O – карналлит.

Mg–парамагнитті, активті металл. Mg+H₂O→суық жүрмейді;

Mg+H₂O→ ^t0 , ериді, бірақ біраздан соң металдың еруі тоқтайды, себебі беті гидроксидпен жабылады.

Mg+ Н⁺ → гидрид түзіледі, Mg+HF→ жүрмейді. Mg+OH^-→ жүрмейді.

Mg+ауа→ ^t0 MgO+Mg₃N₂; Mg+Cl₂ → ^t0 MgCI₂; Mg+S→ ^t0 MgS;

Mg+N₂ → ^t0 Mg₃ N₂; MgO Тб=2850⁰C MgO+ауа→Mg(OH)₂+MgCO₃

MgSO₄∙7H₂O; сілтілік металлдармен қос тұз түзеді: Ме₂SO₄ ×MgSO₄×6H₂O.

IA және Ca, Ba, Sr қасиеттері ұқсас, қосылыс түзбейді. Са – жер қыртысында 5- орында O₂, Si, Al, Fe, Ca. CaCO₃-кальцит, мрамор, ізбес. SrSO₄- целестин. BaSO₄ –ауыр шпат.

CaCl_{2 балқыма} ® Ca+Cl₂ - электролиз.

Me+H₂O, H⁺ → Ме(ОН)₂ + Н₂;

Me+O₂, Г₂→ МеО, МеГ₂; Ме+N₂, S, H₂→ ^t0 нитрид,сульфид, гидрид.

МеO+ H₂O→ Ме(OH)₂ +Q. Ме(OH)₂ – күшті негіздер Ca(OH)₂→Sr(OH)₂→Ba(OH)₂ ерігіштігі артады.

Me+O₂→ ^t0 MeO₂ пероксид түзеді (Be, Mg- пероксид түзбейді)

MeO₂ – күшті тотықтырғыш, пероксидтер. MeF₂ суда ерімейді,қалған MeГ₂ суда жақсы ериді. Me+H₂→ MeH₂ - тотықсыздандырғыш, MeH₂+2H₂O→ Ме(OH)₂ +2H₂; Me+S→MeS; CaSO₄+2C→CaS+2CO₂ 2|C-4e^-→C⁴⁺

CaSO₄ ×2H₂O- гипс; Ca(NO₃)₂×4H₂O; Si(NO₃)₂×4H₂O; Ba(NO₃)₂

Mg²⁺, Ca²⁺ тұздары суды «кермектейді». Уақытша Ca(HCO₃)₂,

Mg(HCO₃)₂ → ^t0 МеСО_{3 ¯} + Н₂ О + СО₂; тұрақты кермектік CaSO₄, CaCl₂, MgSO₄ тұздары әсерінен болады, оны кетіру үшін соды қосады:

1. 
   Балқытқан кезде жүретін мына реакциялар теңдеулерін аяқтау қажет: а) Fe₂O₃+KNO₃+KOH→…; б) Fe₂O₃+KClO₃+KOH→…
   
2. 
   Күкірт қышқылы ортасында K₂FeO₄ және калий иодиді арасында жүретін реакция теңдеуін жазу керек.
   
3. 
   Na₂CO₃ ерітіндісін а) темір (II) сульфаты ерітіндісіне: б) темір (III) сульфаты ерітіндісіне қосқанда қандай процесс жүреді? Реакциялар нәтижесі неге әр түрлі? Реакциялар теңдеулерін жазу керек.
   
4. 
   1т 24%-ті K₄[Fe(CN)₆] ерітіндісін тотықтыру үшін хлордың (0⁰С және 101,3кПа) қандай көлемі қажет?
   
5. 
   Аз еритін судағы темір (II) карбонаты ерітіндісі а) оны көміртегі диоксидімен қанықтырғанда; б) ауада тұрғанда қандай құбылыс болатындығын реакция теңдеулерімен көрсету керек.
   
6. 
   Ішкі сфераны нитрит-ионымен біртіндеп ауыстырып [Co(NH₃)₆]Cl₃ комплексінің К₃ [Co(NО₂)₆] комплексіне өтуінің қатарын көрсету қажет.
   
7. 
   Көмір (II) оксидімен темір, кобальт, никель қандай қосылыстар түзеді? Зарядсыз темір, кобальт, никель атомдарының электрондық структурасына сүйеніп, бұл қосылыстар құрамының әр түрлі болатындығын түсіндіру қажет.
   
8. 
   Стандартты электродтық потенциалдар мәніне сүйеніп, мына тотықсыздандырғыштардың а)Zn; б)Ni; в) H₂S қайсылары (қайсысы) Fe₂O₃ оксидін бос металға дейін тотықтырады?
   
9. 
   Домна пешінің әр түрлі бөлігінде жүретін химиялық процестерді көрсету керек. Болат өндірісінде кенге не үшін кальций карбонаты қосылады?
   
10. 
    10 мл FeSO₄ ерітіндісіндегі темір (III) –ке дейін тотықтырылған, сосын гидроксид күйінде тұнбаға түскен. Тұнбаны қақтаған соң , оның массасы 0,4132 г болды. Алғашқы ерітіндідегі FeSO₄ тұзының молярлы концентрациясын есептеу керек. Жауабы: 0,26 моль/л.
    
11. 
    Мына қатарда Fe(II)-Co(II)-Ni(II) тотығуға тұрақтылығы қалай өзгереді? Ал мына қатарда Fe(III)-Co(III)-Ni(III) тотықтырғыш қабілеттілігі қалай өзгереді?
    
12. 
    VIII В топ элементтерінің горизонталь немесе вертикаль қатарлары
    

келеді? Платинаны қандай еріткішпен ерітеді? Теңдеуін жазу керек.

Платина (II) және (IV) үшін координациялық сан нешеге тең?

13. 
    Fe,Co,Ni стандартты электродтық потенциалдар қатарында қай орында?
    

қай қышқылдармен пассивтеледі? Бұл құбылысты түсіндіру керек.

14. 
    Fe,Co,Ni табиғатта көбінесе қандай қосылыстар күйінде кездеседі?
    

жағдайларда түзіледі? Fe,Co,Ni металдар үшін қандай тотығу

дәрежелері белгілі.

15. 
    Темір (II, III) оксидтері мен гидроксидтерінің негіздік қасиеттері
    

ерітіндісі гидролиз әсерінен сары-қоңыр түске боялады, қыздырған

кезде ерітінді түсі қоюланады, ал қышқыл қосса, ашықтанады. Неге?

VII В топша элементтері

1. 
   Марганец топшасы және галогендер атомдарының құрлысындағы
   

элементтердің қасиеттерінде ең жақын ұқсастықты көруге болады?

2. 
   Массасы 7,60 г FeSO₄ бейтарап және қышқыл ерітінділерде тотығуы үшін қажет калий перманганатының массасын есептеу керек. Жауабы:2,63г; 1,58г
   
3. 
   Марганец қосылысының а) тотықтырғыш; б) тотықсыздандырғыш; в) тотықтырғыш та, тотықсыздандырғыш та бола алатындығын көрсететін реакциялар теңдеулерін жазу керек.
   
4. 
   Мына реакциялар теңдеулерін анықтау керек: а)KMnO₄+K₂SO₃+H₂SO₄→ б) KMnO₄+K₂SO₃+KOH → в)KMnO₄+K₂SO₃+H₂O→
   
5. 
   Бір мезгілде мына иондар болатын ерітінділерді дайындауға бола ма: Sn²⁺ және Hg²⁺; Sn²⁺ және Fe³⁺; SO₃^2- және MnO₄^-; Cr₂O₇ ^2- және SO₄ ^2-? Қай иондар тобы бірге бола алмайды және неге?
   
6. 
   Калий перманганатының термиялық айрылу реакциясының теңдеуін жазу керек. Бұл реакция тотығу-тотықсыздану реакциясының қай типіне жатады?
   
7. 
   Күкірт қышқыл ерітіндісінде 40мл 0,12н KMnO₄ ерітіндісі неше грамм FeSO₄ 7H₂O тұзын тотықтыра алады? Жауабы: 1,334 г
   
8. 
   Металл рений алу үшін KReO₄ немесе NH₄ReO₄ тұздарын сутегі қатысында қыздырады, екінші жағдайында азот бөлінеді, реакция теңдеулерін жазу керек.
   
9. 
   Тұз қышқылы 1 кг MnO₂ оксидімен әрекеттескенде хлордың қанша көлемі (17⁰С және 99,3 кПа) бөлінеді? Жауабы: 279 л
   
10. 
    87% MnO₂ оксиді бар 100 кг пиролюзиттен K₂MnO₄ тұзының қанша мөлшерін алуға болады? Оның шығымы 60% -ті құрайды. Осы алынған K₂MnO₄ мөлшерін KMnO₄ тұзына дейін тотықтыру үшін 1000 А тоқты неше сағат өткізуге болады? Жауабы: 118,2 кг; 16,1 сағ.
    
11. 
    Рений қышқылын алу үшін азот қышқылында ренийді ерітеді, реакция теңдеуін жазу керек.
    
12. 
    Рений (VII) оксиді, рений қышқылы және калий перренаты қасиеттерін марганецтің сәйкес қосылыстарымен салыстыру керек. Кернеу қатарында Mn, Te, Re қалай орналасқан? Қышқылдармен қалай реакцияға түседі? Бұл элементтердің тотығу дәрежесі өскен сайын оксидтертері мен гидроксидтерінің қасиеттері қалай өзгереді?
    
13. 
    KMnO₄ қосылысынан оттегі алу реакциясының теңдеуін жазу керек. KMnO₄ және MnSO₄ ерітінділері арасында жүретін диспропорциялану реакциясының теңдеуі. [MnCl₆]^2- және [CrCl₆]^3- комплекстерінің магниттік қасиеттері неге бірдей?
    
14. 
    Құрамында 12% қоспасы бар 4,35 кг техникалық MnO₂ қосылысынан K₂MnO₄ алу үшін калий селитрасының қанша массасы жұмсалады? Жауабы: 4,45 кг
    

1. 
   Хром, молибден және вольфрам периодтық жүйенің VI тобында орналасуын түсіндіру керек. VI B және VI А топша элементтеріндегі ұқсастықты көрсету керек.
   
2. 
   Хромның қасиеттерін: а) атом құрылысы мен периодтық жүйеде орналасуына байланысты; б)хромның ауаға, суға және қышқылдарға қатысты; в) оксидтері мен гидроксидтерінің құрамы мен сипатын көрсету қажет.
   
3. 
   Хром (VI) қосылыстарының тотықтырғыш қасиеті қандай ортада (қышқыл орта да әлде сілтілік орта да) көбірек көрінеді? Хром (Ш) қосылыстарының тотықсыздандырғыш қасиеттері ше? Осы жағдайларды түсіндіру керек.
   
4. 
   1 кг ашудас (квасцы) алу үшін K₂Cr₂O₇ массасын есептеу керек. Жауабы 294,7г.
   
5. 
   Мына өзгерістерді Cr₂O₃ → K₂CrO₄ → K₂Cr₂O₇ → Cr₂ (SO₄ )₃ → K₃ [Cr(OH)₆] қалай жүргізеді?
   
6. 
   500 мл K₂Cr₂O₇ ерітіндісін күкірт қышқылы қатысында тотықсыздандыру үшін 560 мл H₂S (0 ⁰C және 101,3кПа) жеткілікті болса, осы ерітіндінің нормальды концентрациясы қанша болғаны? Жауабы: 0,1 н
   
7. 
   VI топтың d-және р-элементтер атомдарындағы электрондардың конфигурациясын көрсету керек. Олардың мына қасиеттері сәйкес келе ме: а)валенттілік электрондар сандары; б) валенттілік АО сандары; в) максимал тотығу дәрежесі?
   
8. 
   Стандартты электродтық потенциалдар мәндері Cr, Мо, W элементтерінің қышқылдарға қатынасын қалай анықтайды?
   
9. 
   Вольфрамның а) ыстық балқытқыш және азот қышқылдары қоспасымен; б) тотықтырғыш қатысында сілтімен, мысалы NaNO₂ балқытқан кездегі жүретін реакциялар теңдеулерін жазу керек. Na₂CO₃ пен Fe(CrO₂)₂ қосылыстарын ауада балқытқанда натрий хроматының алу реакциясының теңдеуін жазу керек.
   
10. 
    Аквакомплекстер [Cr(H₂O)₆] ²⁺ және [Cr(H₂O)₆] ³⁺ түстері қандай? CrСl₃6H₂O қосылысы жағдайларға байланысты ерітінділер түсі күлгін, ашық жасыл және қою жасыл түсті болады?
    
11. 
    Мына реакцияларды аяқтау керек: а) CrSO₄ + O₂+H₂SO₄ → б)CrCl₂+O₂+HCl→ в) CrSO₄ + O₂+H₂O→ г) [Cr(H₂O)₆]²⁺ +O₂ →
    
12. 
    Аммоний дихроматы мен аммоний вольфроматы термиялық айрылғанда қандай оксидтер алынады? Неге реакцияларда айырмашылық бар?
    
13. 
    Хром (Ш) тұздары ерітіндісіне сульфид-немесе карбонат-иондарын қосқанда құрамдары бірдей тұнбалар түседі. Неге? Хром (Ш) гидроксидінің тұнбасы неге сілтінің артық мөлшерінде ериді, сосын сұйылтқанда немесе ерітіндіні қайнатқанда қайтадан неге тұнба түзіледі?
    
14. 
    Сулы ортада хромат- пен дихромат-иондары қандай тепе-теңдік жүйе түзеді? Қышқыл не сілті қосқанда тепе-теңдік қалай ығысады? Барий тұздары ерітіндісіне K₂Cr₂O₇ қосқанда неге BaCrO₄ тұнбасы түзіледі?
    
15. 
    Егер сулы ортада мына иондар NO₂^-, Cr₂O₇ ^2-, H⁺, NO₃ ^- болса, олардың арасында реакция жүруі мүмкін бе?
    
16. 
    Мына оксидтердің CrO₃, MoO₃, WO₃ қайсысы а)суда ериді; б) қыздырғанда айрылады және в) күшті тотықтырғыш болады? Мына қышқылдардың H₂CrO₄, H₂MoO₄ , H₂WO₄ қайсысы ақ ұнтақ күйінде не тек ерітіндіде бос күйінде болады?
    
17. 
    Хромның изополиқышқылдарының жалпы формуласын жазу керек. Олар қандай ортада түзіледі? 2 және 3 хром атомы бар полиқышқылдарының графикалық формулаларын жазыңдар.
    
18. 
    200 мл 0,1 моль/л [Cr(H₂O)₅Cl]Cl₂ ерітіндісінен хлорид-иондарын тұнбаға түсіру үшін қанша күміс нитраты қажет? Жауабы: 6,8 г.
    
19. 
    5,6 л (қ.ж.) хлор КCr(SO₄)₂ ерітіндісімен әрекеттесу үшін концентрациясы 2 моль/л КОН ерітіндісінің қанша көлемі жұмсалады? Жауабы: 667 мл.
    
20. 
    200 г хром (Ш) сульфатымен әрекеттесуге концентрациясы 2 моль/л КОН ерітіндісінен қанша көлем және 3%-ті Н₂О₂ (ρ=1) ерітіндісінен қанша көлем қажет болады? Жауабы: 2,55 және 1,73 л
    
21. 
    K₂Cr₂O₇ ерітіндісінің эквивалентінің молярлы концентрациясы 0,25 моль/л. Қышқыл ортада (қандай қышқыл) иодид-ионы мөлшері 0,01 моль болатын KI ерітіндісімен әрекеттесу үшін K₂Cr₂O₇ ерітіндісінің қандай көлемі қажет? Жауабы: 40 мл.
    
22. 
    Көлемдері бірдей және концентрациялары 0,01 моль/л болатын K₂CrO₄ және BaCl₂ ерітінділерін араластырса, тұнба түзіледі ме? Жауабы: иә.
    

1. 
   Ванадий топшасының элементтерінің қасиеттерін а) V топтың негізгі топша элементтерімен; б) титан топшасы элементтерімен; в) хром топшасы элементтерімен салыстыру керек.
   
2. 
   Мына иондардағы VO⁺, VO₂⁺, VO₄ ^3-, VO₃^-, VO³⁺, VO₂^-, VO₂⁺, V₄O₉ ^2- ванадийдің тотығу дәрежелерін анықтау керек.
   
3. 
   V₂O₅ оксидін оттегі қатысында NaCl тұзымен балқытқанда хлор бөлінеді және натрий ванадаты түзіледі. Реакция теңдеуін жазу керек.
   
4. 
   Суық жағдайында натрий ортованадаты гидролизі кезінде пированадат түзілсе, қыздырғанда – натрий метаванадаты түзіледі. Бұл реакцияларды ионды - молекулалық түрінде жазу керек.
   
5. 
   (NH₄)₂S және NH₄NO₃ ерітінділері әрекеттескенде аммоний тиометаванадаты түзіледі, егер бұл қосылысқа НCl қышқылымен әсер етсе, ол айрылып, аз еритін тиоангидрид түзіледі. Реакция теңдеулерін жазу керек.
   
6. 
   Сұйытылған диоксониобий (V) сульфатын қайнатса, ол гидролизге ұшырайды, реакция теңдеуін жазу керек.
   
7. 
   Калий танталатын (КТаО₃) танталдың қай қосылысынан және оған қандай реагентпен әсер етіп алуға болады?
   
8. 
   Сұйытылған азот қышқылымен Pb₂O₃ және Pb₃O₄ оксидтеріне әсер етсе, екі жағдайда да PbO₂ түзіледі. Бұл реакциялар тотығу-тотықсыздану реакциялары ма? Реакция нәтижесінде түзілген зат бойынша Pb₂O₃ және Pb₃O₄ оксидтер құрылысы туралы қорытынды жасау керек.
   
9. 
   Титан топшасы элементтерінің қайсысы НCl және сұйытылған Н₂SO₄ қышқылдарында ериді? Алынған қосылыстардағы металдың тотығу дәрежесі қандай?
   
10. 
    Титан топшасындағы 3 металл да балқытқыш қышқылда, патша арағында, әсіресе HNO₃ пен HF қоспасында ериді. Реакциялар теңдеулерін жазып, бұл жағдайларда HF функциясын көрсету керек.
    
11. 
    Цирконий және гафнийдің және олардың қосылыстарының химиялық қасиеттеріндегі өте үлкен ұқсастықтарды қалай түсіндіруге болады?
    
12. 
    Титан концентрлі азот қышқылымен қалайы сияқты, сілтілер ерітіндісімен кремний сияқты әрекеттеседі, реакция теңдеулерін жазу керек.
    
13. 
    Титан (Ш) қосылыстарының қасиеттері қандай? Мына реакциялар теңдеулерін аяқтау керек: а)TiCl₃+FeCl₃→… б) TiCl₃+ K₂Cr₂O₇+ НCl _сұйыт. →.... в) TiCl₃+О₂+Н₂О→....; г) Ti₂(SO₄)₃ +KMnO₄ +H₂SO₄ →…
    
14. 
    Оксотитан (IV) сульфаты мен оксоцирконий (IV) хлоридтерінің графикалық формуласын жазу керек.
    
15. 
    Егер ZrCl₄ тұзына біраз (NH₄)₂CrO₄ қосса, ақ тұнба түзіледі, ал егер оның артық мөлшерін қосса, тұнба ериді, реакция теңдеулерін жазу керек.
    
16. 
    Периодтық жүйенің III тобының d -элементтер атомдарының электрондық формуласын жазу керек.
    
17. 
    III топтың d- элементтерінің электрондық потенциалдары бойынша олардың қышқылдарға қатынасын көрсету керек, бұл элементтер өте сұйық азот қышқылындағы азоттың тотығу дәрежесін ең төменгі мәніне дейін жеткізеді. Бұл реакцияның теңдеулерін ионды-молекулалық және молекулалық түрде жазу керек.
    
18. 
    Гидроксидтердің қышқыл-негіздік қасиеттері және ерігіштігі скандийден актинийге қарай қалай өзгереді? Скандий топшасы элементтерінің қос тұздарына мысал келтіру керек.
    

1. 
   d –элементтер периодтық жүйеде қай топтарда және қай топшаларда орналасқан? Қай элементтердің жоғарғы тотығу дәрежесі топ номеріне сәйкес келеді, қайсыларыныкі сәйкес келмейді?
   
2. 
   I топтың d –элементтері атомдарының жалпы сипаттамасын атомдардың электрондық құрылысы тұрғысынан түсіндіру керек. Бұл элементтер үшін электронның «құлау» эффектісін қалай түсіндіруге болады? Неге күмістің +1 тотығу дәрежесі ерекше тұрақты?
   
3. 
   I-ші топтың бір периодында орналасқан d –және s- элементтер атомдарының құрылысы мен радиустарын салыстырып, олардың қасиеттерінің айырмашылығын түсіндіру керек.
   
4. 
   Күміс пен алтынды өндірісте цианид әдісімен алу d –элементтеріне тән қандай қасиеттерге негізделген? Реакциялар теңдеуін жазу керек.
   
5. 
   Реакция теңдеулерімен: а) мыстың азот және күкірт қышқылдарымен әрекеттесуін; б) күмістің азот қышқылымен әрекеттесуін; в) алтынның «патша арағымен» әрекеттесуін көрсету керек.
   
6. 
   Қандай процесс әсерінен мыс ауада жасылтым қабыршықпен, күміс қара қабыршықпен жабылады? Металл беттерін қалай тазартады?
   
7. 
   Мыс (I) және мыс (ІІ) оксидтері мен гидроксидтері қандай қасиеттермен сипатталады? Сусыз мыс (ІІ) сульфаты арқылы сұйық заттарда, мысалы, бензинде судың барлығын не жоқ екендігін анықтайды, қалай?
   
8. 
   Сілтілік ортада мыс (ІІ) тұздарының ерітіндісі формальдегидпен әрекеттескенде натрий формиаты және қызыл мыс (I) оксиді Си₂О түзіледі, реакция теңдеуін жазып, бұл реакцияның практикада қолданылуын айту керек.
   
9. 
   Мыс (I) және күміс (I) металдарының ерімейтін тұздары а) аммиак ерітіндісінде; б) галоген сутек қышқылдарының концентрлі ерітінділерінде немесе сілтілік металдардың галогенидтерінде ериді, неге ? Оларды мына мысалдармен көрсетіңдер: CuCl+HCl→; AgI+NaJ→; AgCl+KCl→ ;
   
10. 
    0,1 моль/л Na[Cu(CN)₂] және K[Ag(CN)₂] тұздары ерітінділеріндегі Cu⁺ және Ag⁺ иондарының концентрацияларын анықтау керек. Комплекс-иондардың [Cu(CN)₂]^- және [Ag(CN)₂]^- тұрақсыздық константалары 110^-24 және 110^-21 сәйкесінше.
    
11. 
    Күміс иондарының бактерицидті әрекеті неге негізделген? Неге күміс қосылыстарын қоңыр шыныларда сақтайды? Күміс галогенидтерінің фотосуретте қолданылуы оның қандай қасиетіне негізделген? Күміс галогенидтерінің натрий тиосульфатымен реакциясы фотосуретте қандай қолданыс табады?
    
12. 
    AgCl және AgI тұнбалары аммиак ерітіндісін қосқанда неге олар өздерін әр түрлі ұстайды?
    
13. 
    Мыс (ІІ) сульфаты және күміс (I) нитраты ерітінділерінің а)мыс б) платина электродтарында жүретін электролиз процесін жазу керек.
    
14. 
    1,6645 г жез сынамасын анализдегенде 1,3466 г Cu(SCN)₂ және 0,0840 г SnO₂ алынды. Анализденетін сынамадағы мыстың, қалайының және мырыштың массалық үлестерін санау керек. Жауабы, %: мыс-28,77; қалайы-3,98; мырыш- 67,25.
    
15. 
    Егер AuСІ₃ ерітіндісімен H₂S әрекеттескенде Au₂S тұнбасы түзілсе, Au(Ш) қандай қасиет көрсетеді? Реакция теңдеуін жазу керек. AuCl₃ гидролизге ұшырағанда H₂[AuOCl₃] қоңыр-қызыл түсті қышқыл түзіледі, егер тұз қышқылын қосса, ерітінді түсі сары болады. Теңдеулерді жазып, түсіндіру керек.
    
16. 
    0,5 л ерітінді дайындауға кеткен CuSO₄ ерітіндісінің молярлы концентрациясын және CuSO₄ 5 H₂O массасын мына мәндер бойынша анықтау керек: 0,1 моль/л концентрациялы 25 мл ерітіндісі 50 мл KI ерітіндісінен (титрлеу арқылы) бос иодты бөліп шығарады. Жауабы: 0,05 моль/л
    
17. 
    Мыс пен тағы бір екі валентті металдың балқымасына тұз қышқылымен әсер еткенде 276 мл (қ.ж.) сутегі бөлінген. Балқыманың қалған бөлігі концентрлі күкірт қышқылында ерітілгенде бөлінген газды жұтуға концентрациясы 2 моль/л 18,75 мл NaOH жұмсалған. Екінші металды және оның балқымадағы массалық үлесін анықтау керек. Жауабы: Zn, 40%.
    
18. 
    24 г мысты еріту үшін 8% азот қышқылы ерітіндісінің қанша көлемі жұмсалады? Бұл жағдайда бөлінген NО (қ.ж.) көлемін анықтау керек. Жауабы: 754 мл; 5,6 л.
    
19. 
    25 мл CuCl₂ ерітіндісі 0,3173 г иодты KJ ерітіндісінен ығыстырған болса, CuCl₂ ерітіндісінің молярлығы нешеге тең? Тотықтырғыш ретінде CuCl₂ ерітіндісінің нормальдығы қанша? Жауабы: 0,1 М және 0,1н.
    
20. 
    1 т қос тұз - мыстың арсениті мен ацетаты – 3 Cu(AsO₂)₂(CH₃COO)₂ түзілуі үшін қанша As₂O₂ және мыс (ІІ) купоросы CuSO₄ 5 H₂O қажет? Жауабы: 585,5 кг; 985 кг
    
21. 
    Мына реакциялар теңдеулерін аяқтау керек: а) Au + HCl + HNO₃→ … ; б) Au +KCN +H₂O+O₂ →….
    
22. 
    ІІ топ d-элементтерінің жалпы сипаттамасы. Бұл элементтер атомдарының (n-1) d¹⁰ электрондық конфигурацияларының тұрақтылығы қалай көрінеді?
    
23. 
    Сынаптың 6s² жоғары тұрақтылықтағы электрондық конфигурациясына негізделген қандай қасиеттері мырыш пен кадмий қасиеттерінен айырмашылық көрсетеді?
    
24. 
    Кернеу қатарында Zn, Cd, Hg қай жерде орналасқан? Кадмий мырыш пен сынапты оларды тұздарының ерітінділерінен ығыстыра ала ма? Олардың қышқыл және сілті ерітінділеріне қатынастырын көрсету керек.
    
25. 
    Zn²⁺, Cd²⁺, Hg²⁺ иондарының тотықтырғыш қасиеттері а) Н⁺ ионымен салыстырғанда; б) осы элементтердің жай заттар ретінде тотықсыздандырғыштық қасиеттері газ тәріздес сутегімен салыстырғанда әлсізірек немесе күштірек көріне ме? Неге?
    
26. 
    Мырыш азот қышқылының концентрациясы азайған сайын оны қандай өнімдерге дейін тотықсыздандырады? Осы реакциялардың электронды-иондық және молекулалық теңдеулерін жазу керек.
    
27. 
    Сынаптың еру процесіндегі айырмашылық: а) егер HNO₃ артық мөлшерде болса; б) сынап артық мөлшерде болса, реакция теңдеулерін жазу керек. Екі атомды топ –Hg - Hg- түзілу себебін түсіндіру керек.
    
28. 
    Мырыш және кадмий гидроксидтері сілтілермен, аммиактің судағы ерітіндісімен қалай әрекеттеседі? Теңдеулерін жазу керек. ZnCl₂ ерітіндісі арқылы H₂S өткізгенде ZnS толық тұнбаға түспейді. Неге? ZnS тұнбасы толық түсу үшін қандай реагент қосу керек?
    
29. 
    Сынап (I) нитратын металдың артық мөлшерін сұйытылған азот қышқылында еріту арқылы алады. Егер молярлы қатынастары 1 Hg:1,19 HNO₃ болса, 1 кг сынапты еріту үшін неше метр 25% - ті (ρ=1,15) азот қышқылы қажет? Жауабы: 1,3 л.
    
30. 
    Zn(NO₃)₂ және ZnSО₄ тұздарының гидролиз теңдеулерін жазу керек, реакция ортасын көрсету керек.
    
31. 
    Ерігіштік көбейтіндісі (ЕК) мәндерін пайдаланып, ZnS және CdS тұздарының HCl ерітіндісіне қатынасын түсіндіру керек. Ерітіндідегі Cd²⁺ және Zn²⁺ иондарын бөлудің екі түрлі әдісін ұсыну қажет.
    
32. 
    Амальгама деген не? Амальгамадағы маталдардың химиялық қасиеттері өзгере ме? Натрий амальгамасы сумен қалай әрекеттеседі, неге оны металл натрий орнына тотықсыздандырғыш ретінде қолданады?
    
33. 
    Сынаптың қандай қосылыстары сулема, каломель, киноварь деп аталады? Каломельдің Cl₂ және SnCl₂ заттарымен әрекеттескендегі тотығу-тотықсыздану мүмкіндіктерін көрсету керек. Hg₂²⁺ қосылыстарына тән диспропорциялану реакцияларына мысалдар келтіру керек.
    
34. 
    Массасы 9,9 г Zn(ОН)₂ толық еруі үшін концентрациясы 2 моль/л NaOH ерітіндісінің қанша көлемі қажет? Жауабы: 100 мл
    
35. 
    Мырыш 5,2 г 8% азот қышқылымен әрекеттескенде қанша көлем (қ.ж.) аммиак бөлінеді? Бұл ерітіндінің көлемін және аммиактың бөлінуіне жұмсалған концентрациясы 2 моль/л NaOH ерітіндісінің көлемін есептеу кажет. Жауабы: 0,448 л; 150,9 мл; 10 мл.
    
36. 
    Мырыш алдамышынан 260 кг мырыш алу үшін ауаның қандай көлемі жұмсалады (қ.ж.)? Сонда кен құрамындағы мырыш сульфидінің массалық үлесі қанша? Жауабы: 640 м³ , 38,8 %
    
37. 
    Zn/ Zn²⁺ және Cd/ Cd²⁺ жүйелерінің стандартты электродтық потенциалдар мәні бойынша, кадмий-мырыш гальваникалық элементінде өздігінен қандай реакция жүреді: а) Zn+ Cd²⁺ = Cd+ Zn²⁺; б) Cd+ Zn²⁺= Zn+ Cd²⁺ ? Егер гальваникалық элементте өздігінен мына процесс Fe+ Cd²⁺ = Cd+ Fe²⁺ жүрсе, қай электрод анод: а) Fe; б) Cd болады?
    
38. 
    Мына реакциялар теңдеуін аяқтау қажет:
    

б) НgS+HCl+HNO₃ → ….