Эпидемиологиясы:
Туляремия кең тараған, спородикалық вспышкамен өтетін, табиғи ошақты болып кездесетін ауру. Табиғи ошақтың 5 түрі бар: орманда, қырда, таулы-өзенді, тоғайсыз, тундралық. Әрқайсысының өз ерекшелігі бар.
Francisella tularensis жиынтығы.
Инфекция көзі:
әр түрлі жабайы омыртқалы жануарлар (кеміргіштер, қояндар, тышқандар)
ауылшаруашлық жануарлар (қой, шошқа, ірі қара малдар, солтүстік бұғысы)
үй жануарлары (иттер)
инод кенелері (қосымша резервуар)
Таралуы:
контактілі, қарым-қатынас арқылы (зақымдалған тері жабыны, шырышты қабат арқылы).
тағам арқылы
ауа-шаң
трансмиссивті (тістеп алса немесе кене, масаны езіп жіберсе жұғады)
Мерзімділігі:
жаз-күз айлары.
Иммунитет:
өмір бойы сақталады.
Патогенезі:
туляремия патогенезінде 3 маңызды фактор бар:
. инфекциялық
.токсикалық
.аллергиялық
Қоздырғыш ағзаға жарақатталған тері арқылы немесе тыныс жолдарының және көздің шырышты қабаты арқылы енеді. Кіру қақпасы аурудың клиникалық түрін анықтайды. Кіру орнында инфильтрация мен қабыну ошағы дамиды, жиі қоздырғыш жергілікті лимфа түйіндеріне түседі, онда көбейіп, біртіндеп өледі. Эндотоксин бөледі, ол қанға сіңіріліп (токсинемия), интоксикацияға әкеледі. Регионерлік лимфа түйіндерінде некрозбен іріңді қабыну дамиды (біріншілік бубондар). Инфекциялық процестің дамуына байланысты ЖСБТ бойынша организмнің аллергиялық құрылысы өзгереді.
Клиникасы:
Инкубациялық кезең бірнеше сағаттан 7 күнге дейін, кейде 10 күн болады. Туляремияның клиникалық жіктелуі: Клиникалық түрі Жұғу жолдары бубонды түрі көздің шырышты қабаты, тері арқылы жаралы-бубонды осы сияқты көз-бубонды осы сияқты ангинозды-бубонды ауыз арқылы өкпелік (бронхиттік және пневмониялық түрлері) тыныс жолдары арқылы генерализивті немесе біріншілік септикалық түрі кез келген жұғу түрінде кездеседі, әлсіз адамдар ауырады Ағым ұзақтығы бойынша:
жедел (3 айға дейін)
жеделдеу (6 ай және ұзақ)
рецедивтер
Ағым ауырлығы бойынша:
жеңіл түрі
орташа ауыр түрі
ауыр түрі
Клиникасында 2 синдром бар:
.интоксикация
.жергілікті өзгерістер
Диагностикасы:
биологиялық
серологиялық
аллергиялық
Емі:
Достарыңызбен бөлісу: |