14. Нан пісіру, макарон және кондитерлік өндірісінің технологиясы бойынша зертханалық практикум
Түсін анықтау Əдіс қалыпты əйнектер деп аталатын, арнайы стандартты əйнектермен
бояудың белгілі бір қарқындылығы бар қанттың профильденген ерітіндісінің
түсін салыстыруға негізделген. Түсін колориметрде анықтайды. Құралдың
жиынтығына бояу қарқындылығы əртүрлі қалыпты шыны кіреді.
Колориметрде зерттелетін қант ерітіндісі бар стакан жəне қалыпты
шынысы боялған аспап құбыры арқылы жұмыс істегенде күндізгі жарық
шамынан екі жарық ағынын жібереді. Призмалар жүйесі арқылы өтіп жарық
окулярға жіберіледі жəне бақылаушы екі жартыға бөлінген көру өрісін
көреді. Стақандағы ерітінді бағанасының биіктігін өзгерте отырып, көру
өрісінің екі жартысын бірдей жарықтандыруға қол жеткізіледі. Құралдың
шкаласы бойынша есептеу миллиметрдегі ерітінді қабатының қалыңдығын
көрсетеді, онда ол таңдалған қалыпты шыныға тең оптикалық тығыздығы
болады. Қажет болғанда бояудың басқа қарқындылығы бар колориметриялық
шыныларды енгізеді. Түстілік құрғақ 100 бөлікке шартты бірліктерде
көрінеді.
200г қантты 215см
3
ыстық тазартылған суда ерітіп, қант ерітіндісін
дайындайды, 20
0
С дейін профильді жəне салқындатылған ерітіндіде
рефрактометрдің көмегімен құрғақ заттардың массалық үлесін анықтайды
жəне кестені пайдаланып, алынған мəні бойынша дайындалған ерітіндінің
тығыздығын табады. Колориметрдің түсін анықтап, кем дегенде бес
анықтаманы өткізіп, есептеу үшін орта арифметикалық алынады [1].
Қанттың түсі (1.7) формула бойынша есептеледі:
(1.7)
Мұндағы:
Ц-түсі;
И-колориметриялық шынының бояу қарқындылығы;
К-шыныда көрсетілетін түзету коэффициенті;
24
М- колориметр шкаласының орташа көрсеткіші, мм;
С-сыналатын қант қоспасындағы құрғақ заттың салмақтық үлесі;
d-сыналатын қант қоспасының тығыздығы;