Программа денесі(операторлар тізбегі)
жүктеу/скачать 4.26 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Конструкторлар, динамикалық обьектілер және деструкторлар
- ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБТЕТТЕР ТІЗІМІ
- ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ЖҮРГІЗУГЕ АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР Зертханалық жұмыс №1 Тақырыбы: Алгоритм түсінігі Мақсаты
- Алгоритм. Ұсыну әдістері
- Алгоритмдерге қойылатын талаптар
- Зертханалық жұмыс №3 Тақырыбы: Паскаль тіліне кіріспе Мақсаты
- 1-кесте Р/н
15-ДӘРІС. Объектілерді динамикалық құру.
Конструкторлар, динамикалық обьектілер және деструкторлар Егер объектілік типте тым болмаса бір виртуалды әдіс болса, онда виртуалды әдіске бірінші қатынас жасағанға дейін объект экземплярына қолданылатын конструктор деп аталатын арнайы әдіс болуы керек.Осыған байланысты әдетте конструктор объектіге қандай да бір бастапқы мәндерді беретін әдіс ретінде көрсетіледі.Конструктор немесе ата-баба объектісінен мұраға қалады және де конструктордың өзі виртуалды әдіс бола алмайды.Объектілік типтің сипатталуында конструктордың тақырыбы кәдімгі әдіс тақырыбынан мынадай айырмашылықта болады. Ондағы procedure резервтелген сөздің орнына constructor сөзі қолданылады.Кәдімгі әдістен конструктордың қандай айырмашылығы бар?Конструктор онда сипатталған әрекеттерден басқа объектіленген виртуалды әдістерді жүзеге асыратын код адрестері бар арнайы виртуалды әдістер кестесінің арасында байланыс орнатады.Алдыңғы тақырыпта айтып өткендей, объектілік типтің экземплярлары статикалық және динамикалық түрде анықтама алады. Dot1 және Ring1 объект экземплярларының динамикалқ түрде құрылуы төмендегідей болады: Var Dot1: ^Dot; Ring1: ^Ring; Begin New (Dot1, Init); New (Ring1, Init); Жоғарыда айтылғандай, егер объектіде виртуалды әдістер бар болса, оларға қатынас жасамас бұрын осы объетінің экземпляры конструкторды шақыруы керек.Осындай конструктор ретінде мұнда Init әдісі тұр.Ол New процедурасының екінші параметрі ретінде шақырылып тұр.New рпоцедурасы объектінің динамикалық экземплярын құрады.Тақырыбы: Procеdure New (var P:pointer[ ,Init:Constructor]); Мұндағы, P – типтендірілген нұсқауыш; Init – объект конструкторы. Динамикалық объектімен жұмысты аяқтағаннан кейін, оған бөлінген жадыны босату керек.Бұл Dispose стандартты процедура арқылы жүзеге асады. Dispose (Dot1,Done); Dispose (Ring1,Done); Мұнда Dispose процедурасы Done деструкторына қатынас жасайды. Dispose процедурасы объект орналасқан жадыны босатады.Тақырыбы: Procedure Dispose (var P:Pointer[ ,Done]); Мұндағы, P – типтендірілген нұсқауыш; Done – объект деструкторы. Объектілік типтің сипатталуында деструктор тақырыбының кәдімгі әдіс тақырыбынан айырмашылығы – ондағы Procedure резервтелген сөзі Destructor сөзімен алмастырылады. Дегенмен конструкторға қарағанда деструктор резервтелген сөзі процедура сөзінің синонимі болып табылады.Басқа сөзбен айтқанда, объектімен жұмысты аяқтайтын әдіс арнайы резервтелген сөзбен безендіріледі.Және де конструктордан айырмашылығы – деструкторлар виртуалды әдіс ретінде көрсетіле алады.Мұнда Done деструкторын шақыру өздігінен динамикалық жадыны босата алмайтынын түсіну керек. Dot1 және Ring1 объектілерінің динамикалық түрде жарияланатынын көрсететін мысал: Porgram ObjectDotCirc1; Uses crt,graph; Type
Dot=object; A,b:integer; Constructor Init(x,y:integer); Procedure Show:virtual; Procedure Hide:virtual; Procedure Move (Da,Db:integer); Destructor Done End;
{-------------------------------------} Ring=object(Dot); Rad:integer; Constructor Init(x,y,z:integer); Procedure Show:virtual; Procedure Hide:virtual; Destructor Done; End;
{-------------------------------------} Constructor DotInit; Begin a:=x; b:=y; end; {-------------------------------------} Procedure DotShow; Begin
PutPixel(a,b,white); {-------------------------------------} Procedure Dot.Hide; Begin
PutPixel(a,b,0); End;
{-------------------------------------} Procedure Dot.Move; Begin Hide;
a:=a+Da; b:=b+Db; Show;
End; {-------------------------------------} Constructor RingInit; Begin
a:=x; b:=y; Rad:=z; end;
{------------------------------------} Procedure RingShow; Begin SetColor(black); Circle(a,b,Rad); End;
{------------------------------------} Procedure Ring; Begin SetColor(0); Circle(a,b,Rad); End;
{------------------------------------} Destructor Dot.Done; Begin Hide;
End; {------------------------------------} Destructor Ring.Done; Begin
Hide End;
{------------------------------------} Var i,j,k,Err:integer; a:char; Dot1:Dot; Ring1:Ring; Begin
i:=detect; InitGraph (i,j,’ ‘); Err:=GraphResult; if Err <>grok then writeln(Graph Error Msg(Err)) else
begin New (Dot1.Init(GetMax x div 2;GetMax y div 2)); Dot1^Show; New(Ring1.Init(GetMax x div 2;GetMax y div 2;GetMax y div 6)); Ring1^Show; While KeyPressed do a:=ReadKey; Repeat Begin
A:=ReadKey; Case ord(d) of 72:Dot1^Move(0,-5); 80: Dot1^Move(0,5); 77: Dot1^Move(5,0); 75: Dot1^Move(-5,0); 73: Ring1^Move(0,-5); 81: Ring1^Move(0,5); 79: Ring1^Move(5,0); 71: Ring1^Move(-5,0); End; end; Until a=chr(27); Dispose (Dot1,Done); Dispose(Ring1,Done); End; End.
Өрістер мен әдістер. Жасырын және жалпы қатынасты өрістер мен әдістер Объектілік типтің сипатталуындағы өрістер мен әдістер жасырын және жалпы қатынасты болып жарияланады.Объект сипатталуындағы сәйкес бөлімдер Private немесе Public директиваларымен ашылады.Алдыңғы мысалдағы Dot типінің сипатталуында осы директивалар төмендегідей қолданылады: Dot=object; Private a,b:integer; Public Constructor Init(x,y:intrger); Procedure Show:virtual; Private
Procedure Hide:virtual; Procedure Move (Da,Db:integer); Public Destructor Done; End; Бұл мысалда жасырын өріс ретінде а және b өрістері, және Hide және Move әдістері жарияланған.Ал Init,Show,Done әдістері жалпы қатынасты болып тұр.Әрбір кезекті Private немесе Public директивалары алдыңғысының әреккетін қайтарады.Егер типтің сипатталуында бұл директивалар болмаса, онда үнсіз келісім бойынша барлық өрістер мен әдістер жалпы қатынасты болып табылады. Private директивасынан кейін жарияланған объект өрістері мен әдістері осы прогерамманың немесе модульдің алдында ғана қатынас жасалады.Дегенмен,егер бұл объект программаға қосылған мдоульбе болса, жасырын өрістер мен әдістер идентификаторы программистке көрінбейді.Және де мұнда объектінің өзі қолдануға толық ашық болады.Мысалы, бұл егер коммерциялық қолданба болса, онда оны құрастырушылар бұл қолданбаны жүзеге асыру туралы мәліметтерді жасырады.Сол сияқты программист байқаусызда өзгеріс енгізбес үшін объектінің өрістері мен әдістеріне қатынасты шектеу дұрыс болады. Бақылау сұрақтары
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБТЕТТЕР ТІЗІМІ:
ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ЖҮРГІЗУГЕ АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР Зертханалық жұмыс №1 Тақырыбы: Алгоритм түсінігі Мақсаты: Алгоритм түсінігімен танысу, оның түрлерімен, қасиеттерімен танысу Алгоритм. Ұсыну әдістері ЭЕМ машиналық команда түрінде жазылған тек бір қарапайым арифметикалық не бір логикалық амалды ғана орындай алатын етіп құрылған. ЭЕМ арқылы информацияны өңдеу нәтижесін табу үшін біртіндеп орындалатын амалдар, нұсқаулар тізбегін алдын ала дайындап алу керек. Нәтиже алу үшін арнайы ереже бойынша жинақты түрде дайындалған нұсқаулар тізбегі– алгоритм деп аталады. Алгоритмді әр түрлі тәсілдерді пайдаланып дайындау мүмкін. Берілгендер – информатикадағы негізгі ұғымдардың бірі ЭЕМ-ге ендірілетін, шығарылатын және ішкі кодталған түрде өңделетін информация - берілгендер деп аталады. Алгоритмнің қарапайым операцияны орындауы үшін машинаға берілген әр нұсқауы машиналық команда деп, ал командада көрсетілген сан және символ -аргумент деп аталады. Машинаға түсінікті командалар тізбегі арқылы жазылған есептің алгоритмі осы есептің программасы деп, программа құру процесі – программалау деп аталады. Информацияны өңдеудің алгоритмін 3 түрлі жолмен құруға болады. 1) ауызша алгоритм 2) блок-схема түрінде 3) алгоритмдік тілде Ауызша алгоритм – күнделікті пайдаланылатын сөздер мен математикалық символдарды қолданып жазылған жеке-жеке нұсаулар жиынтығынан тұрады. Блок-схема – түрлі арнайы фигуралар, нұсқаулар арқылы программада орындалатын әрекеттер мен олардың орындалу ретін көрсететін графиктік схема. Мұнда алгоритмде орындалатын әрекеттер геометриялық фигуралар арқылы сызылып, олардың байланыс жолдары нұсқама арқылы көрсетіледі. а алгоритмнің басы мен соңы
б) - берілгендерді ендіру және нәтижені шығару в    )
- шартты тексеру г - информацияны өңдеу 
д) - байланыс бағыттары Мысал. n! мәнін есептеу алгоритмі Ауызша алгоритм алг факториал 1. оқу n 2. k:=1; r:=1 3. r=r*k
4. k:=k+1 5. егер k 6. жазу “n!=”, r 7. соңы
Блок-схемасы 
иә жоқ
Алгоритмдік тіл – құрылымы нақтыланған бірыңғай және дәл жазылатын арнайы символдар мен ережелер жүйесінен тұрады. Пайдаланылатын символдар – тілдің алфавитін, ережелер жүйесі-оның синтаксисін құрайды. Алгоритмдік тілдің алфавитінде, мағынасы мен қолдану тәсіліне алдын-ала түсініктеме беріліп қойылған, қызметші сөздер деп аталатын символдар бар. 1. Алгоритм тақырыбы : алг , арг, нәт, берілг, керек; 2. Алгоритмнің басталуы мен соңы: басы, соңы; 3. Тармақталу командасы: егер, онда, әйтпесе, біті; 4. Таңдау командасы: таңдау, жағдай,...,жағдай, әйтпесе, бітті 5. Қайталану командасы: а) Цикл “әзірше”: цб, әзір, цс; б) Цикл “үшін” : цб, үшін, дан(дан, тан, тен) , бастап, дейін, қадам, келесі, цс; 6. Құрама шарттар : және, немесе, емес; 7. Функция: мән Информацияны өңдеудің ауызша алгоритмі негізінен көмірленген жолдар бойынша құрылатындықтан, мұндай алгоритмді жолдық алгоритм деп атайды. Әр түрлі мәндерді қабалдай алатын объектілерді – шамалар деп атайды. Әр шаманың аты, мәні, типі бар. Аты-айнымалы шаманың белгіленуі, тип-алгоритмнің орындалу кезінде осы шаманың әр кезеңде қабылдайтын мәндерінің сипаттамасы. Тип бүтін, нақты, литерлік болуы мүмкін. Литерлік мән деп мәні текст болатын шаманы айтамыз. Жалпы түрде жазылуы алг алгоритмнің аты арг арг-р аттары нәт нәтижелер аттары басы алгоритм денесі соңы Алгоритмнің басы қызметші сөзіне дейінгі бастапқы бөлігі алгоритм тақырыбы деп, басы ... соңы қызметші сөздерінің аралығында орналасатын командалар тізбегін алгоритм денесі деп атайды. Өңелетін информацияда берілген бастапқы шамаларды аргументтер деп, ал өңдеу қорытындысында табылатын шамаларды нәтижелер деп атайды.
p:=(a+b+c)/2; S=sqrt [p*(p-a) (p-b) (p-c)] соңы 
Алгоритм тақырыбына кірмейтін, бірақ алгоритм денесінде пайдаланылатын айнымалы – аралық шама деп аталады. Құрылған алгоритмде командалар бірінен соң бірі ретімен орындалатының байқауға болады. Мұндай алгоритмді сызықтық алгоритм деп атайды. Мысал.
y= 3x +5, x>1
Қайталану командаларынан тұратын алгоритм-циклдік алгоритм деп аталады. Цикл құрамы цб сөзінен басталып, цс- сөзімен аяқталады. Олардың аралығына-цикл денесі орналасады. q рет қайталану командасының жалпы түрде жазылуы
цикл денесі цс “үшін” циклінің алгоритм денесі; басы бүт k,r цб к үшін 1 бастап n дейін r:=r*k
цс соңы Алгоритмдерге қойылатын талаптар 1) Алгоритмнің үздіктілігі 2) Алгоритмнің түсініктілігі 3) Алгоритмнің анықтылығы 4) Алгоритмнің бірдейлілігі 5) Алгоритмнің нәтижелілігі
Зертханалық жұмыс №3 Тақырыбы: Паскаль тіліне кіріспе Мақсаты: Паскаль тілінің шығу тарихымен, алфивитімен, стандартты функциялармен, мәліметтер типімен және оларды сипаттаумен танысу Шығу тарихы Паскаль программалау тілінің алғашқы нұсқасын 1968 жылы Стэнфорд университетінің информатика кафедрасының профессоры Никлаус Вирт жасады. Ал 1975 жылы стандартты Паскальдың компиляторымен Турбо Паскаль (3.0 версия) программмалау тілі пайда болды. Содан бері Паскаль жалпы білімдік, кәсіптік-техникалық мектептерде және жоғары білім беру орындарында “бірінші” программалау тілі ретінде қолданыла бастады. Турбо Паскаль тілін пайдаланудың қарапайымдылығынан пайдаланушылар арасында кең орын ала бастады. Келе-келе Турбо Паскаль 4.0, Турбо Паскаль 5.0, Турбо Паскаль 6.0 және Турбо Паскаль 7.0 версияларының дүниеге келуі кәсіпкер қолданушының еңбектегі өнімділігін арттыруға мүмкіндік беруге, қолданбалы есептерді шығаруда қолдануға үлкен үлес қосты. Енді осы тілдің ерекшеліктері мен бірсыпыра мүмкіндіктерін қарастырайық.
Тілдің алфавиті басқа тілдермен салыстырғанда құрылымы жағынан түсінікті, себебі оның әрбір амалы сипатталып отырады. Тілдің алфавитінің құрамына әріптер, цифрлар және арнайы белгілер кіреді. 1) Әріптер ретінде латын алфавитінің 26 әрпі ғана қолданылады. Ұлттық алфавиттегі әріптер (қазақ, орыс т.с.с.) тек апострофқа (жоғарғы үтірге) алынған сөз тіркестері немесе жүйелі жақшаға алынған түсініктеме ретінде ғана кездеседі. 2) Цифрлар: 0, 1, 2, ..., 9. 3) Арнайы белгілерге төмендегі белгілер жатады. а) Арифметикалық амалдардың белгілері 1-кесте
жүктеу/скачать 4.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
)
)
n өту 3
ысал Қабырғалары а,в,с ауданын Герон формуласы бойынша есептеу алгоритмі және блок-схемасы.
x2+7, x<1