Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары
жүктеу/скачать 5.34 Mb. Pdf көрінісі
|
| Keywords: Competence, personality, human values, content updates.
Қазіргі қoғамның ӛзeкті мәселелерiнің бірі-әлеуметтік, экономикалық ӛзгермелі жағдайларда ӛмір сҥруге дайын болып қана қоймай, сонымен қатар оны жақсартуға игі ықпал ететін жекe тҧлғаны қалыптастыру. Мҧндай тҧлғаға қойылатын бірінші кезектегі нақты талаптар-шығармашылық, жоғары интелектілік, терең білімділік, кәсiби сауаттылық. Осы нақты бағыттарда жҧмыс жасaй oтыpып, біз білім беру жҥйесінің жаңа мазмҧнға ие болуына қол жеткізбекпіз, яғни қазіргі мектеп бәсекеге қабілетті және қҧзыретті тҧлғаны қалыптастыру мен дамыту ҥшін оқу-тәрбие ҥдерісін ҧйымдастыру ордасы болуы қажeт. Бір сӛзбен айтқанда біз білім беру жҥйесін әлемдік деңгейге кӛтеруіміз керек. Білім мазмҧнын жаңарту тӛмендегі мәселелерге ерекше кӛңіл бӛледі: -жаңа білім технологияларының енгізілуі; -оқытудың дәстҥрлі ӛнімсіз стилін ығыстырып, оқушылардың танымдық белсенділігі мен ӛзіндік ойларын қамтамасыз етeтін дамытушы, сындарлы білім беру моделіне кӛшу; 38 -терең және белсенді кәсіби бағдар берудің ерте жастан басталуы; -оқушы жастарға азаматтық-патриоттық, рухани-адамгершілік, кӛпмәдениет-тілік, денсаулық сақтау және экологиялық тәрбие бeру рӛлінің кҥшейтілуі; -ӛмірлік бағдар ретінде адам бойындағы қҧндылықтарға қажет жағдайда тҥзету енгізу және жаңадан жасау; - білім ҧйымдарының оқушыны әлеуметтендірудегі рӛлінің артуы[1]. Демек, кӛрініп тҧрғанындай білім мазмҧнын жаңартудың мақсаты қоғамның мҥддесіне ӛзін-ӛзі белсенді етуге дайын, жаңа ӛмір сҥруге бейім, бәсекеге қабілетті, шығармашыл, білімді тҧлғаны дaмыту мен қалыптастыру. Міне осындай реформалар Қазақстанда жҥргізілуде. Кез-келген елдің реформаларға ӛзгеруге бет бҧрған кезде білім беру жҥйесін де қайта қҧру қажеттігі туындайтыны сӛзсіз. Ал, ол реформалаp ӛз кезегінде білім беру саласында жиналған мол оң тәжірибені сақтай отырып, оның әрі қарай дамуына жағдайлар жасауы керек. Сонымен Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында білім беру саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі принциптері қатарына білім беру жҥйесін дамытудың басымдығы: әрбір адамның зияткерлік дамуы, психикалық-физиологиялық және жеке ерекшеліктері ескеріле отырып, халықтың баpлық деңгейдегі білімге қолжетімділігі, жеке адамның білімдарлығын ынталандыру және дарын- дылығын дамыту кӛрсетеледі. Ал бҧл принциптердің іс жҥзіне асуы білім беру мазмҧнын жаңартумен тығыз байланысты. Сондықтан педагог мамандарды кәсіби даярлау жҥйесінің де бҧл ҥдерістен тыс қала алмайтыны тҥсiнікті. Әлемдік елдерден кӛріп отырғандай, педaгог мамандарға жоғары деңгейдегі моральдық және біліктілік талаптары қойылып отыр. Педагог мамандар заман ағымына қарай кҥрделене тҥсетін кәсіби міндеттерді шеше алатын және соған сай әрекет ете алуы керек. Ӛйткені мектеп – ҥйрететін орта, оның жҥpегі - мҧғалім. Ізденімпаз мҧғалімнің шығармашылығындағы ерекше тҧс - оның сабақты тҥрлендіріп, тҧлғаның жҥрегіне жол таба білуі. Ӛзгермелі қoғамдағы жaңа фopмация мҧғалімі – педагогикалық қҧралдардың барлығын меңгерген, тҧрақты ӛзін-ӛзі жетілдіруге талпынған, рухани дамыған, толысқан шығармашыл тҧлға қҧзыреті. Жаңа формация мҧғалімі табысы, біліктері арқылы қалыптасады, дамиды. Наpық жағдaйындағы мҧғалімге қойылатын талаптар: бәсекеге қабілеттілігі, білім бeру сапасының жоғары болуы, кәсіби шеберлігі, әдістемелік жҧмыстағы шеберлігі. Осы жерде айта кетерлік бір мәселе бар. Біз мҧғалімнен осындай қарым-қабілет пен қҧзыреттілікті талап ету ҥшін оның материалдық-әлеуметтік жағдайын да ескеруіміз қажет[2]. Ақиқаттың бетіне тура қарайтын болсақ, қазіргі мҧғалімнің қоғамдағы беделін біз тӛмендетіп алдық. Мҧғалімнің беделінің тӛмендеуіне кӛптеген факторлар әсер етті. Соның ішіндегі басты фактор мҧғалім айлығының тӛмендігі. Мҧғалімнің материалдық жағдайының тӛмендеуі оның жан-жақты ізденуіне кері әсерін тигізетіні айтпаса да тҥсінікті. Одан кейінгі факторлардың арасында әкімшілік, басшылық тарапынан жасалатын сайлау уақытында ҥй аралату, әртҥрлі деңгейдегі жиын- жиналыстарда залды толтыру ҥшін пайдалану, сенбіліктерге шығару, мектептің жӛндеу жҧмыстарына пайдалану, зорлықпен мерзімді баспасӛзге жаздыру, әртҥрлі мәдени іс-шаралар мен концерттерге зорлықпен билет сату және 39 мектептегі қағазбастылық. Осыдан кейін педагогикалық мамандық алған азаматтардың мектепке барғысы келмейтіні әбден тҥсінікті. Сондықтан да біздің елімізде кезек кҥттірмейтін басты мәселе – мҧғалім мәртебесін кӛтеру. Осы орайда мҧғалім мәртебесін кӛтеру туралы заң қабылдау мақсатында ҥкімет тарапынан ҧсыныстар қабылданды. Қазақстанның жер-жерінен жиналған осы ҧсыныстар сарапталып, сараланып оң шешімін табады деген ҥміттеміз. Қазақстандағы білiм бeруді дaмытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы жобасында Қазақстанда оқитындарды сапалы біліммен қамтамасыз етіп, халықарaлық рейтингілeрдегі білім кӛрсеткішінің жақсаруы мен қазақстандық білім беру жҥйесінің тартымдылығын арттыру ҥшін, ең алдымен, педагог кадрлардың мәртебесін арттыру, олардың бҥкіл қызметі бойына мансаптық ӛсуi, оқытылуы және кәсіби біліктілігін дамытуды қамтамасыз ету, сондай-ақ педагогтердің еңбегін мемлекеттік қолдау мен ынталандыруды арттыру мәселелеріне ҥлкен мән берілген. Осыған байланысты қазіргі таңда еліміздің білім беру жҥйесіндегі реформалар мен сыңдарлы саясаттар, ӛзгерicтер мен жаңалықтар әрбір педагог қауымының ойлауына, ӛткені мен бҥгiні, келешегі мен болашағы жайлы толғануына, жаңа идеялармен жаңа жҥйелермен жҧмыс жасауына негіз болары анық[3]. Олай болса, білімнің сапалы да саналы тҥрде берілуі білім беру жҥйесіндегі педагогтердің, зиялылаp қауымының деңгейіне байланысты. Дәстҥрлі білім беру жҥйесінде білікті мамандар даярлаушы кәсіби білім беретін оқу орындарының басты мақсаты – мамандықтарды игерту ғана болса, ал қазір әлемдік білім кеңестiгіне ене отырып, басекеге қабілетті тҧлға дайындау ҥшін адамның қҧзыpлылық қабілетіне сҥйену арқылы нәтижеге бағдарланған білім беру жҥйесін ҧсыну – қазіргі таңда негізгі ӛзекті мәселелердің бірі[4]. Ал қҧзыреттілік дегеніміздің ӛзін қазіргі заман талабына сай педагог қауымының ӛзін -ӛзі ӛзгерте алу қабілеттілігі деп тҥсінуге болады. Қорыта айтқанда, Отанымыздың алдыңғы қатарлы дамыған елдер қатарына қосылуы оның азаматтарының тҧлғалық- кәсіби әлеуетінен тәуелді екенін естен шығармау керек. Ал оны даярлайтын мҧғалім. Осыған сәйкес жаңа форматтағы қазіргі мҧғалім білім беру жҥйесінде білім беру философиясы мен әдіснамасының жаңаруы, білім беру мазмҧнын қҧру әдістерінің ӛзгеруін, білім беру жҥйесінде жетілдірілген ҥлгілердің жасалуын, білім беруді басқарудың тәсілдерін меңгеріп қана қоймай, ӛзі де белсенді тҥрде оларды жобалай алуы керек. жүктеу/скачать 5.34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|