Қазіргі қоғам кез келген білім беру мекемесінің педагогіне жоғары талаптар қояды. Он жыл бұрын белгілі
14
әлеуметтанушы И.И.Бестужев-Лада балалар бақшаларын «сақтау камералары» деп атады, осылайша олар тек балаларға ғана қарауға жарамды екенін атап өтті. Бүгінгі таңда қоғамдық тәрбиелеу мекемелеріндегі балаларды қарау функциясы қоғам үшін маңызды, бірақ жалғыз емес: мектеп мектепке дейінгі мекемеде мектепке толық дайындық жүргізілуін талап етеді.
Мектепке дейінгі мекемеде тәрбиеленушілердің ата-аналары мұғалімнің балалардың жеке қасиеттерін зерделеуін және, тиісінше, олардың қыздары мен ұлдары дәстүрлі емес (шет тілдері, спорт сабақтары, өнерге бейімдеу және т.б.) кең білім алу үшін білім беру үдерісін қалыптастыруды қалайды.
Жаппай мектеп жағдайында білім берудің жоғары деңгейін қамтамасыз етуге, сондай-ақ, оқушылардың денсаулығына, бос уақытын өткізуіне білікті көмек көрсетуге, отбасылық тәрбиелеуге қабілетті «тиімді мұғалім» дайындау мәселесі де кем емес. Заманауи жоғары талаптарға сай болу үшін мұғалім жалпы мәдени және кәсіби сипаттағы білімді үнемі толтырып, айтарлықтай күш-жігермен, адалдықпен жұмыс істеп, өз іс-әрекеттері үшін жоғары жауапкершілікті сезінуі керек. Осылайша, қазіргі әлемде мұғалім мамандығының объективті әлеуметтік мәні өсіп келеді. Алайда әділеттілік үшін қоғам тарапынан педагогикалық жұмысты дұрыс бағаламау да бар екенін атап өту керек.
Педагогикалық қызметтің сипаттамасы
Педагогикалық қызмет кез келген қызметпен ортақ сипаттарға ие, сонымен бірге ол бірқатар ерекшеліктерге ие.
Педагогикалық қызмет, кез-келген басқа іс-әрекеттегідей, белгілі бір құрылымы, ішкі айналымы мен қайта өзгеруі бар жүйе болып табылады. Ол мынадай құрамдас бөліктерді бөліп көрсете алады: уәж туралы, мақсат туралы, объект туралы жүзеге асыру тәсілдері туралы нәтиже.
Педагогикалық қызметті ынталандыратын себептерден оның
жетістігі айтарлықтай дәрежеде байланысты. Олар педагогикалық жұмыс үшін бейімділіктер мен қабілеттердің қалыптасуына айтарлықтай әсер етеді. Педагогикалық қызметтің себептері кәсіптік өзін-өзі анықтау кезеңінде көрінеді, ол болса, педагогикалық мамандықты таңдауға түрткі
15
болады, өскелең ұрпақтың қалыптасуына өзін арнайды. Әлеуметтік зерттеулер деректері бойынша, мамандықты таңдаудың себептері қазіргі заманғы педагогикалық колледждер мен жоғары оқу орындарының студенттері арасында жеткіліксіз саналы түрде қабылданған болады. Кейде жас адам болашақ мамандығының басты мақсатын, оның соңғысының келешегін елестете алмайды.Дегенмен, оқыту жылдарында жас жігітті немесе қызды мамандық таңдауға бастапқыда талпындырған себептерді қайта ойластыру бар. Студенттер педагогикалық мамандықтың маңыздылығына еніп, оның мазмұнын, технологиясын меңгереді. Мамандық өзінің жеке мағынасына, эмоционалдық бояуына иеленіп, өзін-өзі жетілдіруге ұмтылуға, болашақ тәрбиеленушілер, оқушылар мүддесінде өзін-өзі белсендіруге жол ашады. Мұндай қызметті ынталандыратын себептер мағыналық қалыптастыру деп аталады (А.Н. Леонтьев).
Достарыңызбен бөлісу: |