С. Д. Атабаева биология ғылымдарының кандидаты

Қажетті құралдар мен заттар

жүктеу/скачать 0.78 Mb.

Pdf көрінісі

бет	4/80
Дата	03.03.2023
өлшемі	0.78 Mb.
	#470354
түрі	Практикум

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 80

2-жұмыс. Цитоплазманың тұтқырлығын анықтау Зерттеу мақсаты
Зерттеу объектілері : элодеяның жас жапырақтары, традес- канция жапырақтары, қызыл пияз. Қысқаша түсініктеме

Қажетті құралдар мен заттар: микроскоп, заттық жəне жабын шыны-
лар, скальпель, препараттық ине, шыны таяқшалар, стакан, сорғыш қағаз,
спирт шамы, сіріңке, су, 1 М сахароза ерітіндісі.
2-жұмыс. Цитоплазманың тұтқырлығын анықтау
Зерттеу мақсаты
: клеткалардың плазмолиздену уақытына
қарай цитоплазманың тұтқырлығын анықтау.
Зерттеу объектілері
: элодеяның жас жапырақтары, традес-
канция жапырақтары, қызыл пияз.
Қысқаша түсініктеме. Гипертоникалық ерітіндіде клетка-
лардың дөңес плазмолизденуіне кеткен уақытты
плазмолиз уақы-
ты деп айтады. Бұл уақыт клетканың тұтқырлығынан тəуелді
болады, яғни клетканың тұтқырлығы төмен болса, цитоплазма-
ның клетка қабығынан алшақтауы оңай жүзеге асып, ойыс
плазмолизден дөңес плазмализге тез ауысады. Цитоплазманың
тұтқырлығы коллоидтардың дисперстік жəне гидротациялану
дəрежесінен, су мөлшерінен, клетканың жас ерекшелігінен жəне
басқа да факторлардан тəуелді болады. Клетка цитоплазмасы-
ның тұтқырлығы жоғарылаған сайын, оның тіршілік қабілеті
соғұрлым артады.
Əдістеме. Зерттеу заттардың ұлпаларынан 0,8 М сахароза
ерітіндісін пайдаланып препараттар дайындайды.
Əр объектіден алынған клеткалардың плазмолизденуін микрос-
коп астында əрбір 5 минут сайын үздіксіз бақылап, дөңес плазмо-
лиздің түзілуін жəне оған кеткен уақытты анықтайды. Объекті-
лерді өзара салыстырып, тиісті қорытындылар мен тұжырымдар
жасайды.
Элодея жапырақ тақтасы түрлі клеткалар жиынтығынан
құралған аудандардан тұрады. Жапырақтың негізі жəне астыңғы
бөлігінен беткі жағына қарай: бөліну, созылып-өсу жəне диф-

10
ференциялдану аймақтары, ал жапырақтың ұшына қарай толық
дамып жетілген, қанық жасыл клеткалар аймағы қамтылған.
Сондықтан препаратты микроскопта қарағанда, элодея жапырақ
тақтасының түрлі аудандарындағы клеткаларды үздіксіз, мұқият
бақылау қажет. Алынған нəтижелер бойынша тиісті қорытын-
дылар жасалады.

жүктеу/скачать 0.78 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 80