Қажетті құралдар мен заттар: метилен көгінің ерітіндісі (50 мг/л),
дистильденген су, скальпель, электр плитасы, су моншасы, кептіргіш шкаф,
термостат, термометр, 100-200 мл конус пішінді колба, фарфор келісі, тығын-
ды пробиркалар.
24-жұмыс. Элодея жапырақтарындағы каталаза
ферментінің белсенділігін анықтау
Зерттеу мақсаты
: тірі жəне өлі элодея жапырақтарындағы
каталаза ферментінің ырықтығын өзара салыстыру.
Зерттеу объектісі: элодея жапырағы.
Қысқаша түсініктеме. Тыныс алу процесінде заттардың
тотығуы нəтижесінде сутегінің асқын тотығы түзіледі. Оның жо-
ғарғы концентрациясы цитоплазмаға уыдты əсер етеді. Сутегі-
нің асқын тотығының залалсыздануы каталаза ферментінің
əсерімен жүзеге асады. Каталаза ферментінің əсерінен сутегінің
асқын тотығы молекулалық оттегі мен суға ыдырайды. Катала-
заның ырықтығын сутегінің асқын тотығы ыдырағанда бөлініп
шыққан оттегі мөлшеріне қарап сипаттайды.
Əдістеме. Элодея жапырағын пробиркаға салып, 3 минут
қайнатады. Жапырақ тіршілігі толық жойылады. Осы жапырақ-
тардан препарат дайындалады. Бақылау вариантына элодеяның
жас жəне жетілген жапырақтары қолданылады. Олардан да пре-
параттар дайындалады. Препараттарды дайындауға 3% H
2
O
2
пайдаланады.
Элодеяның жапырақтарына 3% H
2
O
2
тамызғанда, ондағы ка-
талаза ферменті сутегін асқын тотығын O
2
мен H
2
O-ға айырады.
Жас жапырақта O
2
қөпіршіктерінің бөлінуі жетілген жапыраққа
қарағанда күштірек байқалады. Қайнатылған жапырақ клетка-
ларына сутегінің асқын тотығы енгенімен, ондағы каталаза
ферменті бұзылғандықтан, O
2
көпіршіктері бөлінбейді. Тəжірибе
нəтижелеріне сүйеніп тиісті қорытындылар жасайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
