8-тапсырма. Тҧлғааралық шиеленістер.
Тапсырма мақсаттары — тҧлғаның ішкі шиеленістері теориясының негізгі мəсеелелері бойынша студенттердің білімдерін пысықтау, тҧлғаның өзін өзі бағалау дағыдыларын дамыту жəне алынған тест нəтижелеріне талдама жасай білу мен тҧлғааралық
қарым-қатынаста өз мінез-қҧлығын тҥзетуді ҥйлестіруді қалыптастыру.
1-тест. А.Белов әдістемесі бойынша темпераментті бағалау. Төменде берілген холерик, сангвиник, флегматик пен меланхоликтің«төлқҧжаттарында» + белгісімен өзіңізге тəн қасиеттерді белгілеңіз. Содан кейін А.Беловың темперамент формуласы бойынша базалық темпераменттердің ара қатынасын есептеп шығарыңыз. Бҧл сіздің интегралдық темпераментіңізді сипаттайды.
Холериктің «төлқҧжаты»
1.Сіз орнықты емессіз.
|
|
12. Ҧшқалақсыз жəне
|
|
2.Ҧстамсыз, ашуланшақ.
|
|
қызбалыққа бейімсіз.
|
|
3.Төзімсіз .
|
|
13. Агрессиялы
|
|
4.Адамдармен қарым-қатынаста
|
|
төбелесқҧмар.
|
|
өктем жəне тік мінездісіз.
|
|
14. Кемшіліктерге
|
|
5.Батыл жəне бастамашылсыз.
|
|
шыдамсыз.
|
|
6.Сізді кейбіреулер бірбеткей деп
|
|
15. Айқын мимикаға
|
|
санайды.
|
|
қабілеттісіз.
|
|
7.Дауласуда тапқырсыз.
|
|
16. Жылдам əрекет етуге
|
|
8.Жҧмысты серпінді істейсіз.
|
|
жəне шешім қабылдауға
|
|
9.Тəуекелге бейімсіз.
|
|
бейімсіз.
|
|
10. Кек сақтамайсыз жəне
|
|
17. Шаршамай-шалдықпай
|
|
өкпешіл емессіз.
|
|
жаңалыққа ҧмтыласыз.
|
|
11. Екпінді қимылы
|
|
18. Өктем, екпінді
|
|
щатасыңқы, сонымен бірге бірге
|
|
қимылдар иесі.
|
|
жылдам, қҧмартып сөйлеуге
|
|
19. Алға қойған
|
|
қабілеттісіз.
|
|
мақсаттарға жетуде
|
|
|
|
табандысыз.
|
|
|
|
20. Көңіл-кҥйдің кҥрт
|
|
|
|
өзгеруіне бейімсіз
|
|
|
|
|
|
Сангвиниктің «төлқҧжаты»
|
|
|
|
|
1.Сіз орнықты емессіз.
|
|
13. Тез араласқыш жəне
|
|
2.Ҧстамсыз, ашуланшақ.
|
|
бауырмалсыз, сізге жаңа таныс
|
|
3.Төзімсіз.
|
|
адамдардың алдында
|
|
|
қымсынуды
|
|
|
|
|
4.Адамдармен қарым-
|
|
сезінбейсіз.
|
|
қатынаста өктем жəне тік
|
|
14. Шыдамды жəне
|
|
мінездісіз.
|
|
еңбекқабілеттісіз.
|
|
5.Батыл жəне
|
|
15. Жылдам ыммен, айқын
|
|
бастамашылсыз.
|
|
мимикамен бірге жҥретін ашық,
|
|
|
тез,
|
|
|
|
|
6.Сізді кейбіреулер
|
|
анық сөйлеу қабілетіне иесіз.
|
|
бірбеткей деп санайды.
|
|
16. Кҥтпеген жəне кҥрделі
|
|
|
|
7.Дауласуда тапқырсыз.
|
|
жағдайда ҧстамдылығыңызды
|
|
8.Жҧмысты серпінді
|
|
сақтайсыз.
|
|
істейсіз.
|
|
17. Әрқашан сергек көңіл-кҥйде
|
|
9.Тəуекелге бейімсіз.
|
|
жҥресіз.
|
|
10. Кек сақтамайсыз
|
|
18. Тез ҧйқтап, тез оянасыз.
|
|
жəне өкпешіл емессіз.
|
|
19. Көбінесе жинақы емессіз,
|
|
11. Жаңа жҧмысқа
|
|
шешімдер қабылдауда
|
|
|
асығыстық
|
|
|
|
|
жылдам ауысасыз жəнебір
|
|
көрсетесіз.
|
|
жҧмыстан екінші жҧмысқа
|
|
20. Кейде беткі жақта сырғып
|
|
тез ауысасыз.
|
|
жҥруге бейімсіз, ойыңыз басқа
|
|
12. Бір қалыпты,
|
|
нəрселерге ауып кетеді.
|
|
кҥнделікті, көп еңбекті
|
|
|
|
талап ететін жҧмысты
|
|
|
|
ауырсынасыз.
|
|
|
|
Флегматиктің «төлқҧжаты
1. Сіз салмақты жəне
|
|
|
11.Ҧмтылыстарыңызды жеңіл
|
|
сабырлысыз.
|
|
|
тоқтатасыз.
|
|
2. Жҥйелі жəне істерде
|
|
|
12. Қолпаштау мен сөгуге
|
|
тыңғылықтысыз.
|
|
|
сезімталдығыңыз төмен адамсыз.
|
|
3. Сақ жəне
|
|
|
13. Аңқылдақсыз, өзіңізге
|
|
парасаттысыз.
|
|
|
қаратып айтылған кекесін
|
|
4. Кҥте аласыз.
|
|
|
сөздерге жҧмсақтық танытасыз.
|
|
5. Бекер сөйлегенді
|
|
|
14. Өзіңіздің қарым-
|
|
ҧнатпайсыз.
|
|
|
қатынастарыңыз бен
|
|
6. Кенеттен айқын
|
|
|
мҥдделеріңізге тҧрақтысыз.
|
|
эмоциясыз, дене
|
|
|
15. Жҧмысқа баяу кірісесіз жəне
|
|
қимылдары мен
|
|
|
бір істен екінші іске баяу
|
|
мимикасыз салмақты,
|
|
|
ауысасыз.
|
|
бір сарынды, ҥзіліспен
|
|
|
16. Баршамен қарым-қатынаста
|
|
сөйлей білесіз.
|
|
|
бір қалыптысыз.
|
|
7. Ҧстамды жəне
|
|
|
17.Барлығында нақтылықты
|
|
шыдамдысыз.
|
|
|
ҧнатасыз.
|
|
8. Басталған істі соңына
|
|
|
18. Жаңа орынға қиналыспен
|
|
дейін жеткізесіз.
|
|
|
төселесіз.
|
|
9. Кҥшіңізді бекерден-
|
|
|
19. Ҧстамдылыққа бейімсіз.
|
|
бекер шашпайсыз.
|
|
|
20. Еңбекқорсыз.
|
|
10. Ҥйреншікті кҥн
|
|
|
|
|
|
|
тəртібін аса
|
|
|
|
|
|
|
ҧстанбайсыз.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Меланхоликтің «төлқҧжаты»
|
|
|
|
|
|
|
1.Сіз момын жəне
|
|
|
|
11.Әсершілдіктен көзіңізге жас
|
|
ҧялшақсыз.
|
|
|
|
аласыз.
|
|
2.Жаңа орында
|
|
|
|
12.Қолпаштау мен сөгуге аса
|
|
сасқалақтайсыз.
|
|
|
|
сезімтал адамсыз.
|
|
3.Бейтаныс адамдармен
|
|
|
|
13.Өзіңіз бен
|
|
қатынас орнатуға
|
|
|
|
айналаңыздағыларға жоғары
|
|
қиналасыз.
|
|
|
|
талап қоясыз.
|
|
4.Өз кҥшіңізге сенбейсіз.
|
|
|
|
14.Кҥдікшілдік, секемшілдікке
|
|
5.Жалғыздықты жеңіл
|
|
|
|
бейімсіз.
|
|
көтересіз.
|
|
|
|
15.Аса сезімталсыз жəне
|
|
6.Сəтсіздік кезінде жабығу
|
|
|
|
қамкөңілсіз.
|
|
мен сасқалақтау сезінесіз.
|
|
|
|
16.Аса өкпешілсіз.
|
|
7.Тҧйықталуға бейімсіз.
|
|
|
|
17.Тҧйықсыз жəне адамдармен
|
|
8.Тез шаршайсыз.
|
|
|
|
араласуыңыз нашар,
|
|
9.Кейде сыбырға ҧласатын
|
|
|
|
ойларыңызбен ешкіммен
|
|
жай жəне əлсіз дауыспен
|
|
|
|
бөліспейсіз.
|
|
сөйлеуге бейімсіз.
|
|
|
|
18.Белсенділігңіз төмен жəне
|
|
10.Сҧхбаттасушының
|
|
|
|
ҧяңсыз.
|
|
мінезіне амалсыздан
|
|
|
|
19.Тілсіз бас иесіз.
|
|
төселесіз.
|
|
|
|
20.Тілектестік шақыруға жəне
|
|
|
|
|
|
айналаңыздағы адамдардан
|
|
|
|
|
|
көмек алуға талпынасыз.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Темпераменттің формуласы
= АЧ × 100% + АС × 100% + АФ × 100% + АМ × 100%,
-
бҧл жерде Ф т — темпераменттің формуласы (интегралдық темперамент); А — темпераменттердің барлығы бойынша плюстердің жалпы саны; Ах — холериктің «төлқҧжатындағы» плюстердің жалпы саны; Ас — сангвиниктің «төлқҧжатындағы» плюстердің жалпы саны; Аф — флегматиктің «төлқҧжатындағы» плюстердің жалпы саны; Ам — меланхоликтің «төлқҧжатындағы» плюстердің жалпы саны.
Н ə т и ж е л е р д і б а ғ а л а у .
Егер қандай да бір темпераменттің ҥлесі нəтижесінде 40 % жəне одан жоғары болса, онда темпераменттің осы тҥрі сізде басым болып табылады. Егер осы нəтиже 30 — 3 9 % - д ы қҧрайтын болса, онда берілген типтің қасиеттері айтарлықтай анық көрініс береді.
Достарыңызбен бөлісу: |
