Сабақ барысында беріллген ақпатарттарды белсенді қабылдау
апта. №25. Ашаршылық ақиқаты
жүктеу/скачать 1.15 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- №25. Ашаршылық ақиқаты.
- №27. Сталиндік репрессия
8 апта.№25. Ашаршылық ақиқаты.Жоспары:1.Шаруаларды күштеп ұжымдастыру.2.Голощекиннің саясаты. 3.Ашаршылық себептері мен қасіреті. Мәтіні: 1921 жылғы қарашаның 16-сында Берлин де “Новый мир” журналының 244 нөмірінде А. Байтұрсыновтың шағын мақаласы жарық көрді. Соған қарағанда, қазақ жеріндегі қазіргі ашаршылықтың себептері мынада; жұт, малдың көктайғақтан қырылуы. 1920 жылы қатал қыстың ерте түсуі, пішеннің жетіспеуі, жайылымның тақырлығы,өйткені мұның алдында бірнеше жыл қатарынан шөп шықпаған болатын. Басқаша айтқанда, қазақ халқының бұл қырылуы табиғаттың қолайсыз құбылыстарының кесапаты деп. көрсетеді. Менің А. Байтұрсыновтың қазақтағы ашаршылық туралы хабарларын кейбір нақты деректермен толықтырғым келеді, олар қазақтардың қырылуының себептерін толықтай түсіндіріп бере алады. 1918 ж бүкіл жаз бойы және 1918-1919 жылғы қыста мен Торғай, Орал және Закаспий облыстарындағы қазақтардың ортасында болдым. Бұлар және өз көзімен көргенімді айтсам, сол жылғы ґазда шөп бітіп шыққан еді. Пішен малынан дайындалады. Қазақтар бір ған нәрселерден қорықты: 1917-1918 жылдардың қысында “тәжірибе” бойынша жергілікті болшевиктердің малды қызыл армияның пайдасына алу пиғылы және Ақтөбелік Скулкин дейтін уездік халық комисары сияқты заңсыз тартып алу ниеті елді қатты аландатуда. Істің барысы осылай дмитын болса, онда қазақтардың қыстаулары малышлары үшін бағулы қақпасы айналар еді. Өйткені пішін қоры қыстауға жеткізілмеді, сонымен малшы қазақтар қақарлы қыста өз тобындарымен бірге ашық дала төсінде немесе таулы жерлерде , ықтас мен шөп іздеуге мәжбүр болды. Былтырғы “тәжірибенің ” қайталануы мүмкін деген қауіптің негізі бар еді, өйткені көршілес Сырдария облысында қазақтарды малы алынып жатты, бұл сорақылық кең етек алды. Оның нәтижесі Жан түршігерлік болды. Мен болшевик Сафоровтың айғақтарына сүйенемін. Ол – ВЦИК-тің Түркістан істер жөніндегі арнаулы комиссиясының мүшесі Сафаров былай деп. жазады: “бұл жерде социалистік ” декрет тер қабылданғанымен олар сөз жүзінде қалған ол іс жүзінде “национализациялау”, “конфисклеу”деген сылтаумен жер-жерде малды халықпен зорлықпен тартып алу орын алған.Патша желдеті Гержат деген билік етуде. Ол тұтас бір халықты қазақтарды қырғынға ұшыратты. Соның кесірінен бір миллиондай қазақ аштан өлді, - дейді одан әрі Сафаров. 8 апта. №25. Ашаршылық ақиқаты.Ауызша сауалнама. 1.Ашаршылық жылдары. 2.Ашаршылықтың демографияға әсері. 3.Саяси ахуалдың өзгеруі. 4.ЖЭС-тің қабылдануы. 5.«Күштеу» шарасының үстемдеуі. 6.1932-33 жылдардағы қуаңшылық 7.Көшпелі қазақ мал шаруашылығын күштеп отырықшыландыру. 8.Мал санының кемуі. 9.Шаруалар көтерілісінің жиілеуі. 10.Республика экономикасының құлдырауы. 9 апта. Тест 1,0 балл №26. Сталиндік репрессия 1. 1913 жылмен салыстырғанда 1921 жылы Қазақстанда көмір өндіру неше есе қысқарды. А. 4
Ә. 5 Б. 7
В. 6 Г. 9
2. Жер-су реформасын жүргізу жылдары. А. 1921-1922 жж Ә. 1920-1921 жж Б. 1917-1920 жж В. 1922-1923 жж Г. 1919-1920 жж 3. 1921 ж жер-су реформасының негізгі мақсаты. А. Жерді шаруаларға қайтару. Ә. Су салығын енгізу. Б. Жер салығын босату. В. Жерді патшаға тапсыру. Г. Жер салығын енгізу. 4. 1921-1922 жж Қытайдан Қазақстанға қанша адам оралды. А. 300 мың Ә. 380 мың Б. 500 мың В. 290 мың Г. 250 мың 5. Индустрияландыруды жүргізуде Ф. Голощекиннің саясатына қарсы оппазиция басшыларының бірін атаңыз А. С. Сәдуақасов Ә. Ә. Жангелдин. Б. Ж. Аймауытов. В. Ә. Бөкейханов Г. Т. Бокин 6. Екінші дүние жүзілік соғыс неге байланысты болды. А. Германияның Польшаға енуімен Ә. Францияның жер үшін күресі. Б. Германияның Англияға енуімен В. Англияның жерге иелік етуімен. 7. Қазақ АКСР-інің құрылуына не кедергі болды. А. Азамат соғысының басталуы. Ә. Ашаршылық. Б. Қазан төңкерісі. В. Ауыз біршіліктің жоқтығы. 8. А.Байтұрсынов пен М.Сералин қай аймақты республика құрамына қосу қажеттігін дәлелдеді? А) ) Қостанай Б Павлодар В) Орынбор С) Ақмола 9. ХХғ. «Қазақ атты» апталық газеттің ұйымдастырушы редакторы кім болды? А) А.Байтұрсынов Б М.Дулатов В) М.Шоқай Д) М.Тынышбаев 10. «Қазақ ұлтының өмір сүруінің өзі проблемаға айналды» деп кім жазды? А) ) А.Байтұрсынов Б Ә.Бөкейханов В) С.Садуақасров С) М.Жұмабаев 11. Қазақ алфавитінің реформаторы кім? А) А.Байтұрсынұлы Б) Ә.Бөкейханов В) М.Дулатов С) А.Құнанбайұлы 12. «Қазақ» газетінің (1913 ж) редакторы кім? А С) А.Байтұрсынов Б Б.Майлин С.Сейфуллин Д ) М.Дулатов 13. Қазақстан, Түркістан, Ресей, Әзербайжан, Монғолия және Коминтернның қай басшысы Сталинге мемлекетті басқару мәселелері бойынша өз келіспеушілігін ашық айтып, Қазақстандағы ұжымдастырудың қауіпті салдарлары туралы орталыққа хабарлаған еді? А) Т.Рысқұлов Б А. Розыбақиев В ) С.Сейфуллин С ) С.Мендешев 14. Денсаулық сақтау халық комиссары болып тағайындалған қоғам қайраткері А) Т.Рысқұлов Б) М.Дулатов В) Ә.Бөкейханов Г) А.Байтұрсынов 15. Т. Рысқұлов халық жауы деген жаламен қай қалада атылды А. . Мәскеуде Б Ташкентте В. Алматыда Г. Орынборда
Жоспары:
3. КОКП –ң XX съезі “Халық жауларын” ақтау, олардың тағдыры. Мәтіні: Кеңес өкіметінің соғыстағы жеңісі оның державалық – империялық элитада өсуіне алып келді. Орыс халқының жеңістегі негізгі рөлі айрықша көрсете бастады, олардан басқа елдер тарихындағы рөлі айрықша көрсетіле бастады. Сол сияқты қазақтың тарихындағы рөлі де қарастырылды. Осыған байланысты ұлттық интеллигенция арасында буржуазиялық ұлтшылдық тезис шықты. Үкімет жағынан ең қатаң сын объектісі ретінде 1943 жылы шыққан, “Қазақстан тарихы” болды. Идеологиялық стандарттарға сай жүруге мәжбүр ету, ұлттық ойлауды басу, шовинизмнің, тіпті ұлттық фашинизмнің, мәдениет пен ғылымда басшылық етуі басталды. Қоғамдық танымға Ресейдің орыс емес халықтардың тарихындағы ерекше миссияндық рөлі туралы, Ресей отарлауының жақсы жағы туралы, түсінік бастады. Қазақстан тарихы басқа түрік және мұсылман тарихына бөлектетіліп Ресей тарихымен байланыстыра бастады. Ұлттық – азаттық қозғалысы реакциялық қозғалыс ретінде көрсетіле бастады.Қазақтардың кейбір азаттық көтерілісі шындыққа сай топтық жіктеліс көтерілісі деп, антифеодалдық деп жариялана бастады. Жаңа идеологиялық құрылымдар мен келіскісі келмеген ұлттық интеллигенция өкілдеріне қатаң жазалар қолданылды. 40 жылдардың аяғы 50 жылдардың басында тарихшылар Е. Бекмаханов репрессияға ұшырады. М. Әуезов, Қ. Сәтпаев, Е. Исмаилов, Х. Жұмалиев, А. Жұбанов және басқалары қудаланды. 1951 жылы Ұлттық эпос, “Қобыланды”, “Ер сайын”, “Шора батыр”, “Ер Едіге” және басқалары сияқты ұлттық мәдениет қазыналары орталықтан сынға ұщырады. Олар феодалдық хандар мен қанаушыларыды жақтайды деп жарияландды. 1953 жылғы Сталиннің өлімі ғана репрессияның жаңа толқынын тоқтатты. 40 жылдардың екінші жартысы 50 жылдардың басы лагерьлер жүйесінің апогеемі болды. Есіл даласындағы лагерьлер өзінде 1949 жылы 200 мың қамалғандар болды. Ірі лагерьлер Қарағанды және Жезғазған лагерьлері болды. Қамалғандар негізінен фашист қамауына түскен солдаттар мен офицерлер, сол сияқты Прибалтика, Украина, Белоруссия және Кавказдағы Кеңес үкіметіне қарсы көтеріліске қатысқандар болды. 1948 жылы “контрреволюциялық” және “антикеңестік” әрекеттері үшін сотталғандарға арналған арнаулы тәртіп лагері құрылды. Дәл осы 40 жылдардың аяғы смен 50 жылдардың басында көтерілістер бұрқ ете түсті. 1952 жылы Жезқазғанның жанында орналасқан Кеңгір лагерінде қамалғандар көтеріліс бастады. Осы жылы Екібастұзда да көтеріліс болды. Бұл екі стихиялық көтерілістер де ішкі істер мен әскер күштерімен басылды. 2. 1953 жылдың наурызында 20 жылдардың аяғынан бастап үздіксіз ел басқарған И. Сталин қайтыс болды. Оның орнын үкімет үшін күресті бастаған диктаторлар Маленьков, Молотов, Берия және Хрущев болды. Наурыздың аяғында жаңа басшылық жүйені либерализациялау бойынша шаралар қолдана басталды. Бес жылға дейінгі сотталғандар, кәмелет жасқа жетпегендер, экономикалық , әкімшілік және құқық бұзушылық пен қамалғандар үшін амнистия жарияланды. Бірнеше күннен кейін 40-шы жылдардың аяғы мен 50 жылдардың басында саяси істер бойынша ірі тергеу жүргізу нәтижесінде мемлекеттік органдарының заңды бұзущылығы туралы қаулы қабылданды. 1953 жылы ішінде 30-50 жылдардағы репрессияның басты ұйымшысы Л. Берия қамалды. Гулаг ішті істер министрлігінен юстиция министрлігіне берілді, саяси полиция жеке ұжым – Мемлекеттік қауіпсіздік Комитеті болды. (КГБ) 1955 жылы екінші дүниежүзілік соғыс кезінде фашистерге көмек жасағаны үшін қамлғандарға амнистия жарияланды. Көшу еркіндігіне шектеулер сақталды, немістер мен қырым татарларынан саяси кінә алынбады, саяси қамалғандардың көпшілігі тек 1956 жылдан кейін ғана амнистияға ұшырады, бұл Н. Хрущевтың КОКП – ң XX сеъізінде әйгілі баяндамасынан кейін болды. Баяндамада бірінші рет Сталиннің жаппай репрессия жасауындағы өзіндік әрекеті туралы айтылды. Дегенмен саяси жүйені либеризациялау толық болмады. Әлеуметтік – экономикалық саясатты жүргізудегі барлық сәтсіздіктер және жүйенің қылмыстары Лениндік принциптері бұрмалау нәтижесінде болды деп жар ияланды, бұл партия мен елдегі басшылықтан жалпы жауапкершілікті алды. Репрессиялық әдістерден бас тартуға қарамас тан басшылық етудің әкімшілік топтық принципі сақталынды және әрі қарай дами берді. Республикалар, соның ішінде Қазақстан да Мәскеу бақылауында қала берді. Мәскеу республикалар басшыларын өз білгенінше өзгертіп отырды. Сөйтіп 1954 жылдың ақпанында Қазақстан Компартиясының VII съезінде, Кремлдің шешімі бойынша Ж. Шаяхметовтың орнына П. Понамаренко қойылды. Содан кейін Қазақстан ОК –ң хатшысы болып Л. Брежнев сайланды. Ол Республиканы 1955-1956 жылдары басқарды. 1957-1958 жылдар десталинизация процесінің шыңы болды. 1957 жылдың ақпанында чечен, ингуш, балқар, қарачай және қалмақтар реабилитацияға ұшырады.
№ 28. Ќазақстандағы тың және тыңайған жерлерді игеру. Тест. 1. КОКП Орталық Комитетінің бірінші хатшылығына Н.С.Хрущев қашан тағайындалды. А) 1953 ж тамыз В) 1953 мамыр С) 1953ж желтоқсан Д) 1953 ж қырқүйек Е) 1953 қазан 2. 50-жылдары республикада қанша өнеркәсіп орындары мен цехтар іске қосылды. А) 730 В) 597
С) 348 Д) 204
Е) 229 3. Қазақстанның тың жерлерін игеретін негізгі аудандары қандай А) Орал,Торғай,Ақтөбе В) Көкшетау,Жезқазған,Қызылорда С) Өскемен,Семей,Талдықорған Д) Қостанай,Ақмола,Павлодар Е) Жамбыл,Алматы 4. 1954-1959 жылдары республикадан тың және тыңайған жерлерді игеруге қанша қаржы жұмсалды. А) 100 млн. Сом В) 200 млн. Сом С) 45 млрд. Сом Д) 13 млрд. Сом Е) 20 млрд сом 5. Тың игеру кезінде басқа республикадан көшіп келген адамдар неше жылға ауыл шаруашылығы салығынан босатылды. А) 1-3 жылға. В) 2-5 жылға С) 4-8 жылға Д) 7 жылға Е) 10 жылға 6. Тың жерлерді игеру саясатының жағымсыз жақтары қандай А) Республиканың ұлттық ерекшеліктері ескерілмеді. В) мәдени орталықтар азайтылды. С) еңбекшілер еңбек ерліктерін көрсетпеді. Д) экономиканың басқа салаларының дамуына кері әсер етті. Е) жеке құқыққа қол сұғылды. 7. Қазақстанда 1954 жылғы тамызда жыртылған жер көлемі қанша га болды. А) 13,4 млн га В) 25 млн га С) 7,5 млн га Д) 6,5 млн га Е) 9,4 млн га 8. Қазақ тіліндегі мектептер санының азаюы, оқу құралдарының жетіспеуі, мұғалімдердің жұмыссыз қалу фактілері туралы өз ұсынысын білдірген кім. А) Б.Таяуов В) Д.Хангелдина С) М.Елікбаев Д) Қ.Алжанов Е) М.Сүлейменов 9. И.В.Сталин қашан қайтыс болды. А) 1957ж 5 ақпан В) 1956 ж 17 қазан С) 1955ж 3 желтоқсан Д) 1954ж 22 қаңтар Е) 1953ж 5 наурыз 10. КСРО «Бейбітшілікті қорғау» туралы заң қашан қабылданды. А) 1951ж 12 наурыз В) 1953ж 4 аңтар С) 1954ж 27 ақпан Д) 1957ж 3 шілде Е) 1959ж 15 қырқүйек 11. 1957-1958 жылдары колхоз-совхоздардағы мал саны қалай көбейтілді. А) Тұрғындар меншігінен алынды. В) Көршілес елдерден сатып алынды. С) Республикалық бюджеттен мал сатып алу үшін ақша бөлінді. Д) Бай-феодалдардан тартып алынды. Е) Жайылым жерлер көбейіп, мал саны артты. 12. 1954-1962ж.ж. тың игеруге Қазақстанға қанша адам келді. А) 1 млн адам В) 1,5 млн адам С) 3 млн адам Д) 2 млн адам Е) 2,5 млн адам 13.Тың игеру кезінде республикаға көшіп келген адамдарға 1500-2000 сом несие не үшін берілді. А) тұрғын үй салуға В) мал сатып алуға С) техника сатып алуға Д) жер сатып алуға Е) астық сатып алуға 14. 50-жылдары мал шаруашылығын дамытуда еңбек етіп, Социалистік еңбек Ері атағын алған кім А) Ж.Қуанышбаев В) М.Әлиев С) С.Ашапов Д) Қ.Орманов Е) Ж.Амандықов 15. 1958 жылы республикада қанша совхоз болды. А) 320 совхоз В) 500 совхоз С) 700 совхоз Д) 198 совхоз Е) 1200 совхоз 16. 1958 жылғы Теміртау оқиғасының себебі неде. А) әлеуметтік мәселелер В) экономикалық жағдай С) саяси көзқарастар Д) табиғи жағдай Е) экология 17. Кариб дағдарысының нәтижесі: А) КСРО-ҚХР арасында соғыс қаупі туындады. В) БҰҰ құрылды. С) Кеңес Қарулы Күштері қатары азайтылды. Д) Семей полигонында ядролық сынақ жер сатына көшірілді. Е) АҚШ-КСРО арасында экономикалық байланыс тоқтатылды. 18. «Жылымық жылдар» деп қай кезеңді атайды. А) 40 ж соңы В) 50 ж бірінші жартысы. С) 50 ж. Екінші жартысы. Д) 60 ж. Ортасы. Е) 70 ж. Басы. 19. Теміртау оқиғасы қашан болды. А) 1958 ж 1 тамыз В) 1960 ж 1 тамыз С) 1969 ж 1 тамыз Д) 1978 ж 1 тамыз Е) 1988 ж 1 тамыз 20. 1959-1960 ж.ж. республика халқының саны қаншаға жетті. А) 9 млн. 294741 В) 8 млн. С) 6 млн.240 мың Д) 5 млн. 700 мың Е) 3 млн. 21. 1950-1960 ж.ж. саяси көзқарас үшін қудаланғандарға қандай айып тағылды. А) Халық жауы В) Саяси қауіптілер С) Шетел тыңшылары Д) Өзгеше ойлайтындар Е) Космополит 22. Халық шаруашылық кеңестерін ірілендіру әрекеті қашан жасалды. А) 1967 ж В) 1962 ж С) 1953 ж Д) 1950 ж Е) 1947 ж 23. 1960 ж мал саны қанша болды. А) 37,4 млн. В) 49,4 млн С) 40,5 млн. Д) 50 млн. Е) 58 млн. 24. Қарағанды темір жолында тұңғыш тепловоздар қашан пайда болды. А) 1955 ж В) 1956 ж С) 1957 ж Д) 1958 ж Е) 1960 ж 25. Тың жерлерді игеру саясатындағы ең басты қауіпті құбылыстарды атаңыз. А) Тілдік және демографиялық ахуал өзгеріске ұшырады. В) Қазақстан астықты аймаққа айналды. С) Жаңа елді мекендер көбейді. Д) Қазақстан көп ұлтты республикаға айналоды. Е) Экономиканың баса салаларының дамуына әсер етті. 26. МТС-тар қашан жойылды. А) 70 ж В) 60 ж екінші жартысы С) 60 ж бірінші жартысы Д) 50 ж екінші жартысы. Е) 50 ж бірінші жартысы. 27. 1959 ж қала тұрғындарының саны қанша пайызға өсті. А) 15 В) 26
С) 34 Д) 42
Е) 44 28. Бесінші бесжылдық жылдары қанша кәсіпорын салынды. А) 200-дей В) 500-ге жуық С) 800 Д) 950
Е) 1000-ға жуық 29. 50-жылдары 10 жылдық мерзімге үй салу үшін 10 мың сом несие кімдерге берілді. А) Еңбек озаттарына В) Жас отбасыларға С) Ауыл еңбеккерлеріне Д) Соғыс мүгедектеріне Е) Тыңгерлерге 30. 1954 ж Ақмола облысына қанша тың игеруші келді. А) 65 мың В) 20 мың С) 15 мың Д) 10 мың Е) 5 мың
№ 29. Ќазақстандағы тың және тыңайған жерлерді игеру. Жоспары:
Мәтіні: 1954ж. КОКП ОК –њ шешімі бойынша егістік кµлемін мемлекетте ±лѓайту ‰шін Солт‰стік Ќазаќстан, Сібір, Орал жєне Солт‰стік Кавказ аудандарындаѓы тыњ жерлерді игеру кµзделді. Біраќ б±л аудандардыњ жерлері топыраќ ќ±нарлыѓы тµмен, ылѓалдылыѓы жеткіліксіз, єрі ќолайсыз жерлер болатын. Ол жерлердегі шаруашылыќ негізінен артта ќалѓан жєне агротехникалыќ єдістерді толыќ мењгермеген аудандар еді. 1954ж. тамызына дейін Ќазаќстанда 6,5млн.га, жер жыртылса, 1955ж. басында игерілген жердіњ кµлемі 8,5млн, га жеткізіліп жєне 90 жања совхоздар ќ±рылды. 1954ж. к‰зіне ќарай таѓы да 250 совхоз ќ±рылды. Тыњ игеру жылдарында (1954-60жж) барлыѓы 25,5млн. га жер игерілді. Осы жања жерлерді игеру ‰шін ж±мысшы к‰шін елдіњ батыс бµлігінен мобилизациялау арќылы кµптеген адамдарды єкеліп оларѓа бірќатар жењілдіктер жасалды. Мысалы: кµліктермен тегін ж‰ру, 1мыњ сомѓа дейін аќшалай кµмек, баспана салып алуларына 10 жылѓа дейін 20мыњ сом, 2мыњ сомѓа тарта аќша – мал µсіруіне кµмек ретінде берілді. Ондай адамдарды ауылдыќ жердіњ салыѓынан 2 жылѓа немесе 3 жылѓа дейін босатты. 1954-59жж барлыќ тыњ игеруге кеткен шыѓын 20мрд. сомды ќ±рады. Тыњ игерудіњ алѓашќы жылдарында 1954ж. ќ±рѓаќшылыќтан басќа жылдары бірќатар жетістіктер болды. 1956ж. елде жаќсы табысты жыл болды, сол жылы егістіктен алынѓан µнім-125млн. тоннаны ќ±рады, оныњ 50%-тін астыќ беретін совхоздар ќ±раса, 50%-тін жањадан игерілген жерлер берді. Тыњ игеру барысында табиѓи тепе-тењдік б±зылды жєне жердіњ ќ±нарлы топыраѓы желге ±шып, жер тозды (эрозияѓа ±шырады). Осындай жаѓдайѓа байланысты к‰рделі экалогиялыќ мєселе туындады. 1960ж. басында ќ±рѓаќшылыќ жылдар басталып, 1963ж. µте ќ±рѓаќшылыќ болып мемлекет сыртќы елдерден 12млн. тонна астыќты 1мрд. сомѓа сатып алды. Сµйтіп тыњ игеру жылдары жылдан-жылға нашарлады. Мысалы: 1954-58жж. орташа көлемі 7,3ц (га, болса) 1961-65жж.-6,1ц/га астық өнімнің мөлшерін ғана көрсетті.Тың және тыңайған жерлерді игеру барысында жыртылған көлемді жерлер Қазақстанда шалғындық жерлер мен жайылымдық жерлердің де қысқаруына себепші болды. Аймақтық жерлерде дәстүрлі ауыл шаруашылығына кері әсерін тигізді. 1955ж. КОКП ОК ССКР-ң арнайы шешімі бойынша 47 аудандар мен 225 совхоздарға ет өнімін өндіріп беру міндеттелді. Одан кейінгі уақытта жайылымдық жерлерді кеңейту қолға алынып, мал шаруашылығын дамытуға байланысты тұрақ қоныстар салынды. Нәтижесінде шаруашылықты көтеру қиынға түсті. 1960ж мал басы –37,4млн. болды. Бұл жерде тұрғылықты қоныстардың өсуіне байланысты азық-түлікпен қамтамасыз ету мәселесі туындады. 1962ж. еттің бағасы –30%-ке өссе, майдың бағасы –25%-ке өсті. Соғыстан кейінгі кезеңде Қазақстан эканомикасында қиыншылықтар болды. Ең үлкен проблема өндірістік мекемелері КСРО-ның басқа батыс өңірлеріне эвакуация жасалынған тұрғындардың қайтып келуінен кейін жұмыс күшімен қамтамасыз ету болды. Кадрлардың жетіспеуі көбейді, еңбек тәртібі төмендеді, еңбек өнімділігі күрт түсті. 1946ж өндірістің төмендеуі байқалды, бұл үкіметті басшылық әкімшілік әдістерді қайта пайдалануға мәжбүр етті. Ол өндірісте нәтижесін берді. 1947ж. Өскемен қорғасын цинк комбинаты жұмыс істей бастады. Екібастұзхдағы көмір шығару құрылысы аяқталды. Ақтөбе және Балқаш комбинаттары жаңаша жұмыс істей бастады. Мұнай шығарыла бастады. Транспорттық жүйе дамыды, 1950ж Мойынты-Шу темір жолын соғу аяқталды. ХХғ. 50ж. басы тоталитарлық жүйені реформалау әрекеттерімен саяси өмірді либерализациялау, репрессиялық саясаттан бас тарту мен ерекшеленді.3. Ауыл шаруашылығында МТС (машина-трактор станциялары) құру және техникаларды сатып алу колхоздар мен совхоздарға жүктелді. Сөйтіп, халыққа қажетті шаруашылықтың саласы деп, жүргізілген реформаға байланысты мекемелер құруға бет алды. Бірақ кейінгі уақытта колхоздардың жағдайы төмендеді, себебі техникаларды сатып алу және қорларды сақтау қиынға түсті. Бұл реформа техника мамандары механиктер мен механизаторлардың келуін талап етті, олардың келуіне байланысты ауыл шаруашылыѓындаѓы техника т±раќтары ќысќарды. Ќазаќстанда техниканыњ кемуі негізінен тыњ жєне тыњайѓан жерлерді игерудіњ даѓдарысќа ±шырауымен байланысты болды. Тыњ жєне тыњайѓан жерлерді игеру жылдарында Ќазаќстан жерінде кµлемді жерлердіњ жыртылуы, сол уаќытта ауыл шаруашылыѓыныњ даѓдарысќа ±шырауына єсерін тигізді. 10 апта Бақылау сұрақтары, Тест 1,0 балл №30. 60 жылдардың екінші жартысында Қазақстан дамуында болған өзгерістер. Бақылау сұрақтары.
№30. 60 жылдардың екінші жартысында Қазақстан дамуында болған өзгерістер. Тест. 1. 60-жылдардың екінші жартысында құрылған кәсіподақтардың басты міндеті: А) Еңбекшілердіңк әлеуметтік-тұрмыстық жағдайын жақсарту. В) Халық шаруашылығын қалпына кеплтіру. С) Шет еплдермен мәдени қатынас орнату. Д) Халықтар достығын нығайту. Е) Халықты малмен қамтамасыз ету. 2. 1962 ж. Қазақстан ЛКЖО Х съезінде комсомол-жастар қандай шаруашылықты көтеруді қамқорлыққа алды. А) Егін шаруашылығын дамыту В) Транспортты дамыту. С) Мәдени іс-шараларды жүргізу Д) Мал шаруашылығын көтеру Е) Құрылыстар салу 3. Н.С.Хрущев КОКП ОК-нің 1-ші хатшылығы қызметінен қашан босатылды. А) 1961 ж. 4 шілде В) 1962 ж. 15 қырқүйек С) 1964 ж. 14 қазан Д) 1966 ж. 27 имамыр Е) 1968 ж. 19 ақпан 4. 1965 ж өнеркәсіпті басқару әдісі: А) Жоғарыдан басқару В) Сапалық ұстаным С ) Төменнен басқару Д) Орталықтан басқару Е) Салалық ұстаным 5. 1985 ж. Прогрестік технологиялық процестерді өндіріске енгізгені үшіун қандай өнеркәсіпте Лениндік сыйлықтың иегері атағы берілді. А) Қарағанды көмір шахтасы. В) Ащысай полиметалл комбинаты С) Ақтөбе хром қоспалары зауыты. Д) Шымкент қорғасын зауыты Е) Балқаш кен-мепталлургия комбинаты. 6. Батыс Қазақстандағы Өзен кен орны алғашқы мұнайын қашан өндірді. А) 1965 ж В) 1966 ж С) 1968 ж Д) 1971 ж Е) 1973 ж 7. 1967 ж. қанша кәсіпорын жоспалаудың жаңа тәртібіне көшуді бастады . А) 211 кәсіпорын В) 327 кәсіпорын С) 120 кәсіпорын Д)193 кәсіпорын Е) 75 кәсіпорын 8. 60-жылдары республикада қандай жаңа өнеркәсіптік қалалар пайда болды. А) Рудный,Шевченко В) Атбасар, Лисаковск С) Теміртау, Степногорск Д) Ақсай,Кентау Е) Жаңатас,Қарашығанақ 9. Реформалардың нәтижесінде республиканың экономикалық күш қуаты неше есеге өсті. А) 7 есе В) 10 есе С) 5 есе Д) 4 есе
Е) 2 есе 10. ХХ ғ. 60ж. ғылыми техникалық прогрестің негізгі бағыттарының бірін атаңыз: А) Өндірісті автоматтандыру В) Өндірісті роботтандыру С) Еңбекті механикаландыру Е) Өндірісті электрлендіру 11. 60-жылдары қандай одақтық –республикалық салалық министрліктер құрылды. А) Отын-энергетикасы В) Қара металургия,химия С) Ауыл шаруашылығы Д) Жеңіл және тамақ өнеркәсібі Е) Түсті металлургия, геология 12. 1966 ж жоспарлаудың жаңа тәртібіне қанша кәсіпорын көшірілді. А) 11 В) 13
С) 180 Д) 190
Е) 193 13. 60-ж.екінші жартысында республикада қанша совхоз толық шаруашылық есепке көшірілді. А) 18 В) 14
С) 10 Д) 7
Е) 3 14. Партияның «тұтқасы», «қозғау тетігі» атанған қандай ұйым. А) Кеңестер В) Кәсіподақтар С) Комсомол Д) Пионер Е) Кәсіпорындар 15. 60 ж. Одақтағы аса ірі мұнайлы ауданды атаңыз. А) Ембі В) Маңғыстау С) Атырау Д) Орал
Ақтөбе 11 апта. № 31. 1986 жылғы желтоқсан оқиғасы. Лекция жоспары: 1.Көтерілістің себептері. 2.Көтеріліс жастарының ақталуы.
1.Талас Омарбеков “Зобалаң” А “Санат” 1994ж 2. Алма-Ата. 1986. Декабрь. Книга-хроника. - А., 1991. 3. Алматы. 1986. Желтоқсан. 2, 3-кітап. - А., 1992. 4. Кунаев Д.А. От Сталина до Горбачева. - А., 1994
1. М.Қойгелдиев “Ақтаңдақтар ақиқаты”. А.,1992ж 2. Кайназаров Е.К., Кайназарова А.Е. История Казахстана. – А., 1992. 3. Қазақстан тарихы, 5-томдық, 1-том. – А,.1996. Лекция мәтіні: “Қайта құрудың” алғашқы уақыттарында қоғамдық өмірдің барлық жақтарын демократияландыруға арналып ресми қарар жарияланды. Алайда Алматыдағы 1986 жылғы желтоқсан оқиғалары бұл идеяның да аңыз болып қалатынын, әкімшілік-командалық жүйе аясында жүзеге аспайтындығын ашып берді. Бұл қайғылы жағдайға себеп болған жайттар былай өрбіп еді. 1985-4986 жылдары-ақ М.Горбачев аппараттық дәстүр жолымен Л.Брежневтің “ескі гвардиясынан” біртіндеп құтыла бастады. Олардың арасында Д.А.Қонаев та бар еді. Қазақстан партия ұйымының бүкіл тарихында ол ұйымның бірінші хатшысы болған үшінші қазақ болатын. Д.Қонаев өмірінің соңғы күндеріне дейін (1992ж. қайтыс болды). Жүйенің адамы болып қала берді, “социалистік таңдау” мен “коммунистік идеяға” шынайы сенді. Қазақстан Компартиясы ОК бірінші хатшысы ретінде Орталық саясатын өмірге енгізді. Аз ғана республика көсемдерінің арасында КОКП ОК Саяси бюросының мүшелігіне тағайындалды. Ол сонымен қатар үш мәрте Социалистік Еңбек Ері атағын алған. Д.Қонаевтың Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық және мәдени дамуы үшін жасаған еңбектерін айтпай кетуге болмайды. Кең эрудиция мен мәдениетті игерген партия қайраткерінің типін көрсете жүріп ол ғылымның, әдебиеттің, өнердің, жалпы зиялы қауымның жарқын өкілдеріне барынша қамқорлықпен қарады. Бәлкім Д.Қонаев “сауатты көсем” атағына талаптанған, басшының авторитарлық типі болды деп айтқанымыз дұрыс шығар. Сонда да оның уақыты өтті. 1986ж. 16 желтоқсанда Қазақстан Компартиясы ОК Пленумында Д.Қонаев қызметінен босатылды. Қазақстанға жаңа көсем болып сол уақытқа дейін Грузия Компартиясы ОК екінші Хатшысы болып және Ульянов облысында қызмет атқарған “партия сарбазы” Г.Колбин келді. Ешқандай хабарсыз және жариялылықсыз өткен пленум 20 мин-тан арыға созылмады. Бірақ бұл басты нәрсе емес еді. Ойша болса да республика халқы басшы алмасуын күтіп жатқан еді. Бұл КСРО-дағы ұлттық республика басшылығына жергілікті ұлт өкіллінен шықпаған тұлға ғана емес, республикада ешқашан тұрмаған адамның қойылуының бірінші оқиғасы. Осындай немқұрайды қараудың қазақ халқының намысына, оның ұлттық сана-сезіміне кір келтіргені, халық пен оның өкілдеріне сенімнен ашық түрде бас тартудың реніш тудырғаны түсінікті жайт. Осы көптеген себептерге одан да тереңірек факторлар: әлеуметтік және ұлттық саясаттағы, экономикадағы сәтсіздіктер, халық пен студент жастардың назарға ілікпеуі және т.б. жайттар қосылды. Осының бәрі бір арнаға ұйысып, қуатты этникалық жаңаруға негіз болып, наразылықтың өршуіне алып келді. 17 желтоқсанда қазақ жастарының көптеген студенттері және жұмысшы топтары Алматының көшелері мен алаңдарына шықты. Толқуларды басуды Алматыға өз қызметкерлерін ғана емес, сонымен бірге әскери күшейтпелерін де шұғыл түрде аттандырған Мәскеу тікелей басқарып отырды. Олар митингіге қатысушыларды ұрып-соғып, суық су шашуы арқылы қуды. 2400 демонстрант ұсталды, 1722 адам дене жарақатын алды. Одан кейінгі құғындаулар барысында 99 адам қылмыстық жауапқа тартылды, 309 студент оқу орындарынан шығарылды, 758 адам комсомол қатарынан босатылды және т.б. Осылайша Кремльдегі “адал интернационал-лениншілердің” қылмыстық еркімен бір жарым миллиондық, көп ұлтты қала бір сағатта ұлтаралық бөліністердің, реніштер мен түсініспеушіліктердің, аяқ асты болу мен намыстың кірлену сезімі желтоқсандағы суық суыға батырылды. Қуанышқа орай халықтар қашанда саясаткерлерден ақылды. Олардың арқасында емес, оларға қарамастан ұлтаралық әлем біртіндеп қалпына келе бастады, халықтардың даналығы, олардың кек сақтамайтындығында. Бірақ 1986ж. желтоқсан оқиғалары сонда да ұлтаралық келісім мен бейбітшіліктің кез келген гармония секілді, әлемдегі барлық асыл дүниелер секілді нәзік нәрсе екендіктерін көрсетіп берді. Сондықтан да оларды көзіміздің қарашығындай сақтау талап етілді. Орын алған іс-әрекеттердің насихаттық мәнінің бұрмаланып берілгендігін атап өту қажет. Мұндай жағдай ұлтаралық алауыздықты қоздырып қана қойған жоқ, сондай-ақ солтүстік аймақ қазақтарын оңтүстіктегі қандастарына қолдан қарсы қойып, республиканың билік салаларына көп орын алып отырған соңғыларына “мафиялық Техас” деген айдар тақты. 1986ж. желтоқсанның үш күні ҚР тұңғыш Президенті Н.Ә.Назарбаевтың сөзімен айтқанда, Қазақстанның тәуелсіздік пен егемендік алуына жол ашып берді. 1986 жылғы желтоқсан оқиғалары қазақ жастарының сана-сезімінің едәуір өскендігін байқатты. Олар бірінші болып ғасырға жуық уақыт бойы халықтарды казармалық режимде өмір сүруге мәжбүрлеп келген тоталитарлық жүйе алдындағы қорқынышты жеңіп шықты. Жастар өз халқы атынан кез-келген ұлтқа тән ұлттық намыс сезімін таптауға енді ешкімге жол бермейтіндігін ашық айтты. Қазақ тарихында есте қаларлық минуттар, сағаттар мен күндер аз болған жоқ. Ұлттың қазіргі заман тарихындағы есте қаларлық минуттардың бірі — 1986 жылғы желтоқсандағы үш күн. Кейіннен маған бірнеше рет көп адамды, оның ішінде М.С.Горбачевті де өз халқымнан ұлтшылдыққа байланысты айыптауды алып тастауға көндіруге тура келді. КОКП ОК Саяси Бюросы өз шешімін жоюға мәжбүр болды.
№ 32. 1986 жылғы желтоқсан оқиғасы. Ауызша сауалнама.
№ 32. 1986 жылғы желтоқсан оқиғасы. Тест. 1.Желтоқсан оқиғасы қандай сипатта болды. А) Бейбіт және саяси В) Ұлтшылдық С) Бұзақылық Д) Қылмыстық Е) Конституцияға қарсы 2. «Халық қаһарманы» атағын алған желтоқсан құрбаны кім А) Л.Асанова В) Е.Сыпатаев С) Қ.Рысқұлбеков Д) С.Мұхаммеджанова Е) Р.Қожабергенов 3. Желтоқсан оқиғасына қатысқан қанша адам комсомол қатарынан шығарылды. А) 52 адам В) 275 адам С) 643 адам Д) 787 адам Е) 1000 адам 4. 17 желтоқсан республикада қандай күн деп аталады. А) Президентті бүкілхалықтық сайлау В) Демократиялық жаңару С) Қазақ тілі мәртебесін көтеру Д) Халықтар бірлігі Е) Ұлттық аза тұту 5. 1986 ж. желтоқсан оқиғасының болу себебі: А) Орталықтың өктемдік әрекеттері мен қайта құру жариялаған демократиялық ұстанымдар арасындағы қайшылықтар. В) Республика басшылығының өзгеруі С) Ел экономикасының төмендеуі Д) Тұрғын үй жетіспеушілігі және жұмыссыздық Е) Қазақстанның сыртқы саясаттағы беделінің төмендеуі. 6.Н.Ә.Назарбаевтың «1986 жылғы 17-18 желтоқсан оқиғаларына қатысқаны үшін жауапқа тартылған азаматтарды ақтау жөнінде» жарлығы қашан шықты. А) 1991 ж В) 1992 ж С) 1993 ж Д) 1995 ж Е) 1996 ж 7. Желтоқсан оқиғасының тарихи маңызы: А) Партиялық басшылық қателігін түзетті. В) Қоғамдағы экономикалық дағдарыс жойылды. С) Қазақ халқының тәуелсіздікке ұмтылуына жол ашты. Д) Саяси және әлеуметтік өмірдегі қайшылықтар шешілді. Е) Г.В.Колбин республика басшылығы қызметінен алынды. 8. Желтоқсан батыры Қайрат Рысқұлбековке 20 жыл бас бостандығынан айыру жазасы қашан берілді. А) 1986 ж В) 1987 ж С) 1988 ж Д) 1989 ж Е) 1996 ж 9. Желтоқсан оқиғасына байланысты жауапкершілікке тартылған жастарды ақтау мәселесі қашан қаралды. А) 1989 ж. шілде В) 1991 ж. желтоқсан С) 1992 ж. наурыз Д) 1993 ж.қаңтар Е) 1995 ж. тамыз 10.1991 ж. республикада қанша кәсіптік театр болды. А) 100 В) 83
С) 54 Д) 48
Е) 29 11 апта. №33. Қазақстан Горбачев реформалары тұсында (1985-1991 жж.) Жоспары: 1. Экономикалық жүйдегі дағдарыс. 2. Экологиялық проблемалар. 3. Халықтың әл – ауқатының нашарлауы. Мәтіні: 1. 1985 жылы Қазақстанның экономикасы дағдарыстың алдында түрды. 1971-1985 ж. аралығында ендірістік өнімдердщ өсу каркыны 9,3%дан 3,5%ға қысқарды, ұлттық табыс - 10,3%дан 1%ға дейш төмендеді. 1985 жылы өндірілген ұлттық табыс 5,7 млрд. сомға жеткенімен, оны өндірумен және жинақтауына жұмсалған қаржыдан темен болды. Ауыл шаруашылығындағы жағдай бұданда ауыр болды. 1972-1985ж. аралығында басты өндірістік қорлар үш есе, ал азык-түліктер өндірісі бір жарым есе кебейді. Совхоздар мен колхоздардың жартысы шығынға ұшырап, тиімсіз болған. Олардың мемлекетке қарызы 12 млрд. сомға дейін жеткен, ал өнімдердің өзіндік бағасы жоспарланғаннан 7 млрд. сомға жоғарылады. 1985 лшлдан бастап экономиканы калпына келтіуу шаралары қолға алына бастады. Бірақ ол экономикалық саясаттың негізіне сеп болмады, сондықтан олда сәтсіздікке ұшырады. Енді шаруашылықты басқару жүйесін өзгерту жоспарға алынды. Жаңа батыстык техникалардың технологиялык өнімдері кебейтілді. Алайда олда нәтиже беріп, үмітті актамады. 1987ж. бастап өндірістердің қарқыны төмендей бастады. 1988ж. шілдеде өкімет кооперативтердің яғни мемлекетгік емес, мепшігі бар кәсіпорындардың кызметін легализаииялауга можбур болды. Бірақ кооператив секторы экономиканың негіздерін қозғай алмады. Қазақстанда 1991 ж. дейін кооперативтердін саны 15 мыңға жетгі, ал оларда 220 мың адам жұмыс істеді. Бүл 10-15 жүмысшысы бар ұсақ кәсіпорындар болды. 1987ж. бастап өкімет меншік қатынастарын өзгертетін жоспарлы нарыктык экономиканы қура бастады. 1988-1989жж. Қазақстандықтардың тұрмыс дәрежесі төмендей бастады. Г.Колбиннің үсынған кең көлемді түрғын үй қүрылысы туралы жоспары кеп қаржы бөлінгеніне қарамастан нәтижесіз болды. 1990ж. бірінші рет мамырда КСРО өкіметі нан және нан өнімдерінің бағасы 3 есеге өсетіні туралы хабарлады. 1991ж. қаңтарынан бастап - көтерме және айырма бағалар 0,5-2 есеге өсті. Сураныстар тауарлардын тапшылығын қүшейтті. 1991ж. басында іске асырылған акша реформасы халыктын түрмыс дережесіне тағы соқкы берді. Экономикалық реформалардың сәтсіздігі КСРО екіметінің ендіріс каржыларын жекешелендіру және нарыкпен социализмді үштастыру шараларынан бас тарту әрекеттерінен байкалды. 1990ж. Казақстаннын тәуелсіздік алуы республиканың рынокка ету концепциясынын пайда болуына экелді. 2. Орталық ведомстволардың Қазақстанның табиғи ресурстарына варварлық, жыртқыштық қатынасы 70-90жж. Республикада экологиялық дағдарысқа әкеліп соқты. Кейбір аймақтарда ол апатты сипатта болды. Күрделі экологиялық мәселелердің бірі Қазақстан территориясының радиациялық ластануы болып табылады. 1949ж. бастап Семей полигонында іске асырылған ядролық сынақтар Орта және Шығыс Қазақстанның орасан зор территориясының улануына әкеліп соқты. Республикада ядролық сынақтар еткізілген тағы 5 полигон болды. Оның шекарасына жақын Лоб-Нор қытай полигоны орналасқан. Радиациялық көрсеткіш Қазақстанда Байкоңыр космодромынан космос кораблін жіберу кезінде озон тесіктерінің пайда болу нәтижесінде көтерілді. Қазақстан үшін радиоактивтік қалдықтар үлкен мәселе. Сонымен, Ульба комбинаты ураи және ториймен ластанған шамамен 100 мың тонна қалдықтарын шығарған. Әрі қалдыктарды сактау орны Өскемен қаласында орналасқан. Дәл радиациялық ластану мәселесінің күрделілігі 1991ж. 30 тамызда "Семей полигонында сынақ өткізуге тыйым салу туралы Заңнын" қабылдануына әкелді. Іле және Орал езендерінде де қауіпті экологиялық жағдай қалыптасты. Республиканың жер ресурстарыда дағдарыс жағдайында, жайылымдар шөлге айналуда, қүнарлы егістік жерлер тозуда. 69,7 млн. га астам жерлер эрозияға үшыраған. Сонымен қатар күрделі проблемалардың бірі ауаның ластануы болып табылады. Әсіресе ірі өнеркәсіп орталықтарында. 3. 1986ж. 16 желтоқсанда Қазақстан Компартиясы ОК Пленумында Д.Қонаев қызметінен босатылды. Қазақстанға жаңа көсем болып сол уақытқа дейін Грузия Компартиясы ОК екінші Хатшысы болып және Ульянов облысында қызмет атқарған "партия сарбазы" Г.Колбин келді. Ешқандай хабарсыз және жариялылықсыз өткен пленум 20 минтан арыға созылмады. Бірақ бүл басты нәрсе емес еді. Ойша болса да республика халқы басшы алмасуын күтіп жатқан еді. 17 желтоқсаңда қазақ жастарының көптеген студенттері және жүмысшы топтары Алматының көшелері мен алаңдарына шықты. Толқуларды басуды Алматыға өз қызметкерлерін ғана емес, сонымен бірге әскери күшейтпелерін де шүғыл түрде аттандырған Мәскеу тікелей басқарып отырды. Олар митингіге қатысушыларды үрып-соғып, суык су шашуы арқылы қуды. 2400 демонстрант ұсталды, 1722 адам дене жарақатын алды. Одан кейінгі қүғындаулар барысында 99 адам қылмыстық жауапқа тартылды, 309 студент оқу орындарынан шығарылды, -758 адам комсомол қатарынан босатылды және т.б. 11 апта. Реферат, Тест 2,0 балл №34. Қазақстан Горбачев реформалары тұсында (1985-1991 жж.) Реферат тақырыптары: 1. М.С.Горбачевтің билік жылдары. 2. М.С:Горбачевтің өмірі мен қызметі. 3. М.С.Горбачевтің ұстанған саясаты. 4. Жариялылық саясаты. 5. Жеделдету саясаты. 6. Қайта құру саясаты. 7. Қайта құру бағытының қарама-қайшылығы. 8. Әлеуметтік өмірдегі қайшылықтар. 9. М.С.Горбачевтің КСРО президенті болып сайлануы. 10. ТЖМК саясаты. №34. Қазақстан Горбачев реформалары тұсында (1985-1991 жж.) Тест. 1. М.С.Горбачев әлеуметтік экономикалық дамытуда жеделдету бағытын қашан жариялады. А) 1985 ж. наурыз Пленумында В) 1985 ж. сәуір Пленумында С) 1985 ж. маусым Пленумында Д) 1985 ж. тамыз Е) 1985 ж. қырқүйек 2. 1987 ж. қазан Пленумында қайта құру барысына және реформа баяулығына наразылық білдірген кім. А) В.В.Гришин В) Д.А.Конаев С) Г.Алиев Д) Г.В.Романов Е) Б.Ельцин 3. 1954-1986 жылдар аралығында қазақ тілінде оқитын қанша мектептер жабылды. А) 329 В) 440
С) 600 Д) 870
Е) 900 4. Д.А.Қонаев дарынды қайраткер ретінде Социалистік Еңбек Ері атағын неше рет алды. А) 1 рет В) 3 рет С) 2 рет Д) 4 рет
Е) 5 рет 5. КСРО экспортында Қазақстан мыстың қанша пайызын дайындады. А) 90 В) 87
С) 72 Д) 67
Е) 44 6. «Қайта құру және партияның кадр саясаты туралы» мәселе қаралған пленум қашан болды. А) 1985 ж В) 1986 ж С) 1988 ж Д) 1989 ж Е) 1987 ж 7. Кәсіпорындарды көптеп тарту үшін шетелдік инвесторлар қанша жылға салықтан босатылды. А) 3 жылға В) 5 жылға С) 7 жылға Д) 8 жылға Е) 10 жылға 8. 1991 жылы республикада қанша ұлттық-мәдени орталық ашылды. А) 5 В) 19
С) 26 Д) 37
Е) 49 9. «Сұлтан Бейбарыс» фильмінің режиссері: А) С.Апырымов В) Т.Теменов С) Ф.Мансұров Д) О.Рымжанов Е) Ш.Айманов 10. Тауар өнімдерін экспортқа шығарудан Қазақстан КСРО-да нешінші орында тұрды. А) 7 орын В) 5 орын С) 4 орын Д) 3 орын Е) 2 орын 11. Жаңа Өзен қаласындағы толқу қашан болды. А) 1958 ж. Тамыз В) 1989 ж. Маусым С) 1989 ж. Шілде Д) 1990 ж.қазан Е) 1991 ж. Сәуір 12. Қарағанды кеншілерінің ереуілі қашан болды. А) 1986 ж желтоқсан В) 1987 ж. Шілде С) 1989 ж. Маусым Д) 1989 ж. Шілде Е) 1990 ж. Қырқүйек 13. Республика халық шааруашылығының құлдырауы қашан басталды. А) 1985 ж В) 1986 ж С) 1987ж Д) 1990 ж Е) 1991 ж 14. «Сталинге хат» пьессасының авторы кім. А) Ш.Мұртаза В) Қ.Мырзалиев С) Ә.Кекілбаев Д) А.Байтұрсынов Е) М.Көкенов
№35. Голощекиндік дәуір. Жоспары: 1.Голощекиндік геноцид 2.Ф.И.Голощекиннің елді индустрияландырудағы ұстанған бағыттары.
1.Талас Омарбеков “Зобалаң” А “Санат” 1994ж 2. Алма-Ата. 1986. Декабрь. Книга-хроника. - А., 1991. 3. Алматы. 1986. Желтоқсан. 2, 3-кітап. - А., 1992. 4. Кунаев Д.А. От Сталина до Горбачева. - А., 1994
1. М.Қойгелдиев “Ақтаңдақтар ақиқаты”. А.,1992ж 2. Кайназаров Е.К., Кайназарова А.Е. История Казахстана. – А., 1992. 3. Қазақстан тарихы, 5-томдық, 1-том. – А,.1996. жүктеу/скачать 1.15 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|