Сабақ тақырыбы: Дербес компьютердің құрылысы мен қолдану мақсаты
жүктеу/скачать 53.5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Магниттік дискіде жинақтауыш
- Пернетақта
- Монитор
- MS DOS 5.02,6.0
- Жүйелік блок
| -монитор;
-принтер; Таймер – кәдімгі сағат рөлін атқаратын интегралдық схема. Оның қызметінің бірі – монитор экранында кескіндерді қалпына келтірудің уақытша аралықтарын беру, яғни синхрондау т.б. (timer-уақытша белгілеу). Информацияны жазу және сақтау компьютердің жеке дискілерінде не қатты магниттік дискіде орындалады. Жазу құрылғылары дискіжетек не дискі жүргізуші деп, жинақты дискілерге жазатын не олардан оқитын құрылғыны CD-ROM деп атайды. Винчестер компьютердің ішіне орнатылған дискіжетекке бетітіліп қойылған, сондықтан ол дискіжетектен алынып салынбайды. Дербес компьютердің құрамына бұларға қоса тышқан құрылғысыда бар. Тышқан – көрсеткіші екі не үш түймесі бар, компьютерге электр өткізгіш сым арқылы жалғастырылған төртбұрышты кішкене пласмассалық қорап. Магниттік дискіде жинақтауыш – информацияны қатты дискіге немесе иілгіш магниттік дискіге жазу не онда жазылған информацияны машина жадына енгізу құрылғылары. Винчестер мен дискетті сыртқы есте сақтау құрылғылары деп те атайды. Компьютер құрамында сызбаны қағазға басып шығару (сызба сызушы), суреттерді және графикалық информацияны компьютерге енгізу (сканер). Компьютерді бір-бірімен телефон жуйесі арқылы жалғастыру (модем) құрылғыларыныңда болуы мүмкін. (Бұдан әрі, арнайы айтылмаса, тек әмбебап дербес компютерлерді қарастырамызда, дербес не әмбебап сөзін компьютер сөзіне жалғастырмай тастап кетеміз). Пернетақта арқылы компьютер жадында берілген түрлі программа, мәтіндер және т.б. енгізіледі. Жад оларды және өнеу кезіндегі аралық мәндер мен өңдеу нәтижесін уақытша сақтап тұрады. Монитор жүйелік блоктан келген информацияны электрондық экран бетіне, ал принтер оны қағазға басып шығарады. Монитор құрылғысын дисплей деп, ал оны пернетақтамен бірге терминал деп те атайды. (display – көрсетекіш, бейнелеуіш). Кәсіби компьютердің жұмысын басқарушы операциялық жүйенің түрлері көп. Олардың ішінде IBM PC куомпьютерлердің пайдаланатын жүйелерінің бірі MS DOS деп атайды. Оның бірнеше нұсқалары бар, олардың ішінде соңғы шыққандары – мүмкіндігі мол MS DOS 5.02,6.0, т.б. Соңғы жылдары MS DOS-тан мүмкіндігі жүздеген есе артық Mіcrosoft Windows атауы операциялық жүйелер де жарыққа шықты. Компьютермен жұмыс істеуді жеңілдету үшін оларды тышқан (Microsoft Mouse) құрылғысы пайдаланылады. Жүйелік блок- процессор, жад, адаптер, жүйелік шина, таймер, қоректену блогы мен енгізі,шығару порттары орналастырылған компьютердің негізгі бөлімі. Олар орналастырылған тақшаны аналық тақша не жүйелік тақша деп атайды. Жүйелік блоктың ішіне орналасқан құрылғылар комьютердің ішкі құрылғылары деп, ал басқаларын сыртқы құрылғылар деп атайды. Пернетақтаны енгізу құрылғысы деп, монитор мен принтерді шығару құрылғылары деп атайды. Енгізу, шығару құрылғылары мен процессор арасында алмастырылатын информация алмасу алдында адаптер деп аталатын осы құрылғылардың жұмысын үйлестіруші интегралдық схемаға келіп түседі (лат. Adaptere – лайықтауыш, үйлестіруші; оны түсіну үшін магнитофон адаптерін көзге елестетсе болғаны). Адаптердің жұмысына мысал: екілік кодтерды жадтан мониторға жіберу кезінде сәйкес адаптер (бейнеадаптер) алдымен оларды үрлі символдарға аударатын сигналдарға айналдырады; кез келген пернені басып, қоя берген кезде пернетақта сәйкес екілік кодтың сигналдарын процессорға, жадқа бірінен соң бірін ретімен жібере бастайды. Бұл кодты алдымен пернетақта адаптері қабылдайды да, оны процессор жұмыс істей алатын паралель кодқа айналдырады. Құрылғылары бір-бірімен байланыстырылатын жүйелер мен сигналдарды, жүргізуші, басқарушы. Әр сырқы құрылғының өз жұмысын басқаратын арнайы программасы бар. жүктеу/скачать 53.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|